Een heerlijk maar tegelijk ook berucht knolletje...
Heerlijk: de knolletjes kunnen in het najaar worden geoogst en smaken rauw of in de roerbakschotel heerlijk “nootachtig”. Je kan ze roosteren voor een smakelijke koffie- of chocolademelkvervanger. In Spanje wordt van deze knolletjes de bekende horchata getrokken, een melkkleurige drank met notensmaak. Het knolletje is al eeuwenlang bekend (en in cultuur) in Afrika, Azië en Europa. Ze zijn gevonden bij Egyptische tomben van 2400 v.Chr. en de Zoeloe’s kennen het knolletje als sinds mensenheugenis als hulp voor spijsvertering en verbetering van de ademgeur.
Berucht: De tuinbouw kan enorm last krijgen van de wilde vorm van dit plantje, een rampzalig onkruid in de bollen- en aardappelteelt. Onze variëteit is echter niet rankend en bloeit niet, dus maakt geen zaad. Je hoeft dus niet bang te zijn om tot last te wezen voor de buurman die bollenboer is.

Evenals de pinda laat dit familielid van de bonen zijn vruchten onder de grond groeien. Van oorsprong komt de plant uit West-Afrika maar is inmiddels over de hele tropen verspreid. Dit gewas is zeer populair in moeilijk beteelbare gebieden (steppe) en verdient nog veel meer aandacht. Vanwege de hoge voedingswaarde worden de zaden gegeten: geroosterd, tot meel gemalen of gekookt. De hele plant verbetert trouwens de grond wegens het vastleggen van stikstof in de grond. Een bekend ontbijt in Nigeria heet “okpa” en wordt gemaakt van gestampte Aardbonen, gemengd met palmolie en pompoenbladeren, vervolgens in bananenblad gewikkeld (of plastic zakje) en gekookt tot een soort pudding.

Ronde, witte of lichtgroene vruchten ter grootte van een tomaat, na de witte kleur rijpen de vruchten naar geel, maar je oogst ze onrijp. De bittere smaak wordt slim benut in Indische of Surinaamse gerechten. Het glanzende blad is bijzonder populair en heet Gboma. Vooral het jonge blad wordt gebruikt om gerechten in te rollen, vervolgens stomen of frituren. In alle landen van midden Afrika (west, midden en oost) is deze “spinazie” geliefd en wordt als bittere lekkernij gegeten. Teelt in kas of beschut buiten.

Uit Thailand en Zuid-Vietnam komt deze nieuwe “één-happer”, een overvloedige oogst geeft de plant met kleine, ronde vruchtjes van 25-30 g. De kleur is dieppaars met wat lichte streepjes. In de Oosterse keuken worden ze rauw gegeten met een chilisaus (bijv. Nam Prik Pao) of ze worden in kerriesaus geroerbakt. We houden ons aanbevolen voor mooie foto’s van vruchtjes en plant!

Uit Thailand en Zuid-Vietnam komt deze nieuwe “één-happer”, een overvloedige oogst geeft de plant met kleine, ronde vruchtjes van 25-30 g. De kleur is helderwit. Na de oogst de vruchtje zo snel mogelijk in zout water leggen om de heldere kleur te behouden. In de Oosterse keuken worden ze rauw gegeten met een chilisaus (bijv. Nam Prik Pao) of ze worden in kerriesaus geroerbakt. We houden ons aanbevolen voor mooie foto’s van vruchtjes en plant!

Van oorsprong Oost-Afrikaanse soort met latere bron in Turkije. De oranjerode vruchtjes zijn 4-5 cm doorsnee en zijn vrij rond met lichte, groene ribben. De 150 cm hoge planten (kas) dragen zeer rijk! In de Thaise keuken eet men vooral de onrijpe vruchten. Het blad wordt als groente gegeten.

Dit is net als de aardpeer, de zonnewortel en de Yakon een familielid van de zonnebloem. De plant is winterhard, meerjarig en is zeer bekend bij de Native Americans om zijn voedende en geneeskrachtige eigenschappen. Alle delen van de plant zijn eetbaar, een kleine opsomming:

• de wortels zijn rauw, gekookt of gebakken eetbaar. Hoe langer je ze bakt of kookt, hoe zoeter ze worden. Een oude traditie is om ze 3 dagen op een vuurtje te sudderen! De smaak typeren we als notig, zoet met een balsemaroma. De geroosterde wortel is een koffievervanger.
  
• jonge scheuten, groen of gebleekt, zijn heerlijk als smaakmaker in salades.
  
• ouder blad en bladstelen worden gekookt gegeten, grotere hoeveelheden helpen tegen slapeloosheid!
  
• jonge bloemstengels worden geschild en rauw gegeten als selderij.
  
• het zaad eet je rauw of gekookt. Roosteren en malen en vervolgens kneden tot een cake, die je niet eens hoeft te bakken! Het zaad is rijk aan olie.
  

In de oude Noord-Amerikaanse traditie wordt Balsemwortel als geneeskrachtig kruid gebruikt: maagproblemen, pijn, koorts, ontsteking remmend, etc. Raadpleeg de site van Plants For A Future voor meer info, wij hebben een deel van deze tekst ook van deze website.

Ook al om de sierwaarde is de plant niet te versmaden: warmgele, kleine zonnebloemen aan 20-60 cm lange stengels, gedragen door zeer droogtebestendig, grijs behaard blad.

Dit zeldzame, bijzonder gekleurde boontje kent zijn oorsprong in Zuid-Oost-Europa (onze vindplaats: Rodopen in Bulgarije). Als jonge boon is het een lekkere sperzieboon, uitgerijpt oogst je de prachtige boontjes: wit met een moccakleurig veld en daarin kersrode streepjes… Daarom hebben wij deze naam eraan gegeven. Alleen de kleur al brengt je op culinaire ideëen! Een vrij laat rijpende stokboon: klimmend dus. Uiteindelijk komt deze boon uit Amerika, de gelijkenis met de eveneens late ‘Papa de Rola’ of ‘Dove's Breast’ is treffend. ‘Indian Shield Figure’ of ‘Hidatsa Shield Figure’ is iets afwijkend van kleur en w.s. vroeger oogstbaar.

Een zeer bijzonder, kleurrijk en uniek mengsel van (oude) bonen(land)rassen, cultivars en kruisingen daarvan, uit alle windstreken van de wereld! Uit o.a. Korea, China, Kenia, VS, Zuid-Europa, voormalige Oostblok, enz., enz. Uit de nazaten van honderden kruisingen, zijn voor Noord-West Europa geschikte typen geselecteerd en beproefd. Het betreft dus een zeer unieke en uiterst brede variatie van bonenzaden, waarvan de planten wel goed beproefd zijn en onder de Hollandse omstandigheden geteeld kunnen worden. Ideaal geschikt en leuk om uw eigen favoriete selectie uit te ontwikkelen ! Markeer hiertoe de beste, mooiste of meest unieke planten en ontwikkel zo uw eigen huisselectie! Ongetwijfeld zult u tussen deze collectie ook een aantal typen aantreffen die uiterst geschikt zijn voor gebruik als verse- of sperzieboon. De resterende planten kunt u oogsten en aanwenden voor een dan wel zeer unieke bonensoep! Als “ornament” zijn de zaden –bijvoorbeeld in een glazen fles- een attractieve blikvanger. Kortom: warm aanbevolen.

Na het koken lichtgele, bijna zwavelkleurige droogbonen (vandaar de naam!) met een romige, intense smaak, ze blijven heel na het koken. De kleine bonen zijn vrij rond van vorm. Dit fantastische, historische ras vindt zijn oorsprong in Italië en werd rond 1990 alleen nog rond Loro Ciuffenna (zuidoostelijk van Florence) geteeld. Gelukkig heeft het groeiende bewustzijn voor oude rassen ervoor gezorgd, dat dit ras nu op grotere schaal wordt geteeld in de heuvels langs het Pratomagno gebergte in Noord-Italië. In Italië wordt dit ras op de 100e dag van het jaar gezaaid en heeft daarom de bijnaam “fagiolo del cento”, een andere naam is “burrino” genoemd naar de peervormige, traditionele, gele kaas.

Sinds 1889 in de handel en nog steeds een sterke Oost-Friese en Groningse variëteit. Tamelijk vroeg oogstbaar met een lang oogsttraject. De vrij korte, brede peulen (13 cm lang, 11 mm breed) zijn vlezig en erg lekker. We krijgen allerlei superlatieven door van klanten... Te gebruiken als vers boontje, maar ook als spek- en snijboon. De lichtgroene peulen hebben rode strepen, die na het koken verdwijnen, ze zijn draadloos en witzadig. Vroeger werden de peulen aan een draad geregen en gedroogd voor de winter (zgn. Knipselbonen): Om te drogen de bonen plukken als ze geel beginnen te verkleuren. Vervolgens ontdraden en aan een snoer rijgen en drogen (bijvoorbeeld op zolder, vroeger langs de schoorsteen). Voor het koken de droge hulzen eerst een nacht voorweken. Zo kwam ook een arm gezin gezond de winter door! Een typisch Oost-Friese en Groningse variëteit! Verwant aan dit ras is de ‘Groninger Weekschil’, meer info zie www.knipselbonen.nl

In zuidelijk en oostelijk Europa een veel bekendere verschijning: gele snijbonen. Je ziet ze goed hangen. Oogst op tijd, dan zijn ze zeldzaam mals! Uitgerijpt ontstaan zwarte bonen, die bijzonder lekker zijn voor bijv. "zwarte bonensoep".

Deze compacte, (iets rankende) boon werd zelfs al 5000 v.Chr. geteeld! Hoewel voor de ontkieming vocht nodig is, groeit deze boon verder met zeer weinig water tot wasdom. Een ideale woestijnboon dus, teelt in de kas is heel succesvol en in de vollegrond graag op een verhoogd bedje. Wie wel eens in Midden-Amerika en Mexico droogbonen op de markt ziet, kijkt 10 tegen 1 naar Teparybonen... Er bestaat geen andere cultuurgroente, die met zo weinig water toe kan! ‘Black Mitla’ geeft glanzend zwarte bonen (9x5 mm), die gekookt of geroosterd worden. De kooktijd is ongeveer 30 minuten, korter dus dan normaal. De smaak is bijzonder aangenaam en wijkt af van de gewone droogboon, die immers tot het soort Phaseolus vulgaris behoort. Deze unieke soort kent veel traditionele cultuurrassen, die allemaal bij de Indianen gevonden zijn. De naam Tepary-bonen is een Engelse verbastering voor T’pawi = Tohono O’odham voor “het is een boon”.

Een heerlijke bosbes uit de bossen van Oost-Canada en Maine (VS) zeer populair bij de bevolking daar om uit het wild te plukken. Geef ze een plekje met zure grond op een halfbeschaduwde plaats. De plant gedijt heel goed waar bossen zijn verbrand, dus regelmatig wat hout-as als bemesting zal ze goed doen!

Naast het zaad, dat als bonen wordt gegeten of geperst tot bijzondere olie (zie vervolg) geeft de plant heerlijke bladeren en stengeltjes, die aan salades, soepen, vleesgerechten etc. een heerlijke smaak toevoegen. Kweek ze als kiemgroente of (nog beter) als microgroente. “Chia Fresca” is een gezondheidsdrankje, dat ontstaat na het weken van de zaden in water of vruchtensap. De plant bloeit in ons land niet of erg laat (korte-dag-plant) en wordt daardoor vrij hoog, maar blijft wel stevig!
Achtergrondinformatie vonden we bijvoorbeeld in www.anthemis.nl:
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat de Salvia hispanica al 3500 jaar v.Chr. door de mens als voedsel gebruikt werd. De plant stamt oorspronkelijk uit Mexico en het zaad was vroeger het belangrijkste voedingsmiddel van de Midden-Amerikaanse bevolking. De plant behoort tot de lipbloemigen (Lamiaceae) en werd door de Azteken “Chia” genoemd. Voor de Azteken was Chiazaad het reinste “krachtvoer” ze aten de zaden om hun uithoudingsvermogen te vergroten en als medicijn. Het geroosterde zaad werd gemalen en van het meel werd een soort cake gebakken. De boodschappers konden op één hand zaad een hele dag rennen. Dit “running food” had voor het Aztekenvolk een hogere waarde dan goud en was zo belangrijk dat het zelfs als betaalmiddel diende. Vóór de Spaanse kolonisatie werd in Mexico en andere landen van Midden-Amerika meer Chia dan Maïs verbouwd. Hiervoor waren goede redenen: het zaad bevat 20% meer proteïne dan granen en de Chiabladeren werden als kruid gebruikt. Buitengewoon is, dat de uit het Chiazaad gewonnen olie uit meer dan 60% omega-3 linolenzuur bestaat, één van de hoogste percentages uit het plantenrijk.
Na de val van het Aztekenrijk raakte de Chia in de vergetelheid en werd deze alleen nog door de Mexicaans indianen op kleine schaal geteeld. Kort geleden werden de grote voordelen van het zaad opnieuw ontdekt en wordt de plant in Peru en Argentinië op grotere schaal aangebouwd. Door het hoge gehalte aan omega-3 vetzuren is Chiazaadolie een belangrijk voedingssupplement geworden en een uitstekend alternatief voor visolie. De aangenaam smakende olie is vrij van allergenen en CO2 extractie zorgt er voor dat geen belangrijke stoffen verloren gaan. Chiazaadolie heeft ontsteking- en allergie remmende eigenschappen en verbetert de elasticiteit van de huid. Een weldaad voor een beschadigde en geïrriteerde huid.
Gebruik Chiazaadolie puur of in mengsels o.a. voor de verzorging van de rijpere of droge huid, huidontstekingen, beschadigde en geïrriteerde slijmhuiden.

Deze gigantische meloenen kunnen tot 30 kg wegen en zijn een belangrijke voedselbron in het Midden-Oosten. Botanisch is het een watermeloen, maar de vruchten worden als zodanig niet gebruikt omdat het vruchtvlees pectine bevat. Dat geeft wel een ideale toepassing voor aanvulling en verdikking van jam, ook is het vruchtvlees een fijne toevoeging bij Chutneys, Augurken en als plantaardige vervanging van gelatine.
De vruchten zijn na oogsten lang te bewaren op kamertemperatuur. De smaak is prettig zuur als citroen, uiteraard wel eerst koken.
De plant heeft een enorme groeikracht, verwacht gerust ranken tot 10 meter (!) bij een warme zomer kan je een grote oogst verwachten. De zaden zijn groen, in tegenstelling tot de roodzadige ronde “broer” (072200)

Deze vruchtbare hybride behoort tot het Cousa-type, een traditioneel Midden-Oosten type met een hals, iets dikker buikje en een geliefde zoete en notige smaak en fijne textuur. Het leuke van Zephyr is de 2-kleurigheid: geel met een groen buikje.

Deze vruchtbare hybride behoort tot het Cousa-type, een traditioneel Midden-Oosten type met een hals, iets dikker buikje en een geliefde zoete en notige smaak en fijne textuur. Het leuke van Zephyr is de 2-kleurigheid: geel met een groen buikje.

Deze vruchtbare hybride behoort tot het Cousa-type, een traditioneel Midden-Oosten type met een hals, iets dikker buikje en een geliefde zoete en notige smaak en fijne textuur. Het leuke van Zephyr is de 2-kleurigheid: geel met een groen buikje.

In Korea, maar ook in China, Japan en Oost-Siberië wordt dit fraaie plantje gekweekt voor de oogst van de dunne, vlezige wortels, die het 2e of 3e jaar ontstaan. De Doraji of Toraji wordt vers of gedroogd (maar altijd eerst verhit) met andere groente en rijst opgediend: Namul. Maar er wordt ook siroop of likeur gemaakt van de Doraji. Vooraf moet je de wortels weken, wassen, inwrijven met grof zeezout en meerdere keren spoelen.
In de Chinese geneeskunde wordt Platycodon grandiflorus veel aangewend, zie hiervoor de vele informatie op internet.
Wat betreft de sierwaarde:
Het is waarlijk een edelsteen onder de tuinbloeiers met opvallende stervormige, hemelsblauwe klokbloemen, die in de knop eerst opzwellen tot schijnbare ballonnetjes. Ze bloeien van juli tot oktober toe ! De plant groeit redelijk compact: 40-50 cm en wordt ook in bakken aangeplant, zelfs als kamerplantje (in de zomer) of als snijbloem is het plantje populair!
Dek de planten in de winter toe met vruchtbare compost, dan groeien ze vruchtbaar, groot en zullen snel kunnen worden geoogst!

Groeit in de kas of beschut buiten en kan in verschillende stadia worden geoogst: vers in groenrijpe toestand, de erwt kan dan rauw worden gegeten; droog uitgerijpt, de erwt kan dan worden geroosterd, na inweken gekookt of (en dat is het hele jaar interessant) als kiemgroente worden geteeld. Zie ook het hoofdstuk “spruitgroente”. Hoogte 60-80 cm. 'Principe' is een gekreukt- en grootzadig type. Tip: zaai dit peulgewas om en om met huttentut (390900) voor een natuurlijke steun.

ECO GETEELDE ZADEN! Groeit in de kas of beschut buiten en kan in verschillende stadia worden geoogst: 1) vers in groenrijpe toestand kan de erwt zelfs rauw worden gegeten; 2) droog uitgerijpt kan de erwt worden geroosterd of na inweken gekookt; 3) (en dat is het hele jaar interessant) als kiemgroente geteeld. Zie hiervoor ook het hoofdstuk “spruitgroente”. Hoogte 60-80 cm. 'Sultano' is een rondzadig type. 100 g is voldoende voor 10 m². Tip: zaai dit peulgewas om en om met huttentut (390900) voor een natuurlijke steun.

Ronde, witte of lichtgroene vruchten ter grootte van een tomaat, na de witte kleur rijpen de vruchten naar geel, maar je oogst ze onrijp. De bittere smaak wordt slim benut in Indische of Surinaamse gerechten. Het glanzende blad is bijzonder populair en heet Gboma. Vooral het jonge blad wordt gebruikt om gerechten in te rollen, vervolgens stomen of frituren. In alle landen van midden Afrika (west, midden en oost) is deze “spinazie” geliefd en wordt als bittere lekkernij gegeten. Teelt in kas of beschut buiten.

Deze veelzijdige struik (of kleine boom) bloeit prachtig met seringlila bloemen. De bloei is vroeg, voordat het blad ontwikkelt. De hartvormige of niervormige, grijsgroene blaadjes zijn ook een sieraad, ze kleuren in prachtig warme tinten in de herfst voordat ze afvallen. Vlinders en bijen zijn dol op de bloemen, maar ook de mens heeft er iets aan: de knoppen zijn eetbaar (en in te maken) als kappertjes, de bloemen zijn eetbaar en hebben een frisse citroensmaak. De onrijpe peulen zijn kunnen worden geroosterd en de zaden zijn gekookt eetbaar. Een ideale plant dus in de permacultuur!

De kakipruim komt steeds meer onder de aandacht, tropische en winterharde soorten hebben we inmiddels in ons sortiment. Deze kleine tot middelgrote fruitboom is bij ons geheel winterhard. Opvallend is de prachtige herfstkleur van het blad, zodat de boom in elke tuin goede sier maakt. Op oudere leeftijd is de mooie kurkbast een opvaller. Vanwege 2-huizigheid zijn meerdere bomen nodig voor vruchtzetting, die overigens al na 6 jaar kan plaatsvinden. De rijpe, ronde, oranjerode vruchten kunnen heerlijk uit de hand worden gegeten en bevatten veel vitamine C. Het vruchtvlees is lekker als compôte en van de bladeren wordt een heilzame thee getrokken. Tenslotte zijn de geroosterde zaden geen onverdienstelijke (surrogaat)koffie.

Een kalebas, die alle lengtewedstrijden wint! Kikinda Competition is de naam van deze kalebas, maar ook een jaarlijks pompoenfestijn in Kikinda, een dorpje in Oost-Servië. De kalebasvruchten zijn lichtgroen, zeer slank en kunnen bij optimale groei een lengte van (ruim) 2 m bereiken. Voor rechte vruchten moet je dus de plant heel hoog (het liefst in de kas) laten groeien. Als de planten langs de grond ranken, dan krijg je een kronkelende slang... Tip als je (ruim) voldoende vruchten hebt: heel jong geoogst eet je de vruchten als courgette en half rijp kan je ze oogsten als Lauki.

De knoflookmosterd is zoals de naam al aangeeft een mosterdsoort (uit de koolfamilie) dat zich kenmerkt door de pittige smaak van het blad. In dit geval proef je duidelijk knoflook en mosterd aan deze unieke blaadjes.
Deze wintergroene en vorstbestendige plant komt van origine in Oost-Europa voor en wordt tot 30 cm hoog, bloeiend met (eetbare!) witte bloemetjes.
Geef ze planten ietwat vochtige grond, ze groeien zowel in de halfschaduw als in de volle zon.
De bladeren kunnen rauw en gekookt worden gegeten en bijna het hele jaar geoogst worden. Ze vormen een pittige aanvulling op een salade. In de winter smaken de bladeren wat milder.
In de vroege zomer als de plant met de bloei begint, verliezen de planten het blad voor ongeveer twee maanden. Het wegknippen van de bloeistengels stimuleert het groeien van nieuw blad.

Deze komkommer heeft grote populariteit in Zuid-Oost Azië en is een echte kook-komkommer! Sambar is dagelijks voedsel in India en omstreken, je vindt heerlijke recepten van deze kerriesaus, die de Mogem of Madraskomkommer als basis heeft. De planten groeien gemakkelijk en zijn vrij ongevoelig voor ziekten. Je kan ze lang bewaren, ze verkleuren van groen naar groen-geel gestreept en uiteindelijk geel. Het vruchtvlees is wit.

De klimmende of kruipende planten geven een overvloed van fraaie sierkomkommertjes met lange, zachte stekels, de vruchten lijken een beetje op die van de tamme kastanje. In Oost- en Zuid-Afrika is dit soortje inheems en meerjarig, door onze zachte winters blijven de planten hier ook wel eens over. Deze soort is echt alleen voor de sier en niet voor consumptie, super leuk voor decoratie!

Mini-komkommer van het Midden-Oosten of mediterrane type. De schil is heldergroene en de vrucht heeft een zachte, milde smaak met een verbazingwekkend zoet aroma en prettig knapperige textuur. Niemand hoeft het Amerikaanse heirloom type komkommer te kweken (donkergroen, hobbelig, vatbaar voor bitterheid) als er heerlijke edelstenen zoals deze zijn. De dunne schil is opmerkelijk zacht maar toch stevig en lang te bewaren. De 10-20 cm komkommers kunnen klein worden geoogst om als augurken te worden ingemaakt. Doorgegroeid worden de vruchten geoogst voor salade of in snackblokjes. De planten geven een vroege en opvallend grote productie, zelfs bij koud weer. Deze selectie is ontwikkeld door Dr. Alan Kapuler van Peace Seeds in Corvallis, Oregon.

Een lekkernij in Oost-Turkije! Daar worden ze Acur (Adjoer) genoemd. Bij eerste aanblik denk je met een komkommertje of augurk van doen te hebben, maar botanisch gezien is dit een meloen! De smaak bewijst dat ook wel: de frisheid van komkommers, maar het zoete tintje van een meloen. De lichtgroene vruchten hebben donkergroene strepen en kunnen jong geoogst (tot 10 cm) in zijn geheel opgeknabbeld worden. In Turkije (Gaziantep) worden de vruchten geoogst op een lengte van 15 cm, het zaad wordt verwijderd en gevuld met gehakt, gepureerde amandelen, een pepertje en groenten. Vervolgens in de oven: mmmm!

ECO GETEELDE ZADEN!Een prachtig oud ras, zoals deze nog in de 19e eeuw werd geteeld in Oost-Friesland (Duitsland). De bladeren zijn niet sterk gekroesd, hebben een tikje blauw in het zeer grote, groene blad en kunnen 1 m hoog worden. Bescherm de planten in de winter met acryldoek, dan kan je nog een tijdje (soms jarenlang) dooroogsten. Vanwege de sierlijke vorm, worden ze wel Duitse Palmkool genoemd. Boomkool zou ook een rake naam zijn!

ECO GETEELDE ZADEN! Een oude, populaire Italiaanse groente, waarbij zowel het blad (iets pittig) als de bijna bloeiende gele bloem (als broccoli) wordt gegeten. De Cima di Rapa, zoals de Italiaan hem noemt, is nauw verwant aan bloeiende koolsoorten in het Verre Oosten. Dit ras geeft een grote oogst van kleine bloemstengels, zaaien vanaf eind juni geeft de beste resultaten. Uitdunnen op 15cm.

Een oude, populaire Italiaanse groente, waarbij zowel het blad (iets pittig) als de bijna bloeiende gele bloem (als broccoli) wordt gegeten. De Cima di Rapa, zoals de Italiaan hem noemt, is nauw verwant aan bloeiende koolsoorten in het Verre Oosten. Dit ras geeft een grote oogst van kleine bloemstengels, zaaien vanaf eind juni geeft de beste resultaten. Uitdunnen op 15cm.

Deze tamelijk onbekende vrucht heeft zeker potentie om meer onder de aandacht te komen. De planten behoren tot de rozenfamilie en vormen een groenblijvende struik met donkergroene, behaarde bladeren. Het gaat natuurlijk om de eivormige, oranje vruchten met zeer sappig, aromatisch, zoetzuur vruchtvlees, wat enigszins doet denken aan abrikoos, perzik en mango! De vrucht bevat 1-10 afgeplatte, bruine zaden, kunnen uit de hand gegeten worden of worden verwerkt tot fruitsalades, vruchtensappen, compote, consumptie-ijs en jam. In China en Taiwan worden de vruchten ingeblikt. De Loquat kan ook in het Nederlandse en Belgische gematigde zeeklimaat overleven, voor bloei moeten ze ‘s winters opgepot de kas in. De vrucht wordt hier op de markt aangeboden, maar vaak onder de foutieve benaming mispel, wat de vrucht is van Mespilus germanicus, een verwante soort. De plant komt van nature voor in het zuidoosten van China en in Japan waar hij al meer dan 1000 jaar als fruitboom wordt gekweekt. Tegenwoordig wordt de Loquat wereldwijd in de subtropen en tropisch gebergte gekweekt. (tekst bewerkt uit Wikipedia)

Een zeer oud eenjarig cultuurgewas uit de Oude Wereld. De witte bloei en het stevige handvormige blad zijn een sieraad in de tuin! Door de diepe worteling wordt de structuur verbeterd, lupine is in staat stikstof uit de lucht te binden en legt stikstof vast in de grond. Verder wordt dit grootzadige soort ook gegeten: roosteren, koken (eerst langdurig voorweken en weekwater weggooien, zie en.wikipedia.org) of pletten tot meel: zeer proteïnerijk! Tremoços is voor de Portugees wat Adamame voor de Japanner is: Lekker snoepen van deze gezouten lupinebonen bij een drankje...
LET OP: ER BESTAAT LUPINE-ALLERGIE, DIE DICHT BIJ NOTENALLERGIE STAAT.

Zo’n prachtige zilverlila maïs kan je onmogelijk weerstaan! Voor de sier, maar van oorsprong als bakmaïs om meel van te malen, voor het maken van heerlijke cake of maïsbrood. Roosteren totdat ze zacht “poppen” behoort ook tot de populaire mogelijkheden! De 120 cm compacte planten geven zeer vroeg hun oogst en vertakken soms voor nog meer kolven, dus deze maïs is geschikt voor ons klimaat.

Een zeer fraaie maïs met frisse kleuren in een glanzende verschijning! Deze maïs is ontstaan door de liefhebberij ven Carl Barnes, die oude, oorspronkelijke maïs verzamelde en doorkweekte. Eeuwenlang kweken de Native Americans maïs en dankzij veel serieuze verzamelaars zijn veel rassen behouden.
Een van de zijwegen, die Barnes insloeg was deze zeer kleurrijke variëteit die een extra boost kreeg toen Greg Schoen deze verder ging kweken. Omdat maïs zich gemakkelijk mengt met andere rassen, ontstaan soms verrassende resultaten, ga zelf ook maar eens aan de slag met enkele verschillende kleuren!
‘Glass Gem’ is uiteraard voor de sier heel aantrekkelijk, maar je kan er ook een goede bakmaïs van maken en goed gedroogd willen ze ook aardig poffen tot popcorn.

Deze prachtige bakmaïs komt door vroege rijping zeker tot wasdom in ons klimaat. Naast sierlijk zijn de kolven (van 15-17 cm lengte) een zeer voedzame basis voor maïsmeel, populair om te roosteren of om grutten van te koken. De planten zijn compact: 120-150 cm hoog.
Een gedreven maïskweker uit Big Timber, Montana: Dave Christensen’s heeft rond 1975 besloten om een geschikte maïs te zoeken, die in zijn bergachtige staat kan groeien. Hij begon met 12 rassen uit de Zaadbank, afkomstig van de Mandan Indianen (de “witte” indianen) en breidde deze genetische schat uit met maïs van huidige Indianenfamilies en van traditionele hobbykwekers. Na jarenlange kruising en selectie, ontstond een mooie mix van zeer koudebestendige en snelrijpende maïs: biodiversiteit binnen 1 ras! Het is een van de weinige maïsrassen (zo niet de enige) die tot op 1500 m hoogte groeit, maar ook in de warmste landbouwgebieden op aarde krijgt ‘Painted Mountain’ zelfs een goede oogst. Zo helpt dit ras mee aan wereldwijde, duurzame landbouw. Lees Dave’s verhaal op zijn eigen site: www.seedweneed.com of rockymountaincorncom.ipage.com

Een kleurig grapje van de natuur, deze tweekleurige maïs. In elke kolf zitten witte en gele maïskorrels, die beide suikerzoet zijn. 'Butter & Sugar' is geschikt voor rauwe, geroosterde of gekookte consumptie.

De Chinezen gebruiken deze plant al eeuwen in allerlei gerechten. In de oudheid (er)kende Pythagorus deze plant in Griekenland als een zeer gezonde groente. Pluk het jonge blad in een lekkere en sierlijke salade: het ronde blad heeft een sierlijke, kroezende en dus extra knapperige bladrand. Koken (bv in soep), stoven, bakken en roosteren, alles is mogelijk met malvablad. Eet smakelijk! Tot mijn verrassing trof ik deze onbekende rauwkost al aan in onze zaadgids van 1941-1942, we zijn altijd al op zoek naar iets bijzonders! De naam “dessertblad” dateert uit de tijd dat koks (rond 1900) het groot uitgegroeide, met franjes afgezette blad gebruikten om kleine desserts op te serveren.

Door intensievere contacten met Oost-Europa komen er veel groenteschatten vrij! Deze Poolse Cantaloupmeloen introduceren we in de hoop er meer van te horen: mail, ons dus over je bevindingen! De belofte is: een goede bestendigheid tegen koeler weer en daardoor geschikt voor de teelt onder “koud” glas, maar zelfs goede kansen in de vollegrond, uiteraard wel op het meest beschutte, zonnige plekje! De meloen is vrij klein, ongeveer 10-15 cm, heerlijk zoet (mits rijp) en oranje van vruchtvlees. Onrijp is de meloen groen van vruchtvlees en prettig fris van smaak.
Een bevinding van een van onze klanten: Begin dit jaar ontving ik van mijn moestuin buurman dit meloen plantje. Bij jullie aangeschaft. Het resultaat is meer dan wij ooit hadden durven dromen. In totaal ca. 9 stuks overheerlijke Cantaloup-meloenen. Zo lekker hebben wij ze nog nooit uit onze kas gehad. Écht SUPER!!!

Kleine, bolronde vruchten, die onrijp of rijp kunnen worden gezoet, gezuurd, gebakken of geroosterd. Prettig eetbaar vruchtvlees!
De rijpe vruchten geuren heerlijk, ze lijken qua grootte en kleur op gele tennisballen.

Deze Noord-Amerikaanse plant wordt zeer gewaardeerd door de eiwitrijke, op linzen lijkende zaden, die uit de unieke dikke bundels peulen te schudden zijn. Met de neutrale smaak een kanshebber voor humus (lekker op smaak gemaakt met kruiden en knoflook) of extra lekker als geroosterde en iets gezouten snack.
De planten zijn sierlijk en zien er door het mimosa-achtige, geveerde blad en de witte bloeibolletjes heel exotisch uit! Toch is deze 120 cm hoge plant zeer winterhard, geeft ze een plekje in de zon of halfschaduw en jarenlang zal de trouw blijken. Elk jaar een klein maaltje van een prachtige tuinplant! De buren van de plant profiteren mee van de stikstofbindende mogelijkheid van de wortels. Indianen kenden het geheim van de wortelschors: het bevat een sterk hallucinatieopwekkende stof (DMT) voor het (samen met Peganum harmala) maken van prairiehuasca!

Vroeger werd in de lente in molshopen gezocht naar gebleekte paardenbloembladeren, daarom de naam Molsla. Door selectie is dit bladrijke type verkregen, die ook iets minder bitter is dan de wilde paardebloem. Het 1e jaar groeit de plant, na de winter lopen de penwortels weer uit, voor het oogsten van gebleekt blad: bedek de plant in het voorjaar met een rugje grond of met een bleekpot of omgekeerde zwarte emmer, na enkele maanden kan je oogsten. Daarna de plant in het licht laten uitgroeien, de groene (ongebleekte) bladeren zijn ook eetbaar en rond de Middellandse Zee populair in salades (Insalata di Tarassaco), de smaak is wel wat bitterder, maar ze bevatten dan wel meer mineralen en vitaminen, zie de site van Plants For A Future.
De wortel kan je rauw of gekookt eten, deze is stevig en bitter van smaak en doet wat denken aan rapen. De bloemen zijn ook eetbaar, smaken wat bitter, maar met de juiste dressing is dat goed te doen, je kan ze ook toevoegen aan een kruidenthee (eventueel aangevuld met blad en wortel). De bloemknoppen kunnen in het zuur als een soort (grote) kappertjes worden bewaard en later lekker door de sla of over gerechten. Blad en wortel worden overigens ook gebruikt om bier een speciale smaak te geven, bitter bij bitter, dat moet goed gaan! De oudere wortels worden (net als Cichorei 338400) geroosterd als “surrogaat”-koffie.

Er zijn veel medische toepassingen bekend van de paardenbloem, voor wie Engels kan lezen, even een opsomming:
The dandelion is a commonly used herbal remedy. It is especially effective and valuable as a diuretic because it contains high levels of potassium salts and therefore can replace the potassium that is lost from the body when diuretics are used. All parts of the plant, but especially the root, are slightly aperient, cholagogue, depurative, strongly diuretic, hepatic, laxative, stomachic and tonic. The root is also experimentally cholagogue, hypoglycaemic and a weak antibiotic against yeast infections. The dried root has a weaker action. The roots can be used fresh or dried and should be harvested in the autumn when 2 years old. The leaves are harvested in the spring when the plant is in flower and can be dried for later use. A tea can be made from the leaves or, more commonly, from the roots. The plant is used internally in the treatment of gall bladder and urinary disorders, gallstones, jaundice, cirrhosis, dyspepsia with constipation, oedema associated with high blood pressure and heart weakness, chronic joint and skin complaints, gout, eczema and acne. The plant has an antibacterial action, inhibiting the growth of Staphylococcus aureus, Pneumococci, Meningococci, Bacillus dysenteriae, B. typhi, C. diphtheriae, Proteus etc. The latex contained in the plant sap can be used to remove corns, warts and verrucae. The latex has a specific action on inflammations of the gall bladder and is also believed to remove stones in the liver. A tea made from the leaves is laxative. The German Commission E Monographs, a therapeutic guide to herbal medicine, approve Taraxacum officinale for dyspepsia, urnary tract infections, liver and gallbladder complaints, appetite loss. (Bron: www.pfaf.org)

Een flinke boom, ideaal voor een voedselbos of een grote tuin en geschikt voor alle grondsoorten, maar ze houden wel erg van vocht! Dit familielid van de Okkernoot doet het ook heel goed in een grote pot en kan dan als maxi-bonsai gekweekt worden. De heerlijke, eetbare noten lijken qua vorm en groeiwijze veel op pecannoten en zijn heerlijk zoet van smaak! De noten verschijnen in trossen aan de boom, de schil is bruinrood gekleurd. Zodra de schil openbarst zijn de noten zichtbaar en rijp om geplukt te worden, je kan ze rauw of geroosterd eten. Koningsnoten doen hun naam eer aan, het zijn de grootste noten van het Carya-geslacht. Geniet ook van de goudgele herfstkleur voordat de bladeren vallen... Van het hout van deze boom wordt het taaie hickory-hout gemaakt, veel gebruikt voor gereedschap zoals bijlen, hamers etc.

Een flinke boom, ideaal voor een voedselbos of een grote tuin en geschikt voor alle grondsoorten, maar ze houden wel erg van vocht! Dit familielid van de Okkernoot doet het ook heel goed in een grote pot en kan dan als maxi-bonsai gekweekt worden. De heerlijke, eetbare noten lijken qua vorm en groeiwijze veel op pecannoten en zijn heerlijk zoet van smaak! De noten verschijnen in trossen aan de boom, de schil is bruinrood gekleurd. Zodra de schil openbarst zijn de noten zichtbaar en rijp om geplukt te worden, je kan ze rauw of geroosterd eten. Ondanks de naam, zijn de noten absoluut niet bitter, ze zijn wat kleiner dan de Koningsnoot. Geniet ook van de goudgele herfstkleur voordat de bladeren vallen... Van het hout van deze boom wordt het taaie hickory-hout gemaakt, veel gebruikt voor gereedschap zoals bijlen, hamers etc.

Een ideale Okra voor de teelt in potten, de planten worden ongeveer 75-100 cm hoog! De malse, smakelijke vruchten worden 7-9 cm lang, je kan een grote en vroege oogst verwachten. Bij milde, minder warme zomers is het helpend om de plant in de kas te kweken of de plant met koudere dagen even binnen zetten. Okra is een koukleum en kan flinke hitte goed aan.

Vooral eetbaar zijn de groene, vrij korte, iets langwerpige vruchten. De sierlijke gele bloemen en het blad zijn overigens ook eetbaar. De plant is erg decoratief! Teel ze bij voorkeur in de kas, maar als ze in een grote pot staan mogen ze in de hoogzomer lekker naar buiten. Planten worden tot 1-1,5m hoog. Oogst de vruchten onrijp, het puntje moet met een knakje afbreken. Heel of gesneden kort koken. Op internet zijn talloze, exotische gerechten beschikbaar. Vergeten op tijd te oogsten? (Over)rijpe vruchten geven eetbare zaden.

Deze prachtige, roodgenerfde plant geeft middelgrote, rode vruchten. De planten geven een grote oogst, dit is een extra goed en professioneel ras. Een mooie kleurafwisseling voor dezelfde malse smaak. Jong oogsten geeft de lekkerste vruchten. De sierlijke wit met roze bloemen en het rood-groene blad zijn overigens ook eetbaar. (Over)rijpe vruchten geven eetbare zaden.

Het standaard-ras, van waaruit veel andere rassen zijn ontstaan. De groeikrachtige planten worden ongeveer 1,5-2 m hoog en na de crèmewitte bloei ontstaan ongeveer 15 cm lange vruchten. Jong plukken geeft de meest malse resultaten.

Een stoere, groene okra, die al vóór 1865 in de VS in cultuur was. De planten groeien flink uit: 2-2½ m in de kas en iets lager in de vollegrond (althans in Nederland, waar de teelt van okra in de vollegrond nog niet zeer succesvol is). Toppen van de planten op 120 cm hoogte geeft uiteindelijk vollere, lagere planten. Daar horen flinke vruchten bij! Hoewel niet elke plant gelijk is, geven ze meestal vruchten tot wel 30 cm lengte! Opvallend voor dit ras is, dat de vruchten mals blijven, ondanks de grootte. Toch is oogsten van 15 cm lange vruchtjes het meest gebruikelijk. De sierlijke gele bloemen en het blad zijn overigens ook eetbaar. (Over)rijpe vruchten geven eetbare zaden.

Een geliefd ras in de VS, al bekend sinds 1950, vermaard vanwege de grote oogst en het lang mals blijven van de vruchten. De planten worden 1-1,5 m hoog en dragen na de fraaie, gele bloei een mooie oogst aan lichtgroene, vrij lange vruchten: 18-22 cm. Je oogst de vruchten in elk stadium, maar in te rijp stadium worden okravruchten taai.

Prachtig, historisch ras uit zuidelijk Texas. De vrij grote, dikke vruchten volgen na een mooie, lichtgele bloei en zijn groen met rode blos. Door de slavernij is de okra in Amerika terecht gekomen, de oorsprong ligt namelijk in Afrika. Wist je dat het blad ook eetbaar is? Jong door de sla en ouder in de wok... Het zaad van overrijpe vruchten zijn geroosterd een koffie-surrogaat.

Deze groene okra is tamelijk vroeg oogstbaar met toch een flinke opbrengst. De vruchtjes zijn wat donkerder groen dan het standaard ras ‘Clemson Spineless’ ze blijven mals tot een lengte van ongeveer 15 cm. De planten vertakken niet enorm, worden ongeveer 120 cm hoog.

Dit prachtige, oude ras kan flink groot worden, wel 150-175 cm hoog, een steun is sterk aan te bevelen. De oogst van zeer lange (20 cm) vruchten, die toch mals blijven, is tamelijk groot! Je kan ze uiteraard altijd kleiner oogsten...
Dit ras wordt ook wel ‘Perkins’ Mammoth Long Pod’ genoemd en werd na jarenlange nauwkeurige selectie in 1899 op de markt gebracht door Mr. M. B. Perkins uit New Jersey.

Deze prachtige, roodgenerfde plant geeft middelgrote, rode vruchten. Een mooie kleurafwisseling voor dezelfde malse smaak. Jong oogsten geeft de lekkerste vruchten. De sierlijke wit met roze bloemen en het rood-groene blad zijn overigens ook eetbaar. (Over)rijpe vruchten geven eetbare zaden.

Een unieke okra, vanwege de zilvergroene kleur van de vruchten. De planten kunnen flink groot worden, tot wel 180 cm hoog. De vruchten zijn ongeveer 15-18 cm lang. Jong geplukt zijn ze het lekkerst! De sierlijke gele bloemen en het blad zijn overigens ook eetbaar. (Over)rijpe vruchten geven eetbare zaden.

Deze inmiddels historische, Israëlische okra heeft een zeer goede smaak en een unieke maat: korte en dubbeldik. Je kan ze jonger oogsten, maar als ze een lengte van 15x3 cm hebben zijn ze maximaal.

Dit ras van Burpee is uitgebreid getest in Noord-Europese kassen en bleek telkens een van de beste qua stevigheid en productie. De planten vertakken gemakkelijk en worde 1-1,5 m hoog. Na de fraaie gele bloei ontstaan de groene okra’s, de optimale oogstlengte is 7-10 cm.

Mintgroene paprika's zijn van oorsprong populair in Oostenrijk en Hongarije en bekend om de frisse en sappige smaak. In Turkije en Griekenland dè paprika om te vullen. Dit oorspronkelijk Turkse landras geeft veel en middenkleine vruchten. Ze hebben de 3-4-hokkige vorm van onze bekende paprika (iets kleiner: 5x5cm), zachtzoet en dunwandig. De teelt in de vollegrond lukt bij normale zomers goed. Mooie aanwinst om het kleurenspectrum van paprika's te completeren…

Een interessant mengsel van 7 beschikbare kleuren en rassen van deze hitte-koning: extreem heet en met een fruitige smaak, voor de fijnproever...
De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

Deze chocoladebruine peper is een zeldzame variant van de rode hitte-koning uit Assam, net zo (extreem) heet, maar zoeter, voor de fijnproever...
De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

Deze wonderschone, perzikkleurige peper is een natuurlijke variant van de rode hitte-koning, net zo (extreem) heet! De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

Deze paarse peper is een natuurlijke variant van de rode hitte-koning, net zo (extreem) heet en rijpt uiteindelijk naar dieprood! De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en… houd kinderen op afstand!

Deze gele peper is een natuurlijke variant van de rode hitte-koning, net zo (extreem) heet en met een fruitige smaak, voor de fijnproever...
De Bhut Jolokia Peper ook wel genoemd de Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

In het Midden-Oosten (Turkije) is deze groene peper van het zgn. Demre-type zeer populair: de vorm is van een Cayenne (Lombok), maar de rijpe kleur is groen. De hangende vruchten zijn dun, ribbelig en zeer lang: 25-27 cm! Oogst ze vers, de smaak is fris en mildheet, gedroogd worden ze bitterder van smaak. De planten kunnen opgepot zeer goed overwinteren, ze zijn taai en doen het graag het jaar erna weer.

De Aji Guyana peper komt uit het kleine Zuid-Amerikaanse land Guyana en staat bekend om zijn gemiddelde hitte en heerlijke citrusvruchtensmaak. Deze pepers zijn doorgaans 12-18 cm lang en 2 cm breed en rijpen van groen naar geel. De planten zijn uitzonderlijk productief en behoren tot de sneller groeiende grote baccatum-variëteiten. Ideaal om te roosteren, voor verse salsa, salades en gedroogde kruidenpoeders. De planten kunnen meer dan 120 cm hoog worden en moeten wel een steuntje vanwege de overvloed aan pepers die ze produceren.

De Naga Jolokia of Ghost Pepper (“Spookpeper”) komt uit het Noord-Oosten van India en is waarschijnlijk een van de heetste pepers ooit gemeten door de Scoville schaal. We leveren deze naast de bijna gelijke Bhut Jolokia Peper, omdat er verschillende “strains” geteeld worden met enig hitteverschil. In 2005 gaf een Bhut Jolokia Peper (gemeten in het New Mexico State University Chile Pepper Institute) op de Scoville schaal een uitslag van 1.001.304 SHU! Ter vergelijking een flink hete Tabascosaus meet 2.500-5.000 SHU en één van de heetste andere pepers uit ons sortiment, de Tépin, meet 265.000 SHU. Er zijn naast het (pijnlijk) consumeren van deze hete Jolokia nog veel andere toepassingen bekend in N-O-India: spirituele en geneeskrachtige. De leukste toepassing redt zelfs levens: men smeert er de vensters mee in als reukbommen tegen het bezoek van wilde olifanten! Nog even een waarschuwing tot slot: draag bril en handschoenen bij het snijden en bereiden, wees voorzichtig met consumptie, alleen ervaren peper-eters kunnen ze verdragen en... houd kinderen op afstand!

Dit ras behoort tot de meest hete rassen ter wereld! Net als de extreem hete Bhut Jolokia is deze peper afkomstig uit Bangladesh en Noord-Oost India. De vruchten zijn langwerpig, iets kleiner dan Bhut Jolokia en met een gebobbelde, stevige schil. De smaak is uniek: zoet met een scherpe smaak, gemengd met houtige, rokerige ondertonen. In Bangladesh worden ze vaak groen geoogst en rauw gegeten. SHU 1.000.000-1.500.000

De Nora-pepers zijn rood tot donkerrood van kleur en zijn bijna bolrond, maar iets taps toelopend. De planten worden rond de 60 cm hoog. Nora is in verse vorm heel smakelijk en wordt graag gebruikt als vulpepertje, ze zijn maar een tintje heet, dus goed voor de beginners... Uiteraard wel de zaden en zaadlijsten eruit snijden.
Dit was een van de vele pepertjes die Columbus meebracht uit de Nieuwe Wereld. Er wordt gezegd dat hij het achterliet bij monniken in het Yuste-klooster, die het vervolgens verspreidden onder hun broeders in de gemeente La Nora in Murcia in het land Spanje. Het belangrijkste teeltgebied van de Spaanse Nyora- of Nora-pepers ligt in de Valenciaanse regio Guardamar. Het wordt daar voornamelijk gebruikt om een gedroogd Spaans paprikapoeder te maken, genaamd Pimenton, dat licht pittig is. Dit poeder wordt gebruikt om veel gerechten op smaak en (rode) kleur te brengen. Het is het hoofdingrediënt in Bacalao a la Vizcaina, een kerstgerecht van kabeljauw en aardappelen. Ze worden ook gebruikt om worsten op smaak te brengen, toegevoegd aan Paella-stoofpot en worden veel gebruikt in Romescu-saus.

In Italië is dit een razend populair ras, jammer dat deze peper niet veel meer wordt gekweekt... De matig hete, vrij grote vruchten zijn als snel optimaal van smaak of ze nu groen of al naar rood zijn gerijpt: veel smaak met zoete tonen (hoe roder, hoe zoeter), die vooral bij bakken, frituren en roosteren tot zijn recht komt. De ervaren peper-eter zal de vruchten met gemak rauw eten, dan is een vulling van een zacht kaasje een mooie aanvulling. De middenslanke vruchten zijn rond 5 cm lang en iets geribd, de planten groeien uitstekend in potten en worden ongeveer 75-100 cm hoog. De oogst kan flink groot zijn!

Op de Canarische Eilanden is dit een zeer populaire variëteit, er wordt de heerlijke Mojo Picón van gemaakt. De rode pepers zijn vrij groot: 12 cm lang en 3 cm breed, de hitte is mild tot middelheet met een goed aroma en zelfs een beetje zoet. Het vruchtvlees is dik genoeg om de pepers te roosteren of om te vullen, ze zijn zowel rijp als onrijp (groen) heel lekker. De planten groeien tot ongeveer 1,2 hoog, buiten blijven ze wat korter.

Deze tamelijk onbekende peper is door P. Pickergill ontdekt in 1972 tijdens een zoektocht in Noord-Oost-Brazilië. De vrij langwerpige, oranje vruchtjes zijn zeer heet met een zeer goede smaak! Cijfers zijn niet bekend bij mij, maar ik schat: 200.000-400.000

Deze peper heeft een zoete smaak en is een tikje heet. De flinke vruchten worden 7 cm lang, puntig met een brede schouder. Zeer geschikt om in potten te kweken vanwege de compacte groei: de hoogte is ongeveer 60 cm. Dit type wordt van oudsher in Noord Spanje bij Lodosa geteeld. De naam is Spaans voor 'kleine bek'. In het land van herkomst worden deze pepers met de hand geplukt vanaf september. Ze worden geroosterd boven kolen, wat ze een zoete, kruidige smaak geeft. De smaak lijkt meer op die van paprika dan op die van chili peper, ondanks hun kleine maat. Daarna met de hand gepeld en van hun zaad ontdaan voordat ze in potten met zout water worden gedaan of ingeblikt. Ze worden ook vaak gevuld met vlees, vis of kaas, geroosterd en opgediend als tapas. Ze kunnen ook gewoon in zijn geheel gegeten worden of in stukjes gesneden en toegevoegd aan risotto, pasta, sauzen, pizza's of soepen.

Afkomstig van de Bird peper, heel populair in het verre oosten. De vruchten zijn dun en langwerpig, tot 5 cm lang en goed heet.

Mooie compacte planten tooien zich met trosjes dunne, 3-4 cm lange pepertjes. De rijping verloopt van groen, via oranje naar rood. Dit ras is een traditional in de VS en wordt graag gebruikt voor het maken van een smakelijke en pittige haantjesworst. SHU 30.000-50.000

Een traditioneel Frans ras dat in de regio van Bourg-en-Bresse ten Noordoosten van Lyon veel wordt geteeld. De rode vruchten zijn mildheet en iets taps toelopend. De planten blijven vrij compact en de vruchten rijpen vroeg met een afmeting van ongeveer 7x2 cm. De vruchtjes kunnen goed worden gedroogd en worden bijvoorbeeld gebruikt om frommage pittig te maken.

Deze bleekgele iets gekronkelde vruchten groeien aan compacte planten. Dit is een zeer populair pepertje in Noordoost India en Bangladesh, vooral in Naga Morich (Nagaland). De fruitige, zeer hete vruchten zijn vroeg oogstbaar.

Vaak wordt het rawitpepertje als een mix geleverd. Opvallend in zo'n mix is het (bijna) witte pepertje. Het is ons gelukt dit heldere pepertje apart te kweken! Rawitpepers zijn afkomstig van de Bird peper en heel populair in het verre oosten. De vruchten zijn dun en langwerpig, tot 5 cm lang en zeer heet.

Deze typische Aziatische smaakmaker heeft een speciale, scherpe geur en een complexe smaak, die eigenschappen van basilicum, koriander, venkel en munt verenigen. Gebruik het blad in salades, of in gebraden en geroerbakte gerechten. Het blad is langs de randen getand en lijkt wat op brandnetelblad. Dit dieproodbladig type, geeft afwisselende kleur in verse salades, maar ook een sierlijk effect in sier- en moestuin! Als microgroente zeer populair, zie ons hoofdstuk spruitgroenten.

Deze typische Aziatische smaakmaker heeft een speciale, scherpe geur en een complexe smaak, die eigenschappen van basilicum, koriander, venkel en munt verenigen. Gebruik het blad in salades, of in gebraden en geroerbakte gerechten. Het blad is langs de randen getand en lijkt wat op brandnetelblad. Dit diepgroene type geldt als de meest smaakvolle van alle Shiso’s... We leveren de “echte” Japanse Shiso, met getand blad en bruine zaden.
De witzadige, Koreaanse Shiso is gladder van blad zoals op de laatste foto.

Deze typische Aziatische smaakmaker heeft een speciale, scherpe geur en een complexe smaak, die eigenschappen van basilicum, koriander, venkel en munt verenigen. Gebruik het blad in salades, of in gebraden en geroerbakte gerechten. Het blad is langs de randen getand en lijkt wat op brandnetelblad. Dit mengsel van dieprode en groene blaadjes verenigt sier en smaak tot een aantrekkelijk geheel! Als microgroente zeer populair, zie ons hoofdstuk spruitgroenten.

Deze typische Aziatische smaakmaker heeft een speciale, scherpe geur en een complexe smaak, die eigenschappen van basilicum, koriander, venkel en munt verenigen. Gebruik het blad in salades, of in gebraden en geroerbakte gerechten. Het blad is langs de randen getand en lijkt wat op brandnetelblad. Een prachtig rasje met bijzondere extra eigenschappen: forsere groei dan de groene en rode shiso, het roodgenerfde blad is groen aan de bovenkant en (bietjes)rood aan de onderzijde.

Leuke boompje, met sierlijk geveerd blad. Zet het struikje in een grote pot en plaats ze in de zomer op een zonnig plekje buiten. Bij vorst moet de plant vorstvrij worden gezet. Oogst moet je voorlopig niet van deze interessante boom verwachten, zie het als een nuttige kennismaking. Deze zeer populaire noot komt oorspronkelijk uit Azië en wordt vooral veel geteeld in Iran en Turkije, maar tegenwoordig ook in de V.S. De groene zaden (of noten) pel je gemakkelijk uit de halfopenstaande hulsjes. In de fabriek worden open en gesloten hulsjes van elkaar gescheiden door het verschil in geluid dat ze maken. De lekkerste baklava (Turkse zoetigheid) wordt met Pistache bereid en is vooral beroemd in en rond Gaziantep (Zuid-Oost Turkije). Van Pistache worden leuke bonsaiboompjes gemaakt.

ECO GETEELDE ZADEN!
Dit is een snelgroeiende pompoen, in Nederland gekweekt, die tussen de 20 en 30 cm in doorsnee wordt en 2-4 kg weegt. De huidkleur is oranjegeel met groene strepen, vlekken en stippen. (Als een landkaart verdeeld over de vrucht). Dit soort is middenlang houdbaar (3-4 maanden). Een bijzonderheid zijn de eetbare, zachte zaden (zgn. ‘blote’ zaden, waar het soort de naam (Lady) Godiva aan dankt), die bijvoorbeeld geroosterd of in brood meegebakken kunnen worden gegeten. Heel gezond! In Oostenrijk wordt deze soort gebruikt om een heerlijke olie uit te persen (Ölkürbis). Tenslotte is het vruchtvlees prima voor de soep, over veelzijdigheid gesproken…

De oliekalebas wordt in Oostenrijk nog veel verbouwd. De zaden leveren een heerlijke olie met nootaroma. Overigens zijn de vliesloze zaden ook heerlijk om te eten: rauw, geroosterd, verwerkt in salades, brood en andere bakgerechten. Dit ras levert middengrote vruchten van ongeveer 20 cm: de kleur begint groen met gele stippels en rijpt langzaam naar oranje met groene vlekken.

Dit historische ras komt van oorsprong uit Noord-Oost Iran (Torbat-e Heydarieh) en is door oplettende biologen bewaard gebleven. Deze vond onze kweker in de zaadbank USDA en blijkt er al sinds 1940 te liggen...
Het kweken is de moeite waard! De planten geven 1-2 vruchten van 10-15 kg, die aan de buitenkant in zalmoranje met zilvergroene strepen pronkt. De vruchten zijn zeer lange te bewaren en nemen de eerste bewaarmaanden toe in smaak. Het oranjegele vruchtvlees is ruim inzetbaar en prima van smaak, een fijne pompoen voor de soep!

Snelgroeiende pompoen, die tussen de 20 en 30 cm in doorsnee wordt en 2-4 kg weegt. De huidkleur is oranjegeel met groene strepen, vlekken en stippen. (Als een landkaart verdeeld over de vrucht). Dit soort is middenlang houdbaar (3-4 maanden). Een bijzonderheid zijn de eetbare, zachte zaden (zgn. ‘blote’ zaden, waar het soort de naam Lady Godiva aan dankt), die bijvoorbeeld geroosterd of in brood meegebakken kunnen worden gegeten. Heel gezond! In Oostenrijk wordt deze soort gebruikt om een heerlijke olie uit te persen (Ölkürbis). Tenslotte is het vruchtvlees prima voor de soep, over veelzijdigheid gesproken…

De oliekalebas wordt in Oostenrijk nog veel verbouwd. De zaden leveren een heerlijke olie met nootaroma. Overigens zijn de vliesloze zaden ook heerlijk om te eten: rauw, geroosterd, verwerkt in salades, brood en andere bakgerechten. We wisselen een vrijwel identiek ras uit Stiermarken af met een vruchtbaar Turks ras, net wat er voorhanden is. Beide leveren grote vruchten van ongeveer 30-40 cm met grote zaden. De kleur begint groen met gele stippels en rijpt langzaam naar oranje met groene vlekken.

Door intensievere contacten met Oost-Europa komen er veel groenteschatten vrij! Zo is er deze bijzonder snel groeiende prei, die een opmerkelijk lange schacht vormt. Ideaal dus om heel vroeg (jan-maart) te zaaien voor een primeuroogst of juist heel laat (juni) voor oogst in de herfst.

Het vijfdelige blad geeft al een speels aanzien aan deze steeds populairder wordende klimplant. De trosjes hangende, spierwitte bloemetjes decoreren in de zomer je muur of schutting. De plant komt uit Oost-Azië en krijgt het liefst een halfbeschaduwd plekje. Uiteindelijk zullen er hele bijzondere, grijsblauwe, langwerpige vruchten (5-10 cm lang en 4 cm breed) ontstaan, deze bevatten de zaden en er omheen een witte, bijna vloeibare vruchtmassa. De inhoud is in zijn geheel eetbaar met een structuur als de granaatappel. Met een beetje citroensap is het een lekkernij! De schil is bitter, maar na bakken is ook deze een heerlijkheid. De jonge uitlopers van de Akebia zijn heerlijk door de sla en van ouder blad maak je een gezonde thee. Er zijn in de Chinese geneeskunst veel toepassingen bekend tegen o.a. infecties. Tenslotte zijn de 1-jarige twijgen na de winter geschikt als vlechtmateriaal voor manden. Voor goede vruchtzetting is het wijs om met een kwastje de pollen van de mannelijke bloemen (meestal bovenin de plant) in aanraking te brengen met de stampers van de vrouwelijke bloemen.

Sierlijk, eetbaar en medicinaal! Inmiddels is de plant in de hele tropen bekend, in India en Oost- tot Zuid-Afrika wordt de plant druk gebruikt: het jonge blad, de jonge scheuten en soms de bloemen worden verwerkt in roerbak-, stoof- of soepgerechten. De smaak is stevig en wordt vaak met melk of zure room verzacht. In India wordt deze sterke smaak gebruikt juist gebruikt in kerrie. De zaden zijn een vervanging voor mosterd, maar op het water gegooid komen de vissen boven drijven..! Van het blad wordt een versterkend en regulerend middel getrokken en de wortel wordt als pijnstiller gebruikt. Laat je al die toepassingen aan je voorbij gaan, dan blijft een mooie plant over met vingervormig blad en een subtiele, witte bloemtrossen, een familielid van de kattensnor. Hoogte 60-100 cm.

Deze smakelijke bindsla geeft vrij grote, uniforme kroppen, die zowel jong als groter uitgegroeid kunnen worden geoogst. De donkergroene buitenbladeren verbergen de malse, geelgroene binnenzijde. Dit inmiddels historische ras is rond 1949 ontwikkeld (door Clemson College's Agricultural Experimental Station, Charleston, South Carolina) en genoemd naar het eiland aan de oostkust van de VS.

Een typische zomerkropsla: wat steviger van bladstructuur en niet snel doorschietend. Uiteraard ook wel voor vroeg en herfst te gebruiken, maar de groei is wat trager dan de speciale "koudweer-types".
Oorspronkelijk is dit een Oostenrijks ras dat rond Kagran werd geteeld. Inmiddels is deze plaats opgeslokt door de stad Wenen.

ECO GETEELDE ZADEN!
Een mooi historisch ras uit de streek rond de stad Graz (Oostenrijk). Dit ras is niet schietgevoelig en heeft knapperige, lichtgroene bladeren met een subtiel rode rand. Uiteraard ook geschikt als babyleaf.

Gelukkig steeds meer bekend: er zijn bloemen, die je kan eten! Leuk als dressing bij salades of drankjes. Dit jaar een uitgekiend mengsel van 15-17 eenjarige soorten, zoals:
Borage, Goudsbloem, Kamille, Korenbloem, Oost-Indische Kers, Dille, Koriander, bloesem Suikererwtjes, bloesem Pronkbonen, Venkel, Kervel, bloesem Radijs, bloesem Gele Mosterd, bloesem Rucola, Courgettebloemen, Margrietjes en Zwarte Mosterd.
Uiteraard hebben alle soorten naast het oogsten van de bloemen ook sierwaarde of oogstmogelijkheid van het blad of de knol.

Een laanboom in de tropen, bij ons een sterke kuipplant. Oorspronkelijk komt de Tamarinde uit Oost-Afrika. Al in de prehistorische tijd kwam de boom naar India, vanwaar hij zich als nuttige plant bijna over alle tropische gebieden verspreidde. De boom is geschikt voor alle gronden, behalve zure grond. Als de boom eenmaal goed is aangeslagen, verdraagt hij lange tijd droogte en de hete zon. Hij groeit langzaam. Bij ons moet de plant in een pot, want vorst wordt niet verdragen. De vruchten zijn 7-20 cm lange, dofbruine peulvruchten (net muisjes!). De ovale, harde zaden liggen ingebed in donkerbruin, zoetzuur en aromatisch smakend vruchtvlees (heerlijk!). De planten dragen gewoonlijk na 4-6 jaar vruchten. Uit de pulp van de vruchten wordt tamarindesiroop bereid. Uit de siroop wordt frisdrank gemaakt. De pulp is ook een bestanddeel van verschillende sauzen, waaronder Worcestersaus, en is een belangrijk ingrediënt in de Aziatische keuken. Vruchten, schors en bladeren worden vaak medicinaal gebruikt. Bij verschillende volkeren heeft de tamarindeboom een mystieke betekenis of geldt de boom als heilig.

Heerlijk zacht en zoet... dat is de smaakervaring bij dit olijfvormige tomaatje. De kleur is donkerrood met een blauwzwart topje en de maat tussen een olijf en een kleine pruim. De klimmende planten worden ongeveer 150 cm hoog en geven lange trossen vol oogst van ongeveer 50 g wegende vruchtjes. Yeste is een Middeleeuws stadje in Zuid-Oost Spanje, waarschijnlijk komt dit tomaatje daar vandaan…
Teel je vaak op dezelfde plaats je tomaten, bijvoorbeeld in een kas(je)? Dan kunnen zich ziekten in de bodem ontwikkelen, waar onderstammen tegen resistent zijn en waarbij dus enten is aan te bevelen:
voor het enten van tomaten gebruik je dit ras: 291110 Tomaat ‘Landon’. Als hulpmiddel bevelen we je deze entclips aan: 847520 Entclip 1,5 mm.