Keukenkruiden

Een los groeiende, malse bonenkruid, vooral geliefd bij tuinbonen.

ECO GETEELDE ZADEN! Een los groeiende, malse bonenkruid, vooral geliefd bij tuinbonen.

Dit meerjarige bonenkruid heeft een pittigere smaak dan de eenjarige, spaarzamer gebruiken dus. Geef ze vooral een zonnig, niet te nat plekje (in de klei op een heuveltje dus). Voor de sier zijn plantjes bijvoorbeeld als klein haagje te gebruiken. Los groeiend tooit de plant zich in de nazomer met lichtroze tot witte lipbloemetjes.

Borage of Komkommerkruid is een heerlijk fris kruid, dat zich uitstekend leent als microgroente (oogsten van het kiemblad) de knapperigheid en frisse komkommersmaak zijn dan al volop in alle subtiele nuance aanwezig.
Laten we de planten doorgroeien dan ontstaat het sappige, harige blad en prachtige hemelsblauwe bloemen, die overigens beide ook eetbaar zijn: het blad door de salade en de bloemetjes als garnering “on top”! De frisse smaak van komkommers voert ook hier de boventoon.
De bloemen lokken volop insecten, o.a. bijen en zweefvliegen. Hoogte 30-60 cm afhankelijk van grondsoort en onderlinge afstand. 100 g voor 20 m² (bij zaai in de vollegrond) of voor ongeveer 600 potten van 9 cm. In Duitsland is de groene kruidensaus (gemaakt uit 7 kruiden) heel populair. Borage maakt een deel uit van deze moes. Onderzoek heeft uitgewezen, dat zo’n vrij ruime consumptie van Borage niet goed voor je lever is. De toxische Pyridine-alkaloïden die Borage bevatten zijn in grotere hoeveelheden niet gezond (Dr. Till Beuerle, Brunswijk). Deze saus valt niet onder Nederlandse gewoonten, een beetje als smaakmaker door de sla is ongevaarlijk en zelfs gezond te noemen. Alkaloïden worden in lage doseringen zelfs veel gebruikt in geneesmiddelen... Voor veel zaken geldt: alles met mate en in variatie!

ECO GETEELDE ZADEN! Sappig, harig blad en prachtige hemelsblauwe bloemen, die overigens beide eetbaar zijn: het blad door de salade en de bloemetjes als garnering “on top”!
De bloemen lokken volop insecten, o.a. bijen en zweefvliegen. Hoogte 30 - 60 cm afhankelijk van grondsoort en onderlinge afstand. Voor grootverpakking, zie 390300. 100 g voor 20 m² (bij zaai in de vollegrond) of voor ongeveer 600 potten van 9 cm. In Duitsland is de groene kruidensaus (gemaakt uit 7 kruiden) heel populair. Borage maakt een deel uit van deze moes. Onderzoek heeft uitgewezen, dat zo’n vrij ruime consumptie van Borage niet goed voor je lever is. De toxische Pyridine-alkaloïden die Borage bevatten zijn in grotere hoeveelheden niet gezond (Dr. Till Beuerle, Brunswijk). Deze saus valt niet onder Nederlandse gewoonten, een beetje als smaakmaker door de sla is ongevaarlijk en zelfs gezond te noemen. Alkaloïden worden in lage doseringen zelfs veel gebruikt in geneesmiddelen... Voor veel zaken geldt: alles met mate en in variatie!

Helderwit bloeiend, minder bekend, geeft een zacht effect. 100 g voor 20 m² (bij zaai in de vollegrond) of voor ongeveer 600 potten van 9 cm.

Wit en blauwbloeiend.Hoogte 30 - 60 cm afhankelijk van grondsoort en onderlinge afstand. 100 g voor 20 m² (bij zaai in de vollegrond) of voor ongeveer 600 potten van 9 cm.

Deze meerjarige plant is inheems, maar zeer zeldzaam (en beschermd) in ons land. De plant bloeit in kransjes rondom de stengel met fraaie lilaroze bloemetjes, die veel nectar bevatten en dus erg in trek zijn bij vlinders, bijen en andere insecten. Hoogte 40-50 cm.
De blaadjes en bloemetjes zijn kruidige smaakmakers, vers of gedroogd, door gerechten of rauw door de sla, ook maak je er een heerlijk kruidige thee mee. De smaak heeft tonen van basilicum en tijm.
Bronnen vermelden, dat de plant een goede invloed heeft op de spijsvertering, we lazen ook over wondbehandeling.
Van het blad wordt een bruine en gele kleurstof gewonnen, een goede verfplant dus.

Zeer sterke munt, die heel gemakkelijk groeit in de zon of schaduw. De smaak is stevig door het hoge mentholgehalte en het blad wordt daarom al sinds mensenheugenis gebruikt tegen beginnen keelpijn. Een heilzame en smakelijke thee ligt dus voor de hand, maar ook gesnipperd door de sla en bij visgerechten is munt een frisse smaakmaker! De planten woekeren snel, dus teelt in (grote) potten verdient aanbeveling. Het blad is wollig, net als Marokkaanse munt en de bloei uitbundig: bijen en vlinders profiteren mee.

Brandnetels zaaien? Hoe kom je er op! Door de toenemende vraag naar deze veelzijdige plant heb ik een studie gemaakt van alle toepassingen: niet gering… Veel vogels vinden bescherming tussen de 1-2m hoge planten, vlinders en bijen voeden zich, de vezel kan tot stof worden geweven, de bladeren geven een groene kleurstof, de wortels een gele. Het jonge blad kan als spinazie of in de soep worden gegeten. Koken of verhitten doet de stekende werking teniet. Geneeskrachtig: bloedzuiverend, bloedstelpend, vochtafdrijvend, anti-allergisch en zeer voedzaam. Geef ze een beperkte plek om woekeren te voorkomen.

Brandnetels zaaien? Hoe kom je er op! Door de toenemende vraag naar deze veelzijdige plant heb ik een studie gemaakt van alle toepassingen: niet gering… Het jonge blad kan als spinazie of in de soep worden gegeten. Koken of verhitten doet de stekende werking teniet. Geneeskrachtig: bloedzuiverend, bloedstelpend, vochtafdrijvend, anti-allergisch en zeer voedzaam.
Deze eenjarige brandnetel wordt het meest gebruikt in de professionele kweek omdat ze geen meerjarig wortelgestel vormen. De plant blijft ook lager (50 cm) maar vormt wel snel zaad, dus houd ze in de gaten... de bladeren “branden” nog meer dan de Grote Brandnetel, dus handschoenen aan bij het oogsten!

Verwant aan Alsem. Bittere toevoeging in de keuken en gebruik van de wortel als geneeskruid.

Dit is ten onrechte een nog vrij onbekende, maar fraaie en laatbloeiende halfheester. De plant geurt naar munt en kent zijn oorsprong in Noord China. Deze overvloedig bloei start in augustus en gaat door tot in de herfst met lange paars/roze aren van 15 tot 18 cm lang. Insecten en vlinders bezoeken deze laatbloeier graag! Ze kunnen uitgroeien tot een hoogte van 120-150 cm en staan het liefst zonnig en beschut. Snoei ze elk jaar in het voorjaar flink terug. De jonge blaadjes geven een salade de unieke, frisse touch door de mix van karwij-, munt- en limoenaroma’s. Het oudere blad meng je in de thee voor een fijne muntervaring.

Van de wortels werd 'oorlogskoffie' gebrand. Nog steeds wordt cichorei toegevoegd om koffie te verreiken! De wortel is geneeskrachtig en het blad is gezond als salade. In Zeeland wordt veel cichoreiwortel geteeld, vanwege de inuline. Inuline is een ideaal vezelproduct, dat vanwege de goede darmwerking in fruitdranken wordt verwerkt.
In Italië is de wortelcichorei (Radicce) geliefd om zijn fijne, bittere smaak en wordt vooral in de winter gegeten. Heerlijk op de bakplaat of in soepen, wel “slow-food” laten sudderen, minstens een half uur.

Een zeer smakelijke citroengras, die gemakkelijk groeit en de dikkere, Aziatische soort prima vervangt. Het blad is smal en aan de basis purperrood. Het voegt een heerlijk frisse smaak toe aan bijv. Chinese roerbak-gerechten. In het oosten ook populair in parfums, olie en medicijnen.

Wat het eerste opvalt is het prachtige, diepingesneden, grijsgroene blad met sterk citroenaroma. Het is een Zuid-Europese plant, die net als lavendel en rozemarijn eigenlijk een struikje (houtig) is, maar bij ons door jaarlijks terug te snoeien zich steeds verjongt. Zet de plant zonnig en niet te nat, dan blijft deze jarenlang je maatje! De iets bittere nasmaak was in de Middeleeuwen reden om de plant te verwerken in vette gerechten voor een betere vertering. Geen verkeerde keuze, want een matig gebruik is goed voor het maag-darmkanaal. Uit de plant wordt een gele verfstof getrokken. In 1792 werd absint, gemaakt van onder andere citroenkruid, uitgevonden door een Franse dokter. Het was bedoeld als een geneesmiddel, maar werd een volksdrank. Het beroemde kruidenbittertje werd een tijd verboden vanwege de rustgevende bijwerking die werd gewantrouwd, een thee getrokken van citroenkruid (en toevoegingen vanwege de smaak) is nog steeds rustgevend. Overdaad schaadt!

Al eeuwen staat dit heerlijk naar citroen geurende en smakende kruid bekend om zijn verjongende en rustgevende werking! Thee van citroenmelisse met een beetje honing is een veel beproefd slaapmutsje... Maar gebruik ook eens een blaadje bij een frisdrankje of in de salade. Verder worden de blaadjes gebruikt bij paling, vis en vleesgerechten (niet meebakken of -koken) en bij de likeur- of wijnbereiding.

ECO GETEELDE ZADEN! Al eeuwen staat dit heerlijk naar citroen geurende en smakende kruid bekend om zijn verjongende en rustgevende werking! Thee van citroenmelisse met een beetje honing is een veel beproefd slaapmutsje… Maar gebruik ook eens een blaadje bij een frisdrankje of in de salade. Verder worden de blaadjes gebruikt bij paling, vis en vleesgerechten (niet meebakken of -koken) en bij de likeur- of wijnbereiding.

Een grappig muntsoortje, dat als een mosje over de grond of tussen staptegels kruipt met zeer kleine blaadjes. Lichte aanraking geeft al een frisse muntsmaak. De blaadjes kunnen speels in de thee worden gestrooid voor een heerlijke muntsmaak.

Prachtige plant uit Zuid-Afrika. De zalmkleurige (of beter garnaalkleurige) bloemen groeien in kluwen en ontspruiten uit een ronde knopkluster, enkele klusters boven elkaar. Heel geliefd is de plant naast het zeer sierlijke, vanwege de kalmerende, rustgevende thee, die zelfs euforische effecten heeft. Deze wordt gemaakt van de gedroogde bloemen en blaadjes en gemengd met bijvoorbeeld mint (vanwege de smaak) gedronken. De planten kunnen vorstvrij overwinteren.
Dat de bloem een opvallende gelijkenis met een garnalencocktail (‘Shrimpcocktail’) vertoont kan je zien aan de laatste foto, die ik als grapje toevoeg...

Een meerjarige, wilde telg van het uiengeslacht. De plant komt (zeldzaam) nog voor op vochtige schaduwplaatsen (loofbossen) en het brede blad met de witte, bolvormige bloeiwijzen (30-40 cm hoog) zijn van een verrassende schoonheid! Je plant ze dan ook het beste op een (deels) beschaduwde plaats, de grondsoort maakt niet veel uit hoewel kalkrijk het meest wordt gewaardeerd. Blad en bolletjes worden fijngehakt gebruikt in soepen, salades, kwark en kaas. De bloemen (zelfs bij afrijping eetbaar) zijn wat pittiger dan het blad, maar met mate een mooie aanvulling in salades. Heerlijk is daslook in pesto en kan op alle mogelijk manieren i.p.v. knoflook worden gebruikt, de smaak is milder. Vermeldenswaardig is de geneeskrachtige werking op vele gebieden o.a. bij arteriosclerose (aderverkalking).
Let bij het wildplukken op de uiengeur, het blad lijk namelijk op het giftige blad van Lelietje der Dalen, Aronskelk en Herfsttijloos.

Dit vroeg bloeiende ras geeft donkergroene blad en vrij zware bloeischermen met decoratieve zaad ontwikkeling.