Alleen om de naam al wil je dit plantje hebben! Guichelheil is een kruip- of hangplantje met glanzend, klein blad en kleine, oranjerode bloemetjes. Deze sluiten zich bij naderende regen en werken dus als een weerhuisje! Het plantje wordt als geneeskrachtig kruid aangewend, in verband met de aanwezigheid van giftige stoffen is deskundigheid bij de bereiding zeer vereist. Nog meer Anagallissoorten: zie hoofdstuk "eenjarige bloemzaden".

Allereerst is echte guldenroede bekend om de gele kleurstof om stoffen en wol te verven. Medicinaal is de thee bloedzuiverend. Verder is de stimulerende werking van nier en blaas bekend. De plant met mooie gele bloemtrossen wordt ongeveer 1m hoog. Bloeitijd aug-okt.

Zeldzame meerjarige plant, die hoog opschiet en talrijke bloemkransen over de hele stengel verdeeld heeft. De lipbloemen zijn grappig behaard en lilaroze tot rood van kleur. Dit oude geneeskrachtige kruid werkt door de hartactieve glycosiden versterkend bij hartklachten, nervositeit en angst. Hoogte 30-200cm, afhankelijk van de vochthoeveelheid. Bloeimaanden: VI-IX. Ideaal bij de vijver, woekert niet.

Een bijzonder kruid, dat ook nog eens heel sierlijk in de tuin pronkt. Zowel de jonge scheuten als de wortel is een zoete smaakmaker in gerechten. In China is deze plant populair als enkeling (nooit in een kruidenmix) en wordt o.a. gebruikt als: antibacterieel, krampstillend, bloedzuiverend, zenuwkalmerend etc. Niet gebruiken in de eerdere stadia van zwangerschap. Altijd deskundigen raadplegen omdat een te sterke dosering een averechtse werking heeft. De plant heeft een één- of tweejarige cyclus, afhankelijk van de zaaitijd. Stengels groeien 80-150 cm hoog, fraai getande bladeren en lipbloemige, lilaroze bloei, die in kransen rondom de stengel geplaatst zijn.

Een natuurlijke vlooienvijand! Vroeger het huismiddel tegen vlooien bij honden en katten, probeer het uit... Deze telg van het vlooienkruidgeslacht is 50 cm hoog met gele bloemhoofdjes, dezelfde vorm als madeliefjes. De bloei is heel rijk van juli-september. Aan de naam zie je het al, dat hier vroeger ook dysenterie mee werd bestreden. De plant komt nog in het wild voor. In de natuur (tijdens kamperen bijvoorbeeld) houd je de planten boven een kampvuurtje om vliegen, muggen en andere insecten te verdrijven.

Dit familielid van de stokroos en kaasjeskruid groeit in het wild op zilte en brakke gronden. In de tuin past hij zich naadloos aan. De plant kan 1,5 m hoog worden, heeft grijs viltig blad en 5 cm grote open (enkele) bloemen: wit of lichtroze. De "althaeawortel" komt van deze plant en is geneeskrachtig werkzaam op het gebied van longen en ademhaling. Meerjarige plant.

Een harde groeier, die gemakkelijk een heg geheel bedekken kan met het esdoorn-achtige blad en de witte bloemtjes, die uitgroeien tot (eerst rode, daarna paarse) besjes. De plant is giftig (niet voor vogels) en wordt veel aanbevolen in de traditionele homeopathie. Deskundig gebruik is uiteraard een voorwaarde, laat je goed informeren! Ondergronds vormt zich een verdikte wortel. De teelt in een grote pot is een goede optie om woekeren te voorkomen.

Een sierlijk, aromatisch plantje dat dol is op de zon, kalkrijke grond en een goed doorlatende bodem. Het zilvergrijze, fijne blad is niet alleen prachtig om te zien, maar ook zeer geurig en smaakvol. De jonge blaadjes en scheutjes zijn echte smaakmakers in salades, pastagerechten of in een zelfgemaakte pesto.
De Heiligenbloem wordt ook medicinaal gewaardeerd vanwege haar ontstekingsremmende werking.
Net als lavendel heeft dit plantje baat bij regelmatige snoei om te voorkomen dat het te veel verhout. Snoei het daarom regelmatig terug tot ongeveer 30 cm om het fris en compact te houden. De maximale hoogte is zo’n 50 cm.
In de zomer verschijnen er decoratieve, gele bolbloemetjes, terwijl het grijsgroene blad ook in de winter lang mooi blijft.

Dit bekende wilde plantje is herontdekt! Jong geoogste rozetjes zijn heerlijk (en gezond!) in salades of als topping op soepen. De bloemknopjes zijn ook eetbaar, de jonge (tasjesvormige) vruchtjes zijn lekker pittig in de soep of een roerbakmengsel. De worteltjes zijn heerlijk scherp en worden als vervanging voor gember! Reken wel op uitgebreide vermeerdering als je de plantjes tot zaad laat komen, maar ja: wieden kan altijd nog...
In de volksgeneeskunde werden/worden aftreksels gebruikt tegen bloedingen, ontstekingen van de urinewegen, en als kompres op open bloedende wonden. Ook wordt het in combinatie met maretak en meidoorn gebruikt tegen hoge bloeddruk. Zie voor veel meer toepassingen op internet, het is een kruid, dat zonder risico veelvuldig kan worden gebruikt.

Na enkele jaren geeft dit oude, traditionele Indianenkruid zijn geheim prijs: geneeskrachtige wortels, die in het voorjaar worden geoogst. Op internet staan doseringen en toepassingen beschreven. Het experimenteren met geneeskrachtige kruiden vereist kennis en voorzichtigheid. Hogere doseringen kunnen dodelijk zijn! Wortels zijn meestal zeer goed voor normale consumptie geschikt. Bijt een klein stukje af, als de smaak goed is: veilig, als ze bitter zijn: uitspugen, licht toxisch. De plant is bij ons winterhard en voelt zich thuis op zowel vochtige als droge gebieden en in de zon, maar ook in de schaduw! Het blad komt in paren, net als acacia-achtigen, “on-top” de lange trossen groenwitte buisbloemen, ze lijken op lupinen, hoogte 75-150 cm. Bijen kruipen graag in deze voedselrijke bloemen. Na rijping ontstaan vrolijk ratelende peultjes met zaden. Er bestaat ook een Aziatisch familielid van de Hokjespeul, deze heeft dezelfde werking.

Een gemakkelijk groeiend kruipertje, dat zomer en winter de ronde, gelobde blaadjes vertoont. De trompetvormige, kleine bloemetjes komen in trosjes in de zomer. Het plantje groeit zowel in de zon als in de schaduw, als de grond maar vochtig en vochthoudend is.
Het jonge blad is zowel rauw, in de soep of in de roerbakschotel een fijne toevoeging door het kruidig en aromatische bittertje. Hondsdraf is ook een smaakvolle toevoeging (zowel vers als gedroogd) in de kruidenthee. En wat te denken als toevoeging (naast of in plaats) van hop in de bierbereiding?
Veel geneeskrachtige toepassingen zijn bekend: verkoudheid, wondverzorging, ooginfectie en nog veel meer, zoek er de gespecialiseerde boeken en websites maar op na!

Dit broertje van de bekende Rooibos en smaakt iets zoeter. Omdat honingbosthee niet bitter wordt kan je deze lekker laten sudderen op een laag vuur om de hele kamer van een heerlijke, zoete lucht te vervullen! De struikjes maken staartvormige takken, die helemaal vol komen met warmgele, brembloemen. De bloemen geuren zoet als honing. Deze fraaie en smakelijke struikjes kunnen een lichte vorst verdragen (Zone 9)

De echte Hop uit zaad! Er komen 50% mannelijke en 50% vrouwelijke planten uit. Laat ze lekker door elkaar groeien, de vrouwelijke planten krijgen de beroemde decoratieve hopbellen. Hop werd vroeger gedroogd in kussens gedaan om de slaap op te wekken, maar u kunt er ook (evt. samen met valeriaanwortel) een heerlijke rustgevende thee van trekken. Jonge scheuten van hop zijn rauw of gekookt een delicatesse! Het gele poeder tussen de schubben van de bellen geven de kleur en bittere smaak aan bier.

Op een hoogte van 40-60 cm tonen langwerpige trosjes de stervormige, oranje bloemetjes met gele uitstekende lokkwastjes. Ze bloeien lang door, net boven het lancetvormige blad. Geef ze een zonnige, goed drainerende plek, de uitgebloeide bloemen wegknippen bevordert de doorbloei. Het beste is om ze in een flinke pot te kweken, zodat ze bij vorst even de schuur of het kasje inkunnen. Van oorsprong komt deze fantastische plant uit Zuid-Afrika, wij kopen het zaad bij onze kweker in Portugal.
Deze plant staat bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen, het sap wordt gebruikt tegen bijen- en wespensteken, muggenbeten, bromvlieg, blaren, koortslippen , mondzweren, gebarsten lippen, vingertoppen, hakken, zonnebrand, brandwonden, droogt acne uit en nog veel meer.

Zaaien april buiten. Planthoogte 40 cm. Plant heeft grote sierwaarde door de blauwwitte bloei-aren. Keuken- en geneeskruid.

Een beroemd geneeskrachtig kruid in de Aziatische geneeskunst. Het immuunsysteem zou versterkt worden en in dat verband helpen tegen verkoudheid, ontstekingen en allergie. Deze eenjarige plant wordt 60-100 cm hoog en wordt geoogst en gedroogd als deze in volle bloei is. De plant is fraai met het zeer fijngenerfde blad en de lilablauwe bloeistaartjes. Ondanks massale toepassing van dit kruid is voorzichtigheid geboden en nemen we geen verantwoordelijkheid voor effecten of resultaten.

Dat sierlijk ook zeer gezond kan zijn bewijst deze mooie licht lilaroze bloeiende Kaasjeskruid. Zowel de bloemen als de blaadjes zijn eetbaar en van de beide trek je een gezond makende of gezond houdende thee, onder andere tegen verkoudheid en verzacht de keelpijn. Dat is goed te begrijpen als je beseft dat de plant etherische oliën, looistoffen, tanninen, flavonoïden en anthocyanen bevat en een hoog gehalte aan Vitamine A, C, B1, B2 en Caroteen. Bijen, hommels en vlinders bezoeken de bloemen graag. Tenslotte: snijd af en toe een stengel met bloemen voor een poosje vaasgenot. Bloei: op 100 cm hoogte van juni-september.

De meest bekende soort onder de kamferbomen van Azië. Kamfer wordt gebruikt als specerij, in wierook en als medicijn. Tevens als insectenwerende substantie. Dit familielid van de laurier herbergt zijn eterische olie in het blad. De plant gedijt bij ons prima als kamerplant en heeft vrij groot, ficusachtig blad. Heerlijk om af en toe eens een blad te plukken en aan te ruiken....

Geneeskrachtige en lekkere thee wordt getrokken van in de schaduw gedroogde bloemhoofdjes. Oogst de bloemetjes door ze met een vork van de steeltjes te ritsen, de thee is heilzaam tegen allerlei kwalen. In het wild groeit eenjarige kamille (vaak samen met klaproos) waar de grond is verstoord door bv. graven. Zaaihoeveelheid per ha: 2-3 kg (bij directe inzaai)

Kardemom wordt wel “De Koningin der Specerijen” genoemd en is al meer dan 3000 jaar in gebruik. Na saffraan en vanille de belangrijkste smaakmaker in zowel zoete als hartige gerechten. In India groeit de gemberachtige (op riet lijkende) plant in de natuur, maar wordt in de gehele tropen (op 750-1500 m hoogte) gecultiveerd. Gebruikt worden de groene, onrijpe vruchtjes, zowel het schilletje als het zaad worden geoogst. De smaakervaring is heel complex: mild, bitter en zoet zoals bergamot, citroen en kamfer. Producten en gerechten als koek, gebak, desserts, curry, koffie, thee, drankjes, snoepjes, worst, likeur, zeep, parfum, tandpasta... aan alles geeft kardemom zijn unieke aroma, smaak en/of geur!
Binnen de geneeskunde wordt Kardemom gebruikt als afrodisiacum, om de spijsvertering te reguleren, de eetlust te bevorderen, bij flatulentie en kolieken. Het is stimulerend en opwekkend, vooral op de longen en de nieren. Ook bezit Kardemom ontstekingsremmende, pijnstillende en hartversterkende eigenschappen. Het verlicht krampen en is slijmoplossend.
Let op: de planten zijn meerjarig, maar niet winterhard. Zet ze vanaf oktober-april binnen, in de zomer mogen ze op een half beschaduwd plekje buiten staan.

Fraaie Nieuw-Zeelandse kuipplant met nuttige eigenschappen. Het stevige, leerachtige blad is donkergroen en onderaan grijs viltig, als een rozet gerangschikt aan de takken. De donkerrode bloei is fantastisch in uitbundige trosjes. Na de bloei ontstaan de houtige vruchtjes, die na rijping in 3 delen zich openen en de kleverige zaden zichtbaar maken. Van deze zaden wordt een diepblauwe kleurstof gemaakt. De plant is rijk saponinehoudend: dit wordt medicinaal gebruikt bij urineafdrijving. Saponine geeft ook een uitstekende bescherming tegen insecten en schimmels. Grappige toepassing is het gebruik als vissenvanger: grote hoeveelheden van deze struik worden door de Maori's in het water gegooid, waardoor vissen verdoven, sterven (gevoelig voor saponine) en vervolgens gevangen kunnen worden.

Zaad en blad voor keuken- en geneeskrachtig gebruik. Tweejarige plant, bloeit het tweede jaar met witte schermbloemen.

Deze echte (of wilde) kattenkruid dankt zijn naam aan de aantrekkelijke, aromatische geur, die ook bij poezen magnetische aantrekkingskracht heeft. Zet de planten op een zonnige, niet te natte plaats. Het netelachtige blad is witviltig aan de onderzijde. De sierlijke bloei is in trosjes met lipbloemetjes: wit met paarse vlekjes. Het blad helpt geneeskrachtig bij kramp, koorts, maag- en darmklachten. Zeer geschikt voor kinderen!

Een zeldzame, sterke heester tot kleine boom uit Noord- tot Midden-China. Na 10 jaar is de slanke struik 2,5m. Na de groengele tot witte bloei in juni ontstaan de rode naar zwart rijpende vruchtjes. Deze zijn een pittige specerij, sterker en heter dan zwarte peper. De hele vruchtjes kunnen worden meegekookt, na drogen (eventueel roosteren) en malen ontstaat een zeer sterke tafelpeper. Verder zijn voor deze plant vele medicinale toepassingen bekend, vooral op het gebied van darmaandoeningen en vochtafdrijving. De wortels worden zelfs gebruikt na een giftige slangenbeet! De planten zijn éénhuizig en zelfbestuivend, 1 plant is dus voldoende om peperkorrels te oogsten. Geef de planten een schaduwrijke, vochtige, maar wel goed gedraineerde plaats. De plant heeft stekels, die later op de bast doorgroeien tot decoratieve knobbels! Tenslotte: de plant is goed tot een decoratieve bonsai te telen! De naam: Native Americans kauwden op de schors en bessen om kiespijn te verlichten.

Een bijzonder plantje, dat qua uiterlijk wat lijkt op kamille en madelief. Het blad is zeer fijn en de witte bloemetjes met geel hartje steken parmantig omhoog of (bij veel betreden paden) vormen een waaier rondom de plant. Dit geneeskrachtige, eenjarige plantje kwam vroeger in het wild voor, maar is inmiddels (door intensief gebruik in de 19e eeuw) uitgestorven. Door slim terugkruisen is deze weer opnieuw te telen, ons soort is bijna gelijk aan die van vroeger. Aan het eind van de groeitijd wordt het donkerbruine worteltje geoogst. Om het worteltje gaat het: de smaak is bijzonder scherp, er wordt een tinctuur van gemaakt tegen kiespijn, mondziekten, tongverlamming en als inwrijfmiddel om spieren te verwarmen. Ontdek opnieuw dit prachtige natuurmiddel! De planten worden onder droge, arme omstandigheden slechts 20-30 cm hoog, op rijke grond met regelmatig vocht kunnen ze wel 2 m hoog worden!

Een zeer veelzijdige plant, alle delen van de plant zijn (met mate) eetbaar. Bijen, vlinders en veel andere nuttige insecten zijn dol op de fraaie bloemen.
De jonge bladscheuten (roerbakken) smaken als asperges, de toppen van de oudere scheuten eet je (kort gestoofd) als spinazie, de bloemknoppen en jonge vruchtjes van 3-4 cm (kort gekookt of in de wok) zijn heerlijk knapperig. De bloemen kan je koken tot een heerlijke siroop. Tijdens hete dagen hoopt zich in de bloemen zoveel nectar op, dat het kristalliseert en als mini-snoepjes kan worden gegeten.
De genezende werking van de plant is al eeuwen bekend bij de Native Americans, bekend is het wortelextract, dat door deskundigen wordt aangewend tegen pleuritis, maar je vindt nog veel meer toepassingen op internet!
De stengels van de afrijpende plant is een populaire vezelleverancier, het pluis in de rijpe vruchten is zacht als zijde en wordt gebruikt als vulling in kussens, vezel voor kleding en... als filter voor olievervuiling in de zee. Er zijn nog veel meer toepassingen, zie bijvoorbeeld de site van pfaf.org
Tenslotte (last-but-not-least) is dit een behoorlijk winterharde, helderoranje bloeiende, zeer sierlijke plant in de tuin. In de winter willen de planten niet nat staan, zorg dus voor goede afwatering. De bloeitijd is in juni-augustus op een hoogte van 70 cm. (Zie ook 329885 Zijdezaligheid)

De stengels van deze geneeskrachtige inheemse plant worden 1-1½ m hoog en dragen massa’s purper-bruin met gele bloemetjes. De bijen zijn er dol op! Als de plant ‘s winters afsterft, zijn de wortelknolletjes beschikbaar, werkzaam tegen oogaandoeningen en ontstoken lymfeklieren. Ook wordt thee getrokken van de groeitopen. Deze grotere verpakking is heel nuttig voor het zelf samenstellen van een wildbloem-mengsel op maat. Voor alle grondsoorten mits kalkarm tot zuur en niet te nat.

De buren foppen? De plant lijkt voor de bloei enorm op hennep! Deze 1-1,5 m hoge meerjarige plant kroont zich met een donzige, schermvormige tros bloemhoofdjes. Deze zijn roze-rood tot (soms) wit. De plant houdt van veel vocht en groeit flink. In de geneeskunde een afweer versterkend middel.

Dit familielid van het bekende kamerplantje Ardisia crenata groeit in bosrijk gebied in Midden-Amerika en is aldaar een populaire plant vanwege de werking tegen diarree, dysenterie en hoest. Hiervoor worden zowel de bessen als het blad (in thee) gebruikt. De plant vormt stevig, leerachtig blad en vormt na de witte bloei flinke trosjes met bessen, die na via rood naar bijna zwart afrijpen.
Dit tropische plantje kan ‘s zomers naar buiten en gedraagt zich vooral als kamerplant.

Deze inheemse wilde plant heeft een opvallende gekruiste bladaanhechting! Het blauwgroene blad is fraai en de geelgroene bloemen worden graag bezocht door bijen. Het giftige melksap werd vroeger door bedelaars aangewend wratten of andere huidvlekken te doen ontstaan en op deze manier medelijden op te wekken. Daar komt meteen het hardnekkige misverstand vandaan, dat deze plant mollen zou verjagen. Beide woorden zijn immers “moles” in het Engels. Zo schrijft iedereen over van iedereen... Overigens, er staan op internet nog steeds serieuze adviezen om deze plant te gebruiken tegen mollen, woelratten en veldmuizen, wie weet...! De hoogte varieert van 30-100 cm. De plant settelt zich stevig, wees voorzichtig, vrijwel alle delen zijn giftig, hoewel de zaden bij voorzichtig gebruik en lang weken als pseudo-kappertjes dienst kunnen doen. Voor medicinale toepassingen is de plant tamelijk zwaar toxisch, hoewel er zeker mee geëxperimenteerd wordt.

Een prachtige struik tot boom, die al in de Romeinse Tijd een veelgebruikt kruid was. In ons land kweken in een pot en beschermen tegen vorst. Het blad lijkt op dat van hennep en de bloemen groeien in grote, geurende, purperblauwe bloemtrossen. De gedroogde vruchtjes zijn peperig van smaak.
Al eeuwen worden de gedroogde vruchtjes aangewend om de libido te temperen (monniken, vrouwen van Romeinse soldaten) of om de menstruatie te reguleren of tegen “opvliegers” tijdens de overgang... Kortom, kijk eens op internet.

Dit kruipplantje groeit het liefst op een (half)schaduwplekje. De 8-voudige stervormige blaadjes komen fris en lichtgroen te voorschijn, al snel gevolgd door de kleine trosjes witte geurende bloemetjes. Er staan ook mooie verhalen en toepassingen op wikipedia.

Deze veelzijdige plant levert allereerst een interessant ingrediënt voor gemengde salade: het blad is mals en zacht van smaak. De naam “longkruid” dankt de plant hieraan, dat in de historie, toen de signatuurleer nog leidend was bij het toepassen van geneeskundige planten, deze werd aangewend tegen longziekten. Bekend is de bewezen werking als zweetafdrijvend middel bij koorts en de verzachtende werking bij astmatische bronchitis. De planten zien er fantastisch uit, verbloeien van rozerood naar paarsblauw (maart-mei), en houden van een niet te zonnige plaats. Een ideale plant voor verwildering (een echte stinsenplant) in de schaduw! Bijen en hommels zullen de bloemen dankbaar bezoeken. Leer dit familielid van de Borage in al zijn veelzijdigheid kennen…

Bij kneuzing (en wie verwacht dat niet bij deze plant) komt een duidelijke knoflookgeur vrij. De opbouw van de plant lijkt wat op dovenetel: bossig met glimmend, niervormig, gekarteld blad. De zuiverwitte bloemetjes staan in kleine trosjes bij elkaar. Een geneeskrachtig kruid uit lang vervlogen tijden, bevat glycosiden en etherische oliën. Lekker in de sla, de wortels zijn verrassend lekker in mosterdsaus. De planten zijn 1 m hoog, tweejarig en groeien op (half)beschaduwde plaatsen.

Dit familielid van de tuinkers geeft lekker pittig blad en een mooi knolletje die oa een energieverhogende werking heeft. Al duizenden jaren voeden volken rond de Andes zich met deze knol. Ze groeit dan ook tot op 4000 m hoogte! Na de oogst de knollen enkele dagen in de zon drogen voor verse consumptie of lang drogen voor jarenlange opslag. Invriezen is ook goed mogelijk. Meer informatie op internet beschikbaar. ZELDZAAM!

Prachtig grijsgroen blad, bij de aanhechting aan de stengels ontstaan bolletjes met kleine, witte, insecten lokkende lipbloemetjes. Hoogte 40 cm. Eind april buiten zaaien. Gemakkelijk te telen, bevordert gal-afscheiding, heelt wonden en helpt bij hoest.

Dat nuttige planten ook mooi kunnen zijn, blijkt weer uit dit juweeltje: stevig onderblad met lieflijke, blauwe bloempjes aan korte trosjes (20 cm hoog). Ze groeien op droge plekken. Geneeskrachtig bij spijsverteringsstoornissen en verkoudheid.

In Mongolië en Rusland worden de wortels van deze plant gebruikt als spierversterker, een soort natuurlijke Anabole! Verder schijnt het de levenszin en de conditie te vergroten. Een zeer sterke tuinplant, die lekker in de zon kan staan. De bloemvorm doet me sterk denken aan de Centaurea macrocephala of aan artisjokken, maar dan in een prachtige, lilaroze kleur. Het grote, puntige blad is ook best sierlijk. Hoogte 70-90 cm, bloeitijd juli-augustus. Zie ook als plant: 831857.

Een echte distel met flinke stekels, maar op afstand van imposante schoonheid. Het glanzend groene stekelblad heeft witte vlekken en aderen. Aan top flinke lilaroze bloemhoofden, ook weer omringd met de nodige stekels. Totale hoogte van deze éénjarige plant: 1,5 meter. Al eeuwen lang in cultuur als geneeskruid tegen allerlei leverkwalen.

Mirte vormt een dicht vertakte en groenblijvende struik. De plant groeit in het wild op droge, zonnige plekken in het Middellandse Zeegebied, maar wordt ook als sierstruik toegepast. De struik bloeit in de zomer en is dan bezet met geurende, witte bloemen, die ongeveer 2 cm groot worden. Na de bloei ontstaan purperkleurige bessen met een doorsnee van 7 mm. In Nederland geldt mirte als matig winterhard, veiliger is het, om de plant in een kuip te houden en vorstvrij te overwinteren.
Bladeren, bloemen en vruchten worden gebruikt voor de parfumerie. Uit de plant wordt myrtenol gewonnen, een antihoestmiddel. Na kneuzing van het blad komt een aromatische geur vrij. Mirte zou een gelukbrenger zijn bij het huwelijk en de vruchtbaarheid. In Mediterrane landen verpakt men, voor het opdienen, stukjes vlees en gevogelte in mirtebladeren, waardoor het vlees iets gearomatiseerd wordt. Mirtetakken worden ook gebruikt voor een vuur, waarop vlees wordt geroosterd. Thee van mirteblad bevordert slijmafdrijving. Gedroogde en gemalen bladeren werden vroeger als lichaamspoeder gebruikt.
Op Soekot, het Loofhuttenfeest van de Joden worden drie op de eerste dag van het feest geplukte mirtetakjes samen met andere takken en een geurige vrucht gebruikt voor het "Loelav zwaaien", een gebruik dat op Wajiekra (Leviticus) 23:40-41 is gebaseerd. De geurige maar smakeloze mirtetakken of "hadassiem" symboliseren de Joden die de Thora niet bestuderen maar wel toepassen. Toevoeging van een klant: "Als aanvulling op uw verhaal over de mirte, op Sardinië wordt er een likeur van gemaakt die niet te versmaden is. Er zijn diverse merken te koop, als je ergens gaat eten, krijg je eerst een glaasje mirte ook wordt het veel verkocht in karafjes en bijzondere flesjes als souvenir."

Al sinds de 17e eeuw in Noord-Europa in cultuur. Sterk vertakkende dicht bebladerde plant met sterke kamillegeur (wrijven). Kamille-achtige witte bloemetjes met geel hartje. Koorst-stillend, migraine-remmend en..een sterke snijbloem.

Dat zo’n veel voorkomende plant zo nuttig kan zijn...! Een echte smaak- en natuurlijke zoetmaker in thee (gedroogd blad), soep (jong blad), likeur en gestoofde vruchten (bloemen), gekoelde drankjes etc. Van de wortel wordt zwarte kleurstof getrokken, van de planttoppen een gele kleurstof. Van de bloemknoppen wordt een belangrijke olie gemaakt voor de parfumindustrie, de gedroogde plantendelen verspreiden een heerlijke lucht in de kamer, die niet snel uitgewerkt is.

Moerasspirea heeft een zeer lange geneeskrachtige geschiedenis: het was één van de drie meest heilige kruiden van de Druïden. De bladeren en bloemstengels zijn o.a. ontstekingsremmend, maagbeschermend en darmherstellend. Een aftreksel van de gekookte wortel schijnt effectief te zijn, bij uitwendig gebruik bij de behandeling van wonden en zweren. In de homeopathie wordt de verse wortel verdund tegen hoest, bronchitis en koorts.

Het blad lijkt wel op een rozenblad (ze zijn dan ook familie) de kleine roomwitte bloemen staan in grote hoeveelheden bij elkaar en lijken wel grote pluimen. De flinke planten (tot 2 m hoog!) houden van veel vocht, ideaal voor waterkanten en andere natte plekken. De vlinders zullen een dankbare bezoeker zijn!

De vijfdelige gele bloempjes zijn helder als sterretjes en het gekartelde blad verraad de verwantschap met de roos. De naam dankt nagelkruid aan de kruidnagelgeur aan de wortels. Deze wortels werden vroeger gebruikt voor het verjagen van motten, maar ook om op te kauwen tegen tandvleesproblemen. In de 16e eeuw hadden veel mensen de plant in een pot voorhanden voor in de soep. Een schaduwminner, wordt 50 cm hoog.

Een prachtige tuinplant, die in Nederland en België (zij het zeldzaam) nog voorkomt. De planten houden van vochtige, venige grond en doen het heel goed in een pot of op een halfschaduwplekje. De geel met wijnrode bloem (V-VI) hangt naar beneden en wordt bijna geheel omsloten door wijnrode bloemkelken. Al snel ontstaan hieruit de ranke, klitvormige, bruinrode vruchtjes. De naam dankt nagelkruid aan de kruidnagelgeur aan de wortels. De wortels werden vroeger gebruikt als pijnstiller bij kiespijn en als medicijn tegen maag- en darmklachten.

Van oorsprong komt deze groenblijvende boomsoort uit India en Sri Lanka, maar tegenwoordig vinden we de boom in de gehele tropen. Bij ons is het een kuip- of kamerplant, die zeer goed in een (flinke) pot te houden is. In Azië wordt de plant vanwege de vele medicinale toepassingen als "wonderboom" of "dorpsapotheek" gezien. De takken van de Neemboom worden door honderden miljoenen mensen als natuurlijke tandenborstel gebruikt! Als insektenverdrijver heeft de Neemboom grote waarde tegen malaria. Meer informatie over deze zeer veelzijdige plant op internet.

Het grote, Hosta-achtige blad heeft opvallende nerven en lijkt daardoor geplooid. Geef ze een vochtig, schaduwrijk plekje. De lange, 1,5-2m hoge stengels zit vol met zwartrode bloemen. De meerjarige plant bloeit na enkele jaren. Kortom: boeiend, maar ook gevaarlijk! Dit oude geneeskrachtige kruid ziet er prachtig uit, maar bevat giftige alkaloïden. Dit wetende kunt u gaan genieten van de plant.

De vruchtjes van het parelzaad zijn glad en glimmend, zodat ze als parels lijken te blinken in de bladoksels. De vaste plant wordt 30-100 cm hoog en bloeit van mei-juli met witte tot groengele bloempjes. Hij is in vrijwel heel Europa inheems, in Nederland en België vrij zeldzaam in de duinen, langs de Maas en in de Ardennen. Uit de wortels wordt een violette kleurstof gewonnen. Daarnaast heeft het kruid medicinale effecten. De hele plant wordt gedroogd om er een (lekkere!) thee van te trekken tegen o.a. nier- en leverkwalen, mazelen en geelzucht. Wie nog voor een nageslacht wil zorgen kan het kruid beter mijden, want Indianen van het Shoshoni-volk gebruikten de nauw verwante soort L.ruderale als voorbehoedsmiddel, dat bij langdurig gebruik blijvende onvruchtbaarheid veroorzaakt. (Tekst vrijwel letterlijk uit: Kruiden encyclopedie, door Nico Vermeulen)

Een traditioneel, maar tevens gevaarlijk medicinaal kruid. Alle delen van deze plant zijn toxisch. Ze worden aangewend voor uitwendige zwellingen en beten, maar ook is het (oude) gebruik bekend als anticonceptie of het veroorzaken van abortus provocatus, oppassen dus...! Dat neemt niet weg dat de plant een interessante klimmer vormt met geveerde blaadjes, mooie lila bloemtrossen en peulen met wondermooie zaden: felrood met een zwart dopje. De kettingen, geregen van deze zaden, worden veel gemaakt in Azië en Afrika, maar let op: steek de “kralen” nooit in je mond!

Vaste plant, groeit overal en meestal zeer weelderig. Pepermunt geldt als de meest zuiver smakende munt. Maak er in een handomdraai lekker frisse thee van. Of... voor peper-muntolie, kruidensoepen, ijs, salade enz. De werkzame stof menthol werkt verlichtend bij verkoudheid, griep, maagpijn etc. Zie ook Kruizemunt 348000

Een prachtige vaste plant met geveerd blad (met gezaagde rand) en roze, maar meestal bruinrode bloeiwijzen op 1 m hoogte. De wortel heeft goede bloedstelpende werking, vooral gedroogd. Blad en bloem geven een stoppende en ontstekingsremmende thee en in de homeopatie is werking tegen spataderen bekend.

Een sierlijk en lekker vast plantje (=meerjarig), dat met zijn grijsgroen geveerde blaadjes en parmantige bloemkopjes niet misstaat zeker niet in de siertuin! Totaal wordt het plantje 40cm hoog. De bloemknoppen en het jonge blad worden geplukt voor toevoeging aan salades, vruchtenbowl, kruidenboter etc. De smaak: fris komkommerachtig, maar een tikkeltje pittiger. Geneeskrachtig van geringe betekenis.

De Nederlandse naam zegt iets over de verrassende geur, als je het (overigens grote, puntige) blad kwetst: pindakaas! Het is van oorsprong een Chinese struik die op berghellingen tot 2400 m hoogte groeit! Bij ons een winterharde struik, die naast fraai ook nuttig en smakelijk is, ze groeien ook goed op een schaduwrijke plaats! Het jonge blad en de groeischeuten worden kort gekookt of geroerbakt. Medicinaal is het blad beroemd: licht pijnstillend, jeukstillend, bloeddrukverlagend, antireumatisch. Het gestampte zaad wordt gebruikt om luizen te doden. De witte, licht geurende bloei lokt bijen en vlinders. Na de bloei ontstaan rood met blauwe vruchtjes. Snoei deze struik tot een mooi, klein boompje!

In Nederland een zeer zeldzame plant. Voor uw tuin een opvallende menthol-geurplant. De roze lipbloemetjes zitten in bolletjes gerangschikt. De bolletjes of kransjes zitten boven elkaar aan de stengel, 60 cm in hoogte. Zet er een heerlijke thee van of meng (spaarzaam) door de salade. Niet gebruiken bij zwangerschap en bij lever- of nierfalen.

Een meerjarig grasje, dat vooral op schrale grond (niet te droog) goed gedijt. De geurstof coumarine geeft aan hooi een gezonde toevoeging. Voor de mens wordt dit eenvoudige grasje aangewend voor een betere bloedsomloop en tegen reuma.

We kennen allemaal rooibosthee, toch? Boeiend om deze struik te kunnen zaaien. Deze lijkt wat op onze bekende brem, maar groeit van oorsprong in Zuid-Afrika. Een beetje vorst wordt verdragen, maar je kan het beste de plant op tijd in een kas of schuur zetten als de eerste vorst voorspeld wordt. De thee wordt gemaakt van de gefermenteerd bladeren en is minder bitter dan Chinese thee door het lagere tannine gehalte. De thee is caffeïne-vrij en bevat fluoride, wat een natuurlijke bescherming tegen tandbederf biedt. De geneeskrachtige werking van rooibosthee werd al ontdekt en gebruikt door de Bosjesmannen en Hottentotten.
Geef de plant een zonnige plaats en zeer goed gedraineerde, iets zure grond, niet nat houden, dus bij voortdurende regen onder een afdak of in de kas.

De stevige stengels (80-120 cm hoog) dragen donkergroen blad en dieporanje, pluimvormige bloemetjes op distelachtige bloemhoofdjes, kunnen een beetje prikken. Een aanwinst in het houdbare snijbloemassortiment en als droogbloem ook heel populair.
De bloemblaadjes zijn eetbaar en worden vaak (openlijk of stiekem) gebruikt als vervanger voor het peperdure saffraan. Je gerechten krijgen er dezelfde aantrekkelijke kleur door, het garneert net zo subtiel, maar mist de specifieke smaak van saffraan.
Saffloer is heel gezond voor inwendig en uitwendig gebruik, kijk maar eens in veel bronnen op internet of in boeken. De bloemen geven een rode kleurstof, die bijvoorbeeld wordt gebruikt voor de traditionele maiko en geisha lipstick (benibana) in Kyoto, Japan. Uit de zaden wordt blanke saffloer-olie geperst, veel gebruikt in verven, maar ook in margarine en dressings.
Interessante websites:
nitta-yonezawa.com
www.medicalnewstoday.com
De stevige stengels (80-120 cm hoog) dragen donkergroen blad en dieporanje, pluimvormige bloemetjes op distelachtige bloemhoofdjes, kunnen een beetje prikken. Een aanwinst in het houdbare snijbloemassortiment en als droogbloem ook heel populair.
De bloemblaadjes zijn eetbaar en worden vaak (openlijk of stiekem) gebruikt als vervanger voor het peperdure saffraan. Je gerechten krijgen er dezelfde aantrekkelijke kleur door, het garneert net zo subtiel, maar mist de specifieke smaak van saffraan.
Saffloer is heel gezond voor inwendig en uitwendig gebruik, kijk maar eens in veel bronnen op internet of in boeken. De bloemen geven een rode kleurstof, die bijvoorbeeld wordt gebruikt voor de traditionele maiko en geisha lipstick (benibana) in Kyoto, Japan. Uit de zaden wordt blanke saffloer-olie geperst, veel gebruikt in verven, maar ook in margarine en dressings.
Interessante websites:
nitta-yonezawa.com
www.medicalnewstoday.com

Salie is inmiddels een zeer bekende verschijning in de keuken. Deze extra sierlijke soort heeft paarsgrijs blad met mooie blauwe lipbloemen, die zeer geliefd zijn door bijen. De planten geuren heerlijk , heerlijk geurende planten zijn meerjarig en winterhard. Jong blad en de bloemen kan je rauw eten: heerlijk in salades. Salie is ruim toepasbaar in sauzen, bij vlees en vis, in saliekoekjes en saliemeel. Er kan een medicinale thee van worden getrokken tegen bijv. ontstoken tandvlees (spoelen en uitspugen), veel andere medicinale toepassingen op o.a. de pfaf-website. Over het gebit gesproken: met het oudere blad kan je heel goed je tanden poetsen!

ECO GETEELDE ZADEN! Salie is inmiddels een zeer bekende verschijning in de keuken. Deze extra sierlijke soort heeft paarsgrijs blad met mooie blauwe lipbloemen, die zeer geliefd zijn door bijen. De planten geuren heerlijk , heerlijk geurende planten zijn meerjarig en winterhard. Jong blad en de bloemen kan je rauw eten: heerlijk in salades. Salie is ruim toepasbaar in sauzen, bij vlees en vis, in saliekoekjes en saliemeel. Er kan een medicinale thee van worden getrokken tegen bijv. ontstoken tandvlees (spoelen en uitspugen), veel andere medicinale toepassingen op o.a. de pfaf-website. Over het gebit gesproken: met het oudere blad kan je heel goed je tanden poetsen!

Bijen bezoeken deze bijzondere witbloeiende salieplanten graag! Overblijvend (bij zachte winters groenblijvend) halfheestertje; wordt als toekruid gebruikt in sauzen bij vlees en vis, in saliekoekjes en saliemeel.
Er kan een medicinale thee van worden getrokken tegen bv ontstoken tandvlees (spoelen en uitspugen)

Een salie uit de oude Indiaanse traditie. Vele ceremonies bevatten witte salie als ingrediënt. De bossige planten vormen stevige stengels met poederig grijsgroen blad ("wit"). Bijen e.a. insecten zijn gek op de bloei! Verder gebruik: voor huidwassing, natuurlijke deo en als kruidige thee. Zaaitip: Zaden 24 uur voorweken in water met smoke-primer (809700) geeft een veel hogere kiemkracht!

Het eerste seizoen groeit het grote zilvergrijze rozet van brede, eironde bladeren met een typisch salie-aroma. In 2e jaar ontstaan daaruit 75-100 cm hoge, decoratieve rijkvertakte bloeistengels vol met 2,5 cm grote zilverlila lipbloemen. De plant zaait zich vervolgens uit, maar loopt ook vaak weer uit op de oude plant.
Deze sierlijke salie heeft ook grote waarde als kruid: De bloemen zijn rauw eetbaar en lekker door de sla of in de thee, het blad geeft rauw, gebakken of gekookt een sterke, warme, aromatische smaak en geur aan (vlees)gerechten. De bladeren kunnen worden gedoopt in beslag en gebraden worden tot verrukkelijke beignets! Tenslotte is deze salie een goede smaakmaker in bieren en wijnen.
Geneeskrachtige eigenschappen zijn vergelijkbaar met de Salvia officinalis: krampstillend, dus goed in de spijsvertering, kalmerend. Niet gebruiken tijdens zwangerschap.

Een plant met een rijke historie: door deskundigen te gebruiken als kalmerend middel of pijnstiller, maar bij grotere dosering verlammend en dus dodelijk. Socrates werd in 399 v.Chr. gedwongen een beker met coniine te drinken... Deze inheemse plant komt langs dijken en wegen zeldzaam voor. Het blad en de witte schermbloemen zijn pastinaak-achtig. Typerend zijn de holle, berijpte en meestal bruinrood gevlekte stengels. De typische geur verraadt, dat we met een giftige plant te maken hebben. Dieren eten er niet van, let op kinderen! De planten worden gemakkelijk 2-3 m hoog op een vruchtbare plek!

Deze bijzondere, geveerdbladige struik met warmgele vlinderbloemen verspreid een kruidige geur en is in de tropen vrijwel overal te vinden.
Ondanks de voorlichting dat ze giftig zijn, worden de bladeren van deze plant, “Dhiguthiyara” in de Maldivische taal, al eeuwenlang gebruikt in het dieet van de Malediven in gerechten zoals “mas huni” en ook als medicinale plant. Vrijwel alle delen (blad, wortel, zaden) van de plant worden door inheemse volkeren in India gebruikt als voedsel en medicijn. Maar nieuwe ontdekkingen hebben geleid tot mindere consumptie, waardoor de goede eigenschappen van deze plant beter tot zijn recht zijn gekomen en de giftige eigenschappen de mensen voorzichtiger hebben gemaakt.
De wortels, bladeren, bloemen en zaden worden gebruikt als laxeermiddelen. Het wordt gebruikt als koortswerend middel, ontwormingsmiddel en als middel tegen stuipen en toevallen. Senna Thee is dus heel populair als natuurlijk geneesmiddel. Wees altijd voorzichtig met het gebruik van zelf gekozen middelen, lees je goed in of vraag advies van deskundigen.
Overwinter de plant op een koele en lichte plaats, vorst kunnen ze niet verdragen, in de zomer lekker naar buiten in een flinke pot.

Op Sint-Jansdag (24 juni) bloeit dit gemakkelijke plantje met gele bloemen. Zet ze zonnig of halfbeschaduwd. Geneeskrachtig kruid, bv als antidepressivum. Er wordt ook een gele kleurstof uit gewonnen. De vaste plant bloeit vanaf de langste dag met gele bloemen, waarna de mooie bruin-oranje besjes ontstaan.

Het jonge blad is zowel rauw als gekookt eetbaar: zeer proteïne- en vitaminerijk! Onder de bleekpot groeien in het voorjaar malse scheuten. Van het oudere blad wordt (vers of gedroogd) een geneeskrachtige thee gemaakt. Geschilde wortels zijn lekker in de soep en geroosterd is het een element (samen met paardebloem- en cichoreiwortel) in surrogaatkoffie.
De plant kent heel veel geneeskrachtige toepassingen, vooral op het gebied van wondheling en ontsmetting. Gebruikt wordt het blad en wortelgedeelte van de plant. Vergeet niet de sierlijkheid van deze gemakkelijke groeier in de tuin. Regelmatig knippen deert de plant niet en het blad is een voedzame mulch voor aardappels en tomaten. Leg het blad 1 week in een beetje water en er ontstaat een zeer vruchtbare, kali-houdende vloeistof. Van de verse, groene delen wordt een gele kleurstof getrokken.

Een onbekende smaakmaker, die (zeldzaam) nog voorkomt in het wild. Het jonge blad is een pittige toevoeging in salades en bijzonder sierlijk door de fijne structuur. Het oudere blad kan onder een bleekpot mals genoeg worden en is door kort roerbakken voldoende zacht voor consumptie. De bloei is geel aan 75-100 cm lange stengels. Het zaad kan worden geperst tot mosterd, maar kan ook zowel rauw als gekookt gegeten worden. Medicinaal wordt het kruid aangewend voor verdoving, wondheling, verkoudheid, en vele andere toepassingen, zie internet en raadpleeg vooral eerst deskundigen. Meestal een- of tweejarig toegepast.

Forse planten van wel 2 meter hoog met gele bloemen. Het eerste jaar groeit de plant tot een enorm rozet van grijs viltige bladeren. Het tweede jaar volgt de bloei aan lange kandelaar-achtige stengels. Verzacht bij prikkel-hoest, lost slijm op. Verder nierreinigend en rustgevend. Voor toepassingen: raadpleeg een goed kruidenboek. Oude truc van vissers: gekneusd blad in het water lokt vissen naar de oppervlakte vanwege zuurstofgebrek.

Sterk verwant aan de malrove. Muntachtig blad en bloeiklustertjes bij elke bladaanhechting: roze lipbloempjes. Een sierlijk plantje, die bij kwetsing een scherpe geur afgeeft. Samen met moerasspirea en kamille maakt u gezonde thee, die bij ochtendmisselijkheid tijdens zwangerschap wonderen doet! Een milde rustgever, die ook algemeen tegen misselijkheid helpt. Hoogte 60 cm. Groeit overal!

Deze inheemse plant heeft oude geneeskrachtige historie: kramp-werend, pijnstillend, kalmerend. Alleen bij deskundige bereiding innemen, de plant is giftig. Uitwendig tegen pukkels en wratten. Groeit op een schaduw- of zonnige plek. Het blad en de kleine gele bloemetjes hebben enige sierwaarde. Planthoogte 30-80cm.

Wie kent niet de heerlijke geur van tijm…? Smaakmaker (in kleine beetjes) bij vrijwel alle gerechten, zeker als ze zwaar op de maag liggen, tijm stimuleert nl. de spijsvertering. Geef ze een droog plekje in de zon en knip de takjes met donkergroene blaadjes regelmatig, de plant verjongt zich dan voortdurend. Een strenge winter, gecombineerd met een natte plek is funest.

ECO GETEELDE ZADEN! Wie kent niet de heerlijke geur van tijm…? Smaakmaker (in kleine beetjes) bij vrijwel alle gerechten, zeker als ze zwaar op de maag liggen, tijm stimuleert nl. de spijsvertering. Geef ze een droog plekje in de zon en knip de takjes met donkergroene blaadjes regelmatig, de plant verjongt zich dan voortdurend. Een strenge winter, gecombineerd met een natte plek is funest.

De zomertijm is wat minder winterhard in ons klimaat, maar qua smaak wel superieur! De groei is iets minder compact dan bij de wintertijm en het blad is smaller en grijzer. Dit is de echte Provencaalse Tijm.

Een goede combinatie van sierlijk en nuttig! De grote tijm is compacter en heeft grotere bloemen dan de kruiptijm en de wilde tijm. Omdat de soort inheems is in Nederland is deze beter winterbestendig dan de echte tijm. De gebruikswaarde in gerechten is zeer goed, sommigen herkennen een vleugje citroenaroma.

Kunnen jullie aan die heerlijke Tijm komen, die we in Spanje (of Portugal) zagen? Ziehier: we kunnen dit intens en uniek smakende en heerlijk geurende kruid uiteraard aanbieden! Deze wordt (uiteraard) veel in de Spaanse keuken gebruikt, kan vers of gedroogd worden gebruikt. De planten kunnen het beste in potten gekweekt worden, in de winter wat droger houden en in een tunneltje of schuur zetten bij vorst (niet binnen). Het blad wordt in de zon grijsgroen en de bloemetjes zijn helder wit, waaraan de plant ook wel de naam “Witte Tijm” ontleent. Reken op een totale groeihoogte van ongeveer 30 cm.
Fransen herkennen er een harsachtige geur aan: Thym résineux

Dit broertje van de keukentijm is net zo smakelijk en aromatisch, maar heeft een hele compacte, kruipende groei. Prachtig als grondbedekker, geef ze een zonnige plaats, die goed vochtdoorlatend is. Deze plant overwintert gemakkelijker dan de keukentijm, je kan hem uiteraard minder vaak oogsten. Bijen en hommels zijn gek op de violetroze tijmbloemetjes! Hoogte 5-10 cm.

Zeer rijk bloeiend en grondbedekkend kruid met heldergele open bloemetjes. De wortel herbergt de geheimen: rode verfstof en catechinelooistoffen. In de geneeskunde geliefd bij ontstekingen, wonden en aambeien.

Een flink hoge, meerjarige grassoort, die 50-200 cm hoog kan worden en van regelmatig veel vocht houdt. Teelt in een kuip is aan te bevelen vanwege de onstuimige groei. De bloeipluimen zijn fantastisch!
Dit gras is vooral bekend vanwege de psychedelische effecten, die als fysieke en mentale zuivering worden beleefd en worden veroorzaakt door de aanwezigheid van DMT. Wees altijd zeer voorzichtig met experimenten en laat u goed informeren over gebruik en effecten.

Valeriaan is een veelzijdige plant: veel eetbare delen, geneeskrachtig en geestverruimend. Wees voorzichtig met het gebruik en bereid je ook voor op een gemakkelijke, flinke groei van deze winterharde plant. De zaden zijn eetbaar, van de bladeren en wortels wordt een belangrijke olie gemaakt, dat ijs en bakgerechten van een kruidige smaak voorziet.
Gedroogde wortels worden gebruikt voor een preparaat dat het bekende rustgevende effect geeft, lees je goed in over de beperkingen: gevaarlijk voor leverpatiënten en kans op verslaving, etc.
De planten kunnen woekeren, dus omringen met anti-worteldoek of planten in een grote kuip verdient aanbeveling. Ze worden ongeveer 1 m hoog met fraai geveerd blad en lichtroze bloemen in een schermvorm.

Behalve de bloemkleur en bladgeur doet de plant wel aan salie denken. Bij kwetsing geurt het blad naar knoflook! De grote trossen citroengele lipbloempjes hebben een unieke vorm, zaai ze maar eens! De geneeskracht van deze plant is vooral op het gebied van bloedzuivering en slijmvlies-genezing. In Zuid-Nederland en Oost-België een graag geziene wildplant. Ze groeit op droge zand- of kleigrond.

Werkelijk een sieraad, dit zeer fijne rood-bronskleurige blad met later de gele schermbloemen. De plant is meerjarig en overwintert gemakkelijk in niet te natte gronden. Het aromatische, naar anijs smakende blad wordt o.a. gebruikt in visgerechten. De zaden kan je meebakken in brood, cake, gebak e.d. of meekoken in soepen.

Mooie garnering en heerlijke smaak (bijvoorbeeld met vis, vlees en groenten) vormen de zeer fijn blaadjes met anijsachtig aroma. Sierlijk in de tuin door het fijne blad en de gele schermbloemen (als dille). De zaden kauwde men vroeger om hongergevoel te verdrijven: een ideale afslankhulp dus! Ze zijn ook heerlijk op vis, bijvoorbeeld zalm. In het groot worden de zaden gebruikt in gebak en bij inmaakkruiden (augurken).

Deze (sterk op venkel lijkende) soort kan wel 4 meter hoog worden! Ze groeien het liefst in de volle zon in goed drainerende grond en bloeien meestal het 2e of 3e jaar met grote, zachtgele schermbloemen aan zeer dikke stengels. Het blad is eetbaar (in kleine hoeveelheden) en zacht aromatisch. Dit familielid van Venkel en Wortelen is dus vooral populair als sierplant.

Een onbekende, spannende smaakbeleving, die een combinatie heeft van majoraan, citroenmelisse en nog wat pittige exotische tintjes... In Azië is dit kruid zeer populair en wordt gebruikt in heilzame thee, als toevoeging in salades, kort geroerbakt, en als dragend en eetbaar “schoteltje” voor lekkere eenhappertjes (amuses). Op internet vind je vele toepassingen in de traditionele geneeskunde: bij griep of verkoudheid, ontstekingremmend, darmregulerend, etc. In Vietnam wordt het kruid het meest gebruikt en heet daar Rau Kinh Gió’i. ‘s Winters kunnen ze goed in potten in de vensterbak groeien! In de tuin worden de planten 40-60 cm hoog, bij ons komen ze meestal niet in bloei, wellicht in de kas of zeer vroeg gezaaid? De blauwe bloei is fraai!

Van het Vlozaad of Psyllium kan het blad in de salade gegeten worden. Verder is het een plantaardig voedingsadditief dat tamelijk recent in de voedingsindustrie opgedoken is. De plant is afkomstig uit Iran en Indië. Psyllium peulen bevatten hele kleine zaadjes, die ook psyllium genoemd worden. De peulen leveren een voedingsvezel die vaak aan brood, maar ook aan andere producten toegevoegd wordt. De peul bevat tevens glycosiden en gom waarvan de voedingsindustrie gels maakt die als dikkingsmiddel en structuurverbeteraar gebruikt worden.
De vezel lijkt op vezels zoals we die uit bv. Zemelen of havermout kennen, maar de hoeveelheid water die ze kunnen opslorpen is veel hoger. Elke 100 gram psyllium-peul bevat 71 gram wateroplosbare vezel; een gelijke hoeveelheid havermout bevat maar 5 gram vezel. En psylliumvezel kan tot tien keer zijn eigen volume aan water opnemen!
Het is nog maar heel recent dat de wetenschap de unieke eigenschappen van deze vezels ontdekt heeft. Ze worden namelijk door je spijsverteringssysteem niet afgebroken en daardoor hebben ze totaal geen voedingswaarde.
Maar psyllium zou ook het cholesterolniveau van het bloed doen dalen. De FDA in de USA staat dan ook toe dat psyllium-bevattende producten een "gezond" label gebruiken, daar waar dat voor de meeste andere producten strikt verboden is. Er moet wel bij vermeld worden dat het effect slechts optreedt in combinatie met gezonde voedingsgewoonten, zoals niet te veel verzadigde vetten eten.
De combinatie van een gezond dieet met psyllium, kan je totale cholesterol niveau met 4% en je LDL-cholesterolniveau met 7% doen dalen. De vezels verminderen de absorptie van cholesterol en galzuren in de darmen en dat doet de cholesterolniveaus dalen.
Veel vezels in je voeding zijn gezond. Veel groenten en fruit leveren goede vezels, maar blijkbaar heeft psyllium nog iets meer te bieden omdat deze vezels in water oplosbaar zijn.
Bron (iets bewerkt): objectief.be

Isabgol (Psyllium) wordt verkregen uit het zaad van de plant. De eetbare isabgol wordt verkregen door een maalproces. Het bovenste laagje van de zaden wordt gezuiverd door ziften en wannen. De schil bestaat uit pure voedingsvezels die grotendeels uit hemicellulose bestaan. Ze fungeren als spons in het darmkanaal, omdat ze water en afvalstoffen in de darmen absorberen. Zo wordt een zachte lijvige massa gevormd die sneller door de colon gaat (en vermijdt dat potentieel giftige afvalstoffen zich afzetten in de colon).
Samenvattend:

• Hoge absorptie van water voor een beter effect
  
• Verlaagt het cholesterolgehalte in het bloed
  
• Zuivert de darmen van toxische bestanddelen met pure lichaamsfuncties
  
• Niet verslavend
  
• 100% natuurlijk plantaardig product
  

Een stukje geschiedenis: in Ayurveda (holistisch systeem van geneeskunde uit India) worden de gomachtige zaden gebruikt als laxerend, verzachtend en bloedstelpend middel, vooral bij chronische dikkedarmontsteking. In de moderne geneeskunde wordt de plant gebruikt als mild laxeermiddel en soms ook als aanvullende behandeling bij infecties van de urinewegen en bij ontstekingen van het genito-urinaire kanaal. Het vermindert de ontsteking van slijmvliezen van het darmkanaal.
Nog enkele (pseudo)wetenschappelijke kreten over de voedingswaarde:
Psyllium-vliezen zijn een doeltreffend bulkvormend laxeermiddel. Het bevat plantaardige gom, vaste vette olie en eiwithoudende materie in grote hoeveelheden. Het psyllium-vezel is een gelvormende hydrofiele muciloïde die in water wordt opgelost… Isabgol heeft een merkwaardig effect op het gastro-intestinaal systeem. Het is een natuurlijk gezonde vezel die niet in de darm wordt geabsorbeerd. Het heeft geen gekende interacties met andere medicijnen en werkt niet in op de absorptie van vitaminen en mineralen.
Isabgol wordt internationaal toegejuicht als het beste middel tegen constipatie zonder enige bijwerkingen. Dr. K.M. Nadkarni's Indische Materia Medica vermeldt dat isapgula-zaden worden gebruikt bij slijmvliesontsteking, chronische dysenterie, intestinale vloed, diarree, ontsteking van blaas, urinekanaal en nieren, ontsteking en functiestoornissen van de spijsverteringsorganen en bij koorts..
Bron: (iets bewerkt): www.lingy.net

Het jonge blad van deze sierlijke plant kan rauw door salades voor een stevig extra aroma. Dit blad wordt ook in theemengsels gebruikt.
Als geneesmiddel heeft vrouwenmantel een lange historie van in- en uitwendig gebruik. Alle delen van de plant worden hiervoor gebruikt, zie de Engelse tekst in de bijlage.
De plant is uiteraard ook een mooie toevoeging in de tuin: allereerst ontstaat een sierlijk bladerdek van iets gekarteld, rond blad in grijsgroene tint. Door de fijne beharing blijven de dauwdruppels er prachtig op liggen! De bloeiwijze is fijn pluimvormig, groengeel en uitbundig, 40 cm hoog. Gemakkelijke plant voor schaduw of halfschaduw, blad en bloem zijn sterk voor de vaas.

Dit is een heemplant, dus uitstekend voor verwildering. De basis wordt gevormd door fijne in kransen groeiende, eetbare blaadjes, gevolgd door gele, fijne bloemetjes in flinke trosjes. Deze verspreiden een heerlijk zoete geur! Hierom werden de gedroogde bloemen vroeger tussen de lakens gelegd om vlooien te verdrijven. De bloemen worden veel toegepast als veelzijdige verfplant in voedsel en kleding, maar ook om in kaas het stremsel van de wei te scheiden (coaguleren). Tenslotte kunnen de zaden ook geroosterd worden tot een koffievervanger en de bloemtoppen geven een prettig, bitter drankje.

De Native Americans (“Indianen”) kenden o.a. al de koortsonderdrukkende werking van dit fraaie en medicinale kruid. Nog steeds worden extracten van deze plant gebruikt in de Fytotherapie. Er zijn zelfs sterke aanwijzingen voor de werking tegen malaria! De planten worden ongeveer 1 m hoog en boven het overvloedige (kruiselings gerangschikte) blad bloeien witte bloeischermen. Vlinders zijn er dol op. Geef de plant een vochtige plaats!

Sterk geurende wilde mint met opvallend mooie bloei van roze bloei-aartjes. Zoals de naam al zegt: vochtig tot natte plaats. Deze mint werkt helend bij verkoudheid en griep.

Lekker pittig blad, heerlijk door de salade en zeer populair in de Japanse keuken. Waterpeper is uit de familie van de duizendknoopachtigen en groeit van oorsprong op vochtige plaatsen in de subtropen. De eenjarige plant zaait zich bij ons uit en kiemt dan het jaar erna na wat harken door de grond. Waterpeper houdt van vocht en lichte schaduw. Eet jonge scheuten, aan het begin van de bloeitijd, en gekiemde zaden in salades. De bladeren kunnen ook gedroogd worden. Hoewel de plant heel gezond is mag het rauw niet in grote hoeveelheden gegeten worden, houd het dus als smaakmaker! Na het roerbakken kunnen overigens wel grotere hoeveelheden worden gegeten. Waterpeper bevat veel vitamine C, ijzer, calcium, fosfor, magnesium en rutine. De smaak is behoorlijk peperig.

Eten uit de vijver! Blad en wortel moeten weliswaar gekookt worden, maar dan heb je ook iets bijzonders: de wortel bevat veel goed zetmeel en het blad smaakt prettig zoutig. Sommige bronnen zeggen dat de vruchtjes en jonge scheuten rauw gegeten kunnen worden, wees voorzichtig! Verder zijn er veel belangwekkende medicinale toepassingen bekend, van zowel het blad als de wortel: in- en uitwendig, zie veel informatie op internet (o.a. bij “Plants For a Future”), maar raadpleeg zeker ook een deskundige! De planten groeien op moerassige plaatsen tot zelfs iets onder water.