Bonen

Wie kent de naam niet van deze zeer voedzame en eiwitrijke peulvrucht!? Leuk om eens te telen: de zaden kunnen rijp en onrijp worden gegeten. Dit ras is uitgebreid in Noord-Europa getest en wordt rijp in ons klimaat. Heerlijk zijn de vers gedopte boontjes, in Japan “Edamame” genoemd.

Dit Zweedse Sojabonenras groeit goed in Noord-Europa en heeft een zeer goede oogstverwachting! Soja wordt in veel voedingsmiddelen verwerkt vanwege de hoge voedzaamheid. Heerlijk zijn de vers gedopte boontjes, in Japan “Edamame” genoemd, maar in bijna alle gebieden van de tropen bekend.

Er is veel vraag naar Gentech-vrije sojabonen, vandaar dat er hard wordt gezocht naar rassen, die goed in Europa groeien. Wij verzamelen deze rassen graag: ‘Giallo Sano’ is een lichtgekleurd ras, dat in Italië zijn oorsprong heeft en het in de meeste zomers van ons land goed doet. De teelt van soja is vrij eenvoudig en vergelijkbaar met bonen (warmteminnend!), ontdek ook eens hoe fraai de sojaplant er uit ziet! Vers gepelde soja heet in Japan “Edamame”. Als kiemgroente is Soja ook erg lekker! Zoals voor alle bonen geldt: eet ze met mate!

Er is veel vraag naar Gentech-vrije sojabonen, vandaar dat er hard wordt gezocht naar rassen, die goed in Europa groeien. Wij verzamelen deze rassen graag: ‘Green Shell’ is een nieuw ras, dat veel getest is in het klimaat van Noord-Europa en dus ook bij een mindere zomer een goede oogst moet geven. De teelt van soja is vrij eenvoudig en vergelijkbaar met bonen, ontdek ook eens hoe fraai de sojaplant er uit ziet! Vers gepelde soja heet in Japan “Edamame”.

Er is veel vraag naar Gentech-vrije sojabonen, vandaar dat er hard wordt gezocht naar rassen, die goed in Europa groeien. Wij verzamelen deze rassen graag: ‘Siverka’ is een nieuw ras uit Engeland, dat in 2016 is geïntroduceerd. Het komt van de zelfde kweker als het al iets oudere (maar zeer succesvolle) ras ‘Elena’. De teelt van soja is vrij eenvoudig en vergelijkbaar met bonen, ontdek ook eens hoe fraai de sojaplant er uit ziet! Vers gepelde soja heet in Japan “Edamame”.

Wie kent de naam niet van deze zeer voedzame en eiwitrijke peulvrucht!? Leuk om eens te telen: de zaden kunnen rijp en onrijp worden gegeten. Dit ras geeft een grote oogst aan stevige, krachtige planten. De meeste peulen vormen 3 zaden, die vrij gemakkelijk te pellen zijn, zeker na kort blancheren. In Japan worden deze gepelde boontjes “Edamame” genoemd.

Een interessante mix van verschillende rassen sojabonen: lage tot halfhoge (40-90 cm) types, donker- en lichtzadig, kortom een ontdekkingsreis binnen dit boeiende gewas dat zeer in opkomst is! Heerlijk zijn de vers gedopte boontjes, in Japan “Edamame” genoemd.

Deze fraaie droogbonen zijn via Duitsland (Astrid Storm) uit Spanje gekomen, uit het dorpje Algarrobo. De compacte planten bloeien lichtlila, de peulen zijn jong zeer goed eetbaar als sperzieboon en uiteindelijk oogst je de donkerrode zaden met oranje vlekken. Zeer gezonde groei en prima oogst.

Een gezond en fraai streekgewas uit het Spaanse Baskenland! De compacte planten tonen eerst de groene peulen, die jong zeer goed eetbaar zijn als sperzieboon en uiteindelijk oogst je de pikzwarte zaden!

Een klimmend Italiaans ras met kromme, gele peultjes. Voor de liefhebber van een volzadige boon is dit een ware lekkernij, de peul is volkomen vliesloos en zalvig na koken. De rijpe bonen zijn wijnrood met witte spikkels en als droogboontje eetbaar. Late vruchtzetting. Lijkt op het zeldzame boontje 'Sulfer'.

Dit oude ras geeft prachtige blauwe zaden met witte spikkels, die later verkleuren naar zwart met lichtbruine spikkels. De lage planten kunnen iets ranken, maar meestal is geen steun nodig. Vervolgens komen de fraaie, lichtlila bloemetjes. Jong geoogst zijn de peulen van deze boon heerlijk als sperzieboon!

De gelijkenis met de cranberry, maar ook (zoals de naam zegt) met kersenpitten is opvallend! Deze bonen worden vooral geteeld voor de oogst van de droogbonen. In de siertuin misstaan ze trouwens door de violetroze bloei geenszins! Aan de klimmende planten groeien brede, iets gebogen peulen van 11-12 cm lang met elk 7 boontjes. Soms mengen we deze donkerrode met de fraaie lichtbruine ‘Herrenböhnli’.

De Barangeon Nierboon, is een mooie slanke kleine roze/rode boon met een elegante marmering. Deze oude herondekte boon komt uit de vallei van Barangeon, in het noorden van Cher (Frankrijk), en wordt zeer gewaardeerd om zijn smaak.

Culinair
De Barangeon Nierboon blijft stevig en knapperig na het koken en is een zeer smaakvolle boon. Het heeft ook bijzonder interessante voedingskwaliteiten, met een hoog gehalte aan antioxidanten en een hoog eiwitgehalte. Traditioneel gegeten in soep, soms met vlees, maar sinds de jaren 50 ook veel in vinaigrette als maaltijdsalade.

Geschiedenis
Barangeon Nierboon komt niet voor in de archieven van 20e-eeuwse zaadcatalogi; de teelt ervan was beperkt tot het gebied van zijn oorsprong, de Barangeon-vallei, en de zaden werden rechtstreeks tussen tuinders uitgewisseld. Dankzij verzamelde getuigenissen kon de geschiedenis na de herontdekking in 2008 worden gereconstrueerd.

Zijn aanwezigheid in de Barangeon-vallei blijkt dus uit de jaren 1900. De variëteit nam een hoge vlucht in 1940-1950; het werd voornamelijk geproduceerd voor gezinsconsumptie,. Als de oogst goed was, kon deze op de markt worden gebracht, hetzij op kleine lokale markten, of in Bourges of Vierzon. Deze boon was een delicatesse: hij werd eens per maand gegeten en bij feestelijke maaltijden. In Vignoux sur Barangeon bereidde de dorpsherberg het voor op maaltijden voor bruiloften en communies.

In 2008 ontdekte Fanny Moyse, toen twee jaar medewerker van URGC (L'Union pour les Ressources Génétiques du Centre-Val de Loire), het bestaan van dit ras ... bij haar grootvader! Er volgde een lang werk van het verzamelen van getuigenissen, zaden, en kweektesten. Het ras is in 2017 door de URGC in de catalogus opgenomen.

Plant
Het is een krachtige variëteit. De variëteit is een stamboon (laagblijvend), maar de planten hebben soms klimneigingen! De peulen zijn groengeel, roze gevlekt. De zaden zijn roze gemarmerd met rood wanneer ze worden geoogst; de kleur veranderd dan in de loop van de tijd naar rood, gemarmerd met donkerder rood.

Stamdroogboon. Dat niet elke bruine boon hetzelfde is bewijst dit oude traditionele Hollandse ras. De bonen hebben eivormige tot ronde zaden. Opvallend sterke planten geven een hoge productie. De smaak is overheerlijk (als je tenminste van bruine bonen houdt…) Naast gebruik in hoofdgerechten ook geschikt om te koken tot soepboon.

Geschikt voor chili-con-carne, soep en andere gerechten. Laag gewas.

De lage planten (stam- of stoelbonen) krijgen groen-gevlekte peulen, die na drogen een sieraad zijn voor de herfsttafel: felrozerood met crème spikkels. De droge bonen zelf zijn crème met rozerode spikkels, het zijn deze spikkels die net als kievitseieren hebben geleid tot de Nederlandse naam. Het gebruik en de bereiding is gelijk aan de bekende bruine bonen, de smaak is zachter en fijner. De bonen blijven heel na het koken. Zowel uiterlijk als smaak maken deze boon wereldwijd zeer populair, maar niet in het minst in Italië onder de naam Borlotto / Borlotti.

ECO GETEELDE ZADEN! Deze lage boon wordt (jong) als gehele peul of (rijper) gedopt gegeten. De peulvorm is breed en kort. De kleur is opvallend roodbruin gevlekt, in rijp stadium wit met felrode vlekken. Vanwege deze kleur zeer populair voor de sier! De bonen zijn eveneens fraai gekleurd: wit met felrode tekening. Populair in Italië vanwege de unieke smaak! Lage plant.

Buckskin is een heerlijk romige, lichtbruine tot warmgele droogboon die veel heeft gereisd: hoewel hij ongetwijfeld zijn reis begon in Mexico, vond hij uiteindelijk zijn weg naar Zweden en werd in de jaren 1800 door Zweedse immigranten naar Buckeye (Montana) gebracht. Soms werd de boon wel 'Yellow Indian Woman' genoemd, het is een krachtig groeiende boon voor het korte seizoen die vele handen vol peulen vormt aan laagblijvende planten.

Buckskin is een betrouwbare hoogproductieve boon gebleken voor Noordelijke klimaten. Deze boon, die vroeg rijpt en gelijkmatig droogt, presteerde goed in proeven met droge-droog-boeren in zowel de Willamette-vallei in Oregon als de Snoqualmie-vallei in de buurt van Seattle, Washington. De peulen houden de bonen goed vast tijdens de oogst en zijn toch gemakkelijk te dorsen. Het is altijd vrolijk om de (dan nog) felgele bonen in de herfst uit de hoop puin te zien zeven.

Er zijn veel bonen om uit te kiezen, maar dit is de boon waar mensen altijd voor terugkomen. Buckskin heeft een vlezige textuur die tegelijk stevig en romig is en zijn vorm behoudt tijdens het koken. Het doet in veel opzichten denken aan een limaboon. Met een op zichzelf staande smaak belichaamt deze boon een rijkdom die maar weinig bonen kunnen evenaren. Geniet gewoon als gekookte bonen met een beetje knoflook, verwerk ze in een hartige succotash, laat ze zwemmen tussen wintergroenten in een stevige soep op koude avonden, of bak ze in traditioneel maïsbrood. Past ook goed bij roomsauzen of gestoomde bladgroenten zoals boerenkool.

Een prachtig oud ras met laag gewas, dus een zgn. stamdroogboon. De hommel onder de bonen, doet zijn naam eer aan: groot formaat droogboon met leuke tekening! Heerlijk in de bonenschotel of in/als soep.

Uit zeer oude Italiaanse traditie komt deze (voor ons) tamelijk onbekende witte boon van het Cannellini of Cannellino Type. Het is een stamboon, dus maximaal 50-60 cm hoog en hoeft geen steun. De boon is heel jong geplukt bijzonder smakelijk als naald- of sperzieboon, een veel gebruikte toepassing in Italië is het vers doppen van de boontjes, (voordat ze droog zijn dus) zoals de Fransen doen met Flageoletboontjes. Uiteindelijk kunnen ze ook worden geoogst als droogboon, als de rechte peulen van groen naar wit rijpen, ze danken er de Engelse naam 'White Long Bean' aan. Het oogsten gaat heel gemakkelijk, de helften laten gemakkelijk los. Bij droog weer lukt het zelfs om een potje onder de bonen te houden en de boontje erin te tikken! In Italië is ook deze witte droogboon zeer populair, bijvoorbeeld in minestrone, de smaak is iets notig en het mondgevoel zeer romig. De boon zet zich in volume 2-3x uit na inweken in water!

Deze pikzwarte bonen zijn zowel vers (er komen groene, gespikkelde en paarse peulen voor) als doorgerijpt als zwarte (droog)bonen te eten. De verse peulen zijn opmerkelijk mals met een te verwaarlozen draad. De Cherokee Indianen namen deze boon mee op hun zware mars naar Oklahoma, de zgn. Trail of Tears, een verplichte verhuizing, die duizenden mensenlevens heeft geëist. In 1977 is deze boon door (wijlen) Dr. John Wyche aan Seeds Savers Exchange gegeven. Zijn voorouders namen als Cherokee Indianen deel aan die dodenmars. Deze bonen klimmen (vaak halfhoog) en zijn dus een prachtig symbool bij het zaaien van de “3 zussen”: maïs, pompoenen en bonen. Zie bijvoorbeeld: www.reneesgarden.com class="desc-group">Droogbonen worden op verschillende manieren geoogst. Sommige rassen zijn met gehele peul ook eetbaar, anderen kunnen alleen vers of (gerijpt) droog gegeten worden. Tip voor het opslaan van droge bonen: om uitkomen van eventuele eitjes van de bonenvlieg te voorkomen plaatst u de goed gedroogde bonen 24 uur in de vriezer.

Een veelzijdige en zeer smakelijke boon! Het eerste wat opvalt zijn de glanzende, pikzwarte, ronde zaaiboontjes! De plant geeft platte bonen van 13 cm lang en 18 mm breed. De jong geplukte boon is draadloos, heerlijk mals en bijzonder smakelijk! Doorgegroeid kan de boon vers worden gedopt of (nog rijper) kunnen de zwarte boontjes droog worden geoogst: zo ontstaat de zeer gewilde uiterst donkere droogboon. 'Coco Noir' staat bekend om de bestendigheid tegen droge grond en warme zomers.