Een klimmend Italiaans ras met kromme, gele peultjes. Voor de liefhebber van een volzadige boon is dit een ware lekkernij, de peul is volkomen vliesloos en zalvig na koken. De rijpe bonen zijn wijnrood met witte spikkels en als droogboontje eetbaar. Late vruchtzetting. Lijkt op het zeldzame boontje 'Sulfer'.

Dit oude ras geeft prachtige blauwe zaden met witte spikkels, die later verkleuren naar zwart met lichtbruine spikkels. De lage planten kunnen iets ranken, maar meestal is geen steun nodig. Vervolgens komen de fraaie, lichtlila bloemetjes. Jong geoogst zijn de peulen van deze boon heerlijk als sperzieboon!

De gelijkenis met de cranberry, maar ook (zoals de naam zegt) met kersenpitten is opvallend! Deze bonen worden vooral geteeld voor de oogst van de droogbonen. In de siertuin misstaan ze trouwens door de violetroze bloei geenszins! Aan de klimmende planten groeien brede, iets gebogen peulen van 11-12 cm lang met elk 7 boontjes. Soms mengen we deze donkerrode met de fraaie lichtbruine ‘Herrenböhnli’.

De Barangeon Nierboon, is een mooie slanke kleine roze/rode boon met een elegante marmering. Deze oude herondekte boon komt uit de vallei van Barangeon, in het noorden van Cher (Frankrijk), en wordt zeer gewaardeerd om zijn smaak.

Culinair
De Barangeon Nierboon blijft stevig en knapperig na het koken en is een zeer smaakvolle boon. Het heeft ook bijzonder interessante voedingskwaliteiten, met een hoog gehalte aan antioxidanten en een hoog eiwitgehalte. Traditioneel gegeten in soep, soms met vlees, maar sinds de jaren 50 ook veel in vinaigrette als maaltijdsalade.

Geschiedenis
Barangeon Nierboon komt niet voor in de archieven van 20e-eeuwse zaadcatalogi; de teelt ervan was beperkt tot het gebied van zijn oorsprong, de Barangeon-vallei, en de zaden werden rechtstreeks tussen tuinders uitgewisseld. Dankzij verzamelde getuigenissen kon de geschiedenis na de herontdekking in 2008 worden gereconstrueerd.

Zijn aanwezigheid in de Barangeon-vallei blijkt dus uit de jaren 1900. De variëteit nam een hoge vlucht in 1940-1950; het werd voornamelijk geproduceerd voor gezinsconsumptie,. Als de oogst goed was, kon deze op de markt worden gebracht, hetzij op kleine lokale markten, of in Bourges of Vierzon. Deze boon was een delicatesse: hij werd eens per maand gegeten en bij feestelijke maaltijden. In Vignoux sur Barangeon bereidde de dorpsherberg het voor op maaltijden voor bruiloften en communies.

In 2008 ontdekte Fanny Moyse, toen twee jaar medewerker van URGC (L'Union pour les Ressources Génétiques du Centre-Val de Loire), het bestaan van dit ras ... bij haar grootvader! Er volgde een lang werk van het verzamelen van getuigenissen, zaden, en kweektesten. Het ras is in 2017 door de URGC in de catalogus opgenomen.

Plant
Het is een krachtige variëteit. De variëteit is een stamboon (laagblijvend), maar de planten hebben soms klimneigingen! De peulen zijn groengeel, roze gevlekt. De zaden zijn roze gemarmerd met rood wanneer ze worden geoogst; de kleur veranderd dan in de loop van de tijd naar rood, gemarmerd met donkerder rood.

Stamdroogboon. Dat niet elke bruine boon hetzelfde is bewijst dit oude traditionele Hollandse ras. De bonen hebben eivormige tot ronde zaden. Opvallend sterke planten geven een hoge productie. De smaak is overheerlijk (als je tenminste van bruine bonen houdt…) Naast gebruik in hoofdgerechten ook geschikt om te koken tot soepboon.

Buckskin is een heerlijk romige, lichtbruine tot warmgele droogboon die veel heeft gereisd: hoewel hij ongetwijfeld zijn reis begon in Mexico, vond hij uiteindelijk zijn weg naar Zweden en werd in de jaren 1800 door Zweedse immigranten naar Buckeye (Montana) gebracht. Soms werd de boon wel 'Yellow Indian Woman' genoemd, het is een krachtig groeiende boon voor het korte seizoen die vele handen vol peulen vormt aan laagblijvende planten.

Buckskin is een betrouwbare hoogproductieve boon gebleken voor Noordelijke klimaten. Deze boon, die vroeg rijpt en gelijkmatig droogt, presteerde goed in proeven met droge-droog-boeren in zowel de Willamette-vallei in Oregon als de Snoqualmie-vallei in de buurt van Seattle, Washington. De peulen houden de bonen goed vast tijdens de oogst en zijn toch gemakkelijk te dorsen. Het is altijd vrolijk om de (dan nog) felgele bonen in de herfst uit de hoop puin te zien zeven.

Er zijn veel bonen om uit te kiezen, maar dit is de boon waar mensen altijd voor terugkomen. Buckskin heeft een vlezige textuur die tegelijk stevig en romig is en zijn vorm behoudt tijdens het koken. Het doet in veel opzichten denken aan een limaboon. Met een op zichzelf staande smaak belichaamt deze boon een rijkdom die maar weinig bonen kunnen evenaren. Geniet gewoon als gekookte bonen met een beetje knoflook, verwerk ze in een hartige succotash, laat ze zwemmen tussen wintergroenten in een stevige soep op koude avonden, of bak ze in traditioneel maïsbrood. Past ook goed bij roomsauzen of gestoomde bladgroenten zoals boerenkool.

Uit zeer oude Italiaanse traditie komt deze (voor ons) tamelijk onbekende witte boon van het Cannellini of Cannellino Type. Het is een stamboon, dus maximaal 50-60 cm hoog en hoeft geen steun. De boon is heel jong geplukt bijzonder smakelijk als naald- of sperzieboon, een veel gebruikte toepassing in Italië is het vers doppen van de boontjes, (voordat ze droog zijn dus) zoals de Fransen doen met Flageoletboontjes. Uiteindelijk kunnen ze ook worden geoogst als droogboon, als de rechte peulen van groen naar wit rijpen, ze danken er de Engelse naam 'White Long Bean' aan. Het oogsten gaat heel gemakkelijk, de helften laten gemakkelijk los. Bij droog weer lukt het zelfs om een potje onder de bonen te houden en de boontje erin te tikken! In Italië is ook deze witte droogboon zeer populair, bijvoorbeeld in minestrone, de smaak is iets notig en het mondgevoel zeer romig. De boon zet zich in volume 2-3x uit na inweken in water!

Deze pikzwarte bonen zijn zowel vers (er komen groene, gespikkelde en paarse peulen voor) als doorgerijpt als zwarte (droog)bonen te eten. De verse peulen zijn opmerkelijk mals met een te verwaarlozen draad. De Cherokee Indianen namen deze boon mee op hun zware mars naar Oklahoma, de zgn. Trail of Tears, een verplichte verhuizing, die duizenden mensenlevens heeft geëist. In 1977 is deze boon door (wijlen) Dr. John Wyche aan Seeds Savers Exchange gegeven. Zijn voorouders namen als Cherokee Indianen deel aan die dodenmars. Deze bonen klimmen (vaak halfhoog) en zijn dus een prachtig symbool bij het zaaien van de “3 zussen”: maïs, pompoenen en bonen. Zie bijvoorbeeld: www.reneesgarden.com class="desc-group">Droogbonen worden op verschillende manieren geoogst. Sommige rassen zijn met gehele peul ook eetbaar, anderen kunnen alleen vers of (gerijpt) droog gegeten worden. Tip voor het opslaan van droge bonen: om uitkomen van eventuele eitjes van de bonenvlieg te voorkomen plaatst u de goed gedroogde bonen 24 uur in de vriezer.

Beeldschoon, gespikkeld droogboontje uit Polen, gekocht in een plaatsje aan de rivier de Dunajec. Dit Poolse boontje wordt al minstens decennia geteeld in de streek rond het Pieniny-gebergte. Het is een klimmer, die 180-200 cm hoog wordt, krijgt groene peulvruchten en is witbloeiend. De boon is deels donkerpurper, deels wit met donkerpurperen spikkels.
De bevindingen van een klant:
Ik heb de droogwinner Dunajec gekweekt en op het zakje staat: “de smaak horen wij graag van u”... nou die is geweldig! Wij hebben er soep van gekookt met een heerlijke zachte smaak.

Dit zeldzame lage (niet klimmende) boontje is uit de vergetelheid gered door enthousiaste bonenverzamelaars! Het Eksterboontje is een droogboontje en een naaldboontje in één. Zeer jong geplukt oogst je een mals en verfijnd naaldboontje met een heerlijke bite. Verder gerijpt kan je de peulen doppen of dorsen, zodat de fraaie droge boontjes eruit komen: half zwart en half wit met zwarte spikkels. Deze smaken heerlijk met een zacht “creamy” mondgevoel. De groei is gezond en de oogst zeer groot! In Frankrijk was dit boontje al rond 1900 bekend onder de naam ‘Superlative’ (dat zegt wel iets...) en de Engelsen houden het op Magpie (=Ekster).

Bekende Spaanse witte boon met een speciale vorm: vrij recht en langwerpig als een kort schoolkrijtje. Droog zijn ze 2,5 cm lang en 7 mm dik, gekookt zetten ze nog wat extra op. Oorspronkelijk komt deze klimmende boon uit Noord-Spanje (Asturias), wij verkopen de oorspronkelijke boon, die hier en daar erg duur verkocht wordt. Maak er een heerlijke Fabada van (recepten zie internet)! Ze smelten fluwelig op de tong…

Uit oude Friese traditie! Deze crèmegele lage droogboon heeft een zachte schil en is ideaal als soepboon, maar wordt ook graag met een stukje spek gegeten. De zachte, romige bonensmaak van de soep wordt traditioneel gecombineerd met veel soorten kruiden en bouillons.

Uit oude Friese traditie! Deze crèmegele droogboon is van oorsprong een lage stamboon, maar op een bepaald moment (we weten niet wanneer) ontstonden er spontaan klimmende bonen, daar is ook mee doorgeteeld. Zo heb je per m² meer oogst en doordat de wind vrij door het gewas kan waaien, krijgen stokbonen niet snel te kampen met schimmelziekten. De geoogste bonen hebben een zachte schil en zijn ideaal als soepboon, maar worden ook graag met een stukje spek gegeten. De zachte, romige bonensmaak van de soep wordt traditioneel gecombineerd met veel soorten kruiden en bouillons.

Dat heb je met bonen, die uit een oude traditie komen, overal krijgen ze een andere naam en niemand weet de oorsprong meer. Een klimmende boon, die zowel vers (de gehele peul) als droog kan worden geoogst. De peulen zijn vrij plat en breed en ongeveer 12 cm lang, de bonen hebben bij rijping een prachtige kastanjerode tekening rond de navel. Late zaai is mogelijk, dit ras rijpt bij kouder weer nog prima na. De bekende Engelse schrijver Mat Coward is lovend over dit rasje: “One of my most reliable, heavy-yielding and useful garden crops is a type of climbing bean which I originally got a few years ago fro the Heritage Seed Library. I'm not sure whether it gets its name from its fat, round seeds or as a corruption of "pie" as in piebald - the two-tone beans are very attractive. You can eat the young pods whole, as French beans, but that would be a bit of a waste. I let them grow on to near maturity, when the beans are fully formed and coloured and the pods are starting to turn yellow and floppy.
At this state, I shell the beans and freeze them for use in cooked dishes through the winter. They freeze perfectly, retaining their floury, meaty texture. If you don't have a freezer, simply leave the pods on the plants until they are crisp and store the pea beans as dried beans for boiling.”

Lekker ouderwets droogboontje met citroengele kleur. Kookt tot een heerlijk romige soep. Lage plant.

Uit oude Groningse traditie! Deze gele droogboon heeft een zachte schil en is ideaal als soepboon, kookt dus snel tot pap. De zachte bonensmaak combineert met veel soorten kruiden en bouillons, de ideale basis voor een voedzame soep.

Dit zeldzame, bijzonder gekleurde boontje kent zijn oorsprong in Zuid-Oost-Europa (onze vindplaats: Rodopen in Bulgarije). Als jonge boon is het een lekkere sperzieboon, uitgerijpt oogst je de prachtige boontjes: wit met een moccakleurig veld en daarin kersrode streepjes… Daarom hebben wij deze naam eraan gegeven. Alleen de kleur al brengt je op culinaire ideëen! Een vrij laat rijpende stokboon: klimmend dus. Uiteindelijk komt deze boon uit Amerika, de gelijkenis met de eveneens late ‘Papa de Rola’ of ‘Dove's Breast’ is treffend. ‘Indian Shield Figure’ of ‘Hidatsa Shield Figure’ is iets afwijkend van kleur en w.s. vroeger oogstbaar.

Een zeer oud, historisch, Nederlands, Gronings ras, geliefd vanwege de fijne witte boontjes. Het zijn klimmende bonen (stokbonen), dat betekent: niet bukken met plukken en een grote oogst. We kunnen jaarlijks maar weinig kopen, dus wees er vroeg bij!
Onze kweker vertelde het volgende mooie verhaal: de bonen heb ik ongeveer in 1970 gekocht op een landbouwbeurs in Warffum. Een oude man maakte me er op attent, hij vertelde me over deze ‘Oldambster Witte’ (spreek uit: ol-dambster). De groene peulen laat je drogen aan de plant tot ze wit zijn. Vervolgens kunnen ze gedopt worden, goed drogen, een weekje in de vriezer (tegen het uitkomen van de eitjes van de bonenkever) en vervolgens koel bewaren. Het is in Groningen een delicatesse en met Nieuwjaarsdag worden ze uit traditie gegeten, verder de hele winter door. (commentaar: Grappig, deze traditie komen we ook tegen in de VS met de Cow Peas, ook een soort droogboon). Deze “Grunninger Dreuge Boon” maken we als volgt klaar: oudejaarsdag in de week zetten, ‘s morgens even afspoelen, tegen 11.00u op een zacht vuur zetten met een stuk spek, verse worst en een droge bink (gepekeld bovenbeen van het varken). Zonder de droge bink moet er wel wat zout bij, samen met een meelderige (=bloemige) aardappel is het een koningsmaal!

Bonen, die minder winderigheid veroorzaken is groot nieuws! Primbonen werden ontwikkeld door de oude Engelse veredelaar Dr. Colin Leakey. In Chili vond hij Manteca bonen, waar de zuigelingen kennelijk geen darmkrampjes van kregen. Hij maakte deze genetisch unieke boon geschikt voor ons klimaat. Een leuk en vooral ook erg lekker crème-groenachtig boontje in een bijna ronde vorm.

Een echt traditioneel Fries ras uit de Friese Wouden (Wâlden). Het ras dreigde uit te sterven, maar o.a. door de activiteiten van de Stichting Wrâldfrucht ligt deze mooie droogboon weer op ons bord! De kleur is violetrood tot donkerbruinrood met rozerode spikkels. De smaak is aangenaam pittig en de boon is na de kook tamelijk stevig. Traditioneel worden de ‘Reade Krobben’ gegeten met uitgebakken gerookt spek en spekvet, soms aangevuld met een lepel azijn. Tegenwoordig worden er bovendien vaak appelmoes en gebakken uien bij geserveerd. Een heel mooi overzicht van moderne en traditionele recepten is te vinden op de website www.waldpyk.com Uiteraard kunnen de bonen ook jong geoogst en als sperziebonen gegeten worden. Een enkel draadje zou de peul wel kunnen hebben. (tekst en foto’s uit www.doedestreekproef.nl) class="desc-group">Droogbonen worden op verschillende manieren geoogst. Sommige rassen zijn met gehele peul ook eetbaar, anderen kunnen alleen vers of (gerijpt) droog gegeten worden. Tip voor het opslaan van droge bonen: om uitkomen van eventuele eitjes van de bonenvlieg te voorkomen plaatst u de goed gedroogde bonen 24 uur in de vriezer.

ZELDZAAM BONENRAS!
Een zeer vruchtbare, klimmende boon, waarvan je de peulen vers kan doppen (als een flageoletboon) of geheel droog kan oogsten. De verse boontjes zijn helderblauw, verwacht 6 boontjes per peul en de droge boontjes worden bijna zwart en zijn dan uiteraard lang te bewaren.
Deze prachtige, roze bloeiende boon is door spontane kruisingen ontstaan op het seedsaver veld van Lisa Bloodnick in Apalachin (Bloodnick Farm). Onze Nederlandse kweker vermeerderde het ras verder voor ons... Na enig experimenteren vond Lisa in 2018 dat het ras zuiver genoeg was. Het was een erg nat jaar en ‘Sacre Bleu’ bleek als enige nauwelijks last te hebben van schimmel, wat een prettige eigenschap is voor een boon, die geheel rijp moet worden geoogst!

De grote peulen (20 cm) dragen een flink aantal bonen. Deze stokoude klimmende variëteit is misschien al vanaf de 17e eeuw in Italië ontwikkeld en in de 18e eeuw in Frankrijk gesetteld. Nog steeds is dit ras zeer geliefd vanwege de verfijnde smaak en de zachte zaadhuid. Jong geoogst is de boon als zachte draadloze sperzieboon bijzonder lekker.

Grote, witte, platte bonen... Proef de subtropen met deze grote Spaanse bonen. De klimmende planten groeien snel en de bonen rijpen vroeg (90 dagen).

Zoals de naam al verraadt, komen de Tarbais boontjes uit de Franse regio Tarbes. Ze werden vroeger (in navolging van de bewoners van Amerika, waar de boon vandaan komt) ook in Frankrijk samen met maïs geteeld, zodat de bonen een steuntje hadden aan de maïsplant. De naam “maïsboon” was vrij gebruikelijk in die tijd... De toptijd van dit oude ras was eind 19e eeuw, toen er bijna 19.000 ha van geteeld werd! Nu wordt deze droogboon vanwege zijn zeer verfijnde smaak (smelt op de tong...), dunne huid en lichte verteerbaarheid sinds 1986 weer professioneel geteeld voor liefhebbers en betere restaurants, veel Fransen kennen dit ras en kweken deze in eigen tuin.

Dit geldt als een van de mooiste droogbonen, voorzover dit objectief te bepalen is natuurlijk... De gele, slanke zaden zijn allemaal verschillend getekend met prachtige, bruinrode cirkellijnen. Heerlijke, rijke smaak met een mooie zachte textuur.

Milde, smakelijke droge laagblijvende (stam)boon. Traditioneel oud ras uit Vermont in New Engeland (VS). Doet het echter ook heel goed in Nederland/Noord-Europa. Geniet van de bijzondere kleur: zalm tot roze zaden met wijnrode spikkels. Sterke planten met goede opbrengsten. Ook geschikt als soepboon. Dit ras uit oude tijden werd jarenlang door Amerikaanse bedrijven gevoerd als paradepaardje.

Het Wieringer boontje groeide al op Wieringen toen het nog een Zuiderzee-eiland was! Het prachtige droogboontje was eigenlijk zo goed als verdwenen, maar dankzij een naar de VS geëmigreerde Wieringer familie is het boontje weer teruggebracht: dankzij de ijver van Eb de Vries is het boontje weer beschikbaar! Sindsdien wordt dit fijne boontje gekoesterd vanwege uiterlijk: wit met een grote, lichtbruine vlek rond de navel en de smaak: stevig en verfijnd. Het gewas is struikvormig tot middenhoog klimmend (60-150 cm hoog) en geeft een grote oogst. Zeer jong geoogst wedijvert het boontje met menig naaldboontje!

Een zeer bijzonder, kleurrijk en uniek mengsel van (oude) bonen(land)rassen, cultivars en kruisingen daarvan, uit alle windstreken van de wereld! Uit o.a. Korea, China, Kenia, VS, Zuid-Europa, voormalige Oostblok, enz., enz. Uit de nazaten van honderden kruisingen, zijn voor Noord-West Europa geschikte typen geselecteerd en beproefd. Het betreft dus een zeer unieke en uiterst brede variatie van bonenzaden, waarvan de planten wel goed beproefd zijn en onder de Hollandse omstandigheden geteeld kunnen worden. Ideaal geschikt en leuk om uw eigen favoriete selectie uit te ontwikkelen ! Markeer hiertoe de beste, mooiste of meest unieke planten en ontwikkel zo uw eigen huisselectie! Ongetwijfeld zult u tussen deze collectie ook een aantal typen aantreffen die uiterst geschikt zijn voor gebruik als verse- of sperzieboon. De resterende planten kunt u oogsten en aanwenden voor een dan wel zeer unieke bonensoep! Als “ornament” zijn de zaden –bijvoorbeeld in een glazen fles- een attractieve blikvanger. Kortom: warm aanbevolen.

Deze geweldige winterbloemkool werd in 1982 in Co. Dublin verzameld bij een oudere boer en produceert prachtige kolen. Kim Tyler vertelde: "Het is jaar na jaar super betrouwbaar, ik kan me niet herinneren wanneer ik zaad van jullie heb ontvangen, maar het is de enige bloemkool die ik nu kweek, het is zo goed!" De oogst van deze overwinterende bloemkool is rond Saint Patrick’s Day: 17 maart.

De vijfdelige gele bloempjes zijn helder als sterretjes en het gekartelde blad verraad de verwantschap met de roos. De naam dankt nagelkruid aan de kruidnagelgeur aan de wortels. Deze wortels werden vroeger gebruikt voor het verjagen van motten, maar ook om op te kauwen tegen tandvleesproblemen. In de 16e eeuw hadden veel mensen de plant in een pot voorhanden voor in de soep. Een schaduwminner, wordt 50 cm hoog.

(vóór 1900) Dit vrij oude streekras was vroeger vooral bekend in Zuid-Holland en Zeeland en wordt nog steeds sporadisch geteeld op Goeree-Overflakkee. De knollen zijn iets hoekig rond met in de vrij diepe ogen de typerende paarse kleur, het knolvlees is okergeel. De smaak is de beloning: deze is zeer goed en alom geliefd! Dat deze eigenschap samengaat met een grote vatbaarheid voor de aardappelziekte wordt voor lief genomen: jong oogsten is dus de boodschap. Jarenlang hebben hobbyisten dit ras onderling uitgewisseld omdat deze niet meer verhandeld werd. Ik herinner me de jarenlange (ietwat stiekem gestelde) vraag naar “Paarspitjes” aan de toonbank... We hebben ze dus weer!

Een ijverige klimmer, die eerst veel ranken en blad ontwikkelt. Na de groeispurt van enkele meters gaat de bloei beginnen, meestal in augustus soms pas in september: echt een hekkensluiter dus! De grote, klokvormige, helderwitte bloemen zijn adembenemend mooi...!

Een ijverige klimmer, die eerst veel ranken en blad ontwikkelt. Na de groeispurt van enkele meters gaat de bloei beginnen, meestal in augustus soms pas in september: echt een hekkensluiter dus! De grote, klokvormige, violette bloemen zijn in het begin groenwit. Adembenemend...!

Karmijnrode minibloempjes op donkergroen blad, zie hier dit sterke kruipplantje (hoogte 20 cm), dat rand of rotstuin siert. Bij vroege zaai bloeit dit ras al het zelfde jaar. Het is een echte zonminner en groeit op de armste en droogste plekjes!

Af en toe kunnen we aan de echte wilde steenanjers komen: steenrode, speelse minibloemetjes groeien uit een kruipend tapijt van purpergroen anjerblad. Een echte zonminner, groeit op de armste en droogste plekjes! Hoogte 20 cm.

De meeste winters blijft het glanzende, donkergroene, lancetvormige (smalle) blad in een compacte rozet boven de grond (wintergroen). Een echte zonminner met een losse bloeiwijze van oranje met roze bloemetjes (aan de uiteinden fijn behaard). Hoogte 50cm.

Dit vochtminnertje blijft boeien! De ranke stengeltjes (20-50 cm) dragen enkele hangende klokjes in purper-gespikkelde en witte kleur. Ze bloeien in het voorjaar en voelen zich van nature thuis tussen niet al te bossige grassen. Je vindt ze in de natuur vaak langs rivieren.

Een uitstervende wildplant: wie herinnert zich nog met Pasen een boeketje Primula’s te hebben geplukt...? De stengeltjes lijken zo uit de wortelrozet te groeien (er zit een korte stengel verborgen). De bloemetjes zijn lichtgeel. Na de bloei ontstaan de zaden, verpakt met een mierenbroodje, waardoor mieren ze verspreiden

Deze zonminner is evenals de bekende stokroos een telg van de kaasjeskruidfamilie. Violetroze bloemen met een wit hartje bloeien in ranke trosjes. Afwijkingen in kleur komen voor: lichter en donkerder... De hoogte is maximaal 1 meter hoog, zowel het blad als de bloem is eetbaar van deze plant! Bijen en vlinders zijn dol op de bloemen, een goede drachtplat dus.

Een eindeloze plant... om de eenvoudige reden, dat deze nooit verplaatst hoeft te worden. Langer dan een mensenleven lang zal de 150-250 cm hoge, gele zonminner je tuin sieren met een eindeloze massa margriet-vormige bloemen! Het is een belangrijke drachtplant voor hommels, bijen en vlinders. Tegenwoordig wordt de plant ook als vezelplant geteeld (zie pdf) voor allerlei toepassingen: dozen, bouwplaten, kleding, papier etc.

Steun de verspreiding van deze prachtige scabiosa-achtige. De plant staat nl. op de rode lijst vanwege sterke afname in de natuur. Zoals alle verwanten is de bloem bolrond met afgeplatte onderkant. De bloei is rijk, van VII-X, op 30-90cm hoogte, in helderblauwe kleur. Geef ze een vochtige, niet te kalkrijke plek. Vlinders zijn er dol op. De Engelse naam herinnert aan een oude sage: de duivel was zo kwaad dat deze plant beschermende en genezende kracht heeft/had, dat hij een hap uit de wortels nam (nu nog zit er vaak een rare bocht in de wortel) en vervolgens op de loop ging…

Een echte schaduwminner, die ideaal te combineren is met varens en grootbladige schaduwplanten. Het leerachtige blad is wintergroen. De groengele bloeipluimen hebben de "druipende" vorm van hazelaarkatjes. Zet zegge op een vochtige plaats, niet terugknippen. Tegen strenge vrieskou beschermen.

TOPKWALITEIT UIT DE FAM FLOWER FARM!
Een waar spektakel in je tuin: op 1 m hoogte ontstaan de enorme bloemen van 20-30 cm in doorsnee! De lintbloemen krullen speels, dit decoratieve type wordt ook “dinner plate” genoemd. Bij voldoende zon, vocht en voeding zullen de stengels stevig genoeg zijn om de bloemen rechtop te houden. De lichtroze kleur heeft een subtiele oranjegele gloed in het centrum van de bloem.

De Ark van de Smaak in Nederland is een ode aan de gastronomische rijkdom van Nederland. Nederland is niet alleen een van de grootste landbouwexporteurs ter wereld, maar ook een rijk culinair land met een royaal aanbod aan producten. Aardappelen, groentes, kazen, vissen, vruchten, granen en vee, het wordt hier gemaakt, verbouwd, gevangen, gefokt en geteeld. Veel is voor export bestemd en maar al te graag halen we producten ervoor terug uit het buitenland. En dat is zonde.

De Ark van de Smaak in Nederland laat zien dat we heel goed kunnen volstaan met voedsel van eigen bodem. Minder 'voedselkilometers' maken en verkorting van de voedselketen is gezond voor mens, dier en natuur. Het draagt bij aan een betere regionale economie, eerlijker prijzen, verse producten die beter van smaak zijn en versterkt bovendien het contact tussen boer en burger.

Met recepten van chef-koks, interviews met producenten, een kalender voor seizoensgebonden eten en verdiepende essays presenteert dit boek de gastronomische kracht en het culinaire erfgoed van Nederland in een notendop.

Wat is de Ark van de Smaak?
De Ark van de Smaak van de mondiale voedselbeweging Slow Food is een internationale catalogus van bedreigd culinair erfgoed. Het bevat kleinschalige producten, dierrassen en gewassen die specifiek horen bij de cultuur, historie of traditie van een streek of land, maar dreigen te verdwijnen onder druk van de wereldmarkt en een voedselsysteem dat steeds meer gericht is op lage prijzen en efficiëntie. De Ark van de Smaak biedt een platform voor deze kwetsbare groente- en fruitsoorten, granen, dierenrassen, dranken, kazen en vleeswaren. Denk in Nederland aan de Oosterschelde kreeft, de lakenvelder koe of de Opperdoezer ronde aardappel. Benieuwd wat er nog meer in de ark zit? Kijk dan eens hier.
De producten in de Ark verbinden ons met onze geschiedenis en onze omgeving, en zeggen iets over de staat van ons voedselsysteem en eetcultuur.

Waarom dit boek?
Andere landen in het Slow Food netwerk gingen ons al voor. In Kenya, Peru en Brazilië werd lokale kennis en verhalen van gastronomisch erfgoed in de Ark of Taste Atlasses vastgelegd.
In Nederland gaan we een stap verder. 'De Ark van de Smaak Nederland' is meer dan een catalogus. Het is een verzamelpunt voor verhalen, mensen en producten die ieder weer hun eigen verbindingen hebben naar landschap, naar geschiedenis en biodiversiteit.
'De Ark van de Smaak in Nederland' is een weergave van hoe we als mensen door voedsel zijn geworteld in plaats en tijd. Het boek laat zien dat het hard werken is voor de boeren en vissers die deze wortels in leven houden, en dat ze de hulp de samenleving goed kunnen gebruiken. Het boek is een uitnodiging, een kans, een herinnering dat we veel hebben om te waarderen. Dat dat niet vanzelfsprekend behouden blijft en dat de voedselkeuzes van ieder individu een investering zijn in klimaat, landbouw en landschap hier en elders in de wereld.

Dit geïllustreerd botanisch woordenboek is ideaal voor beginners. Je leert de belangrijkste botanische termen en begrippen kennen. Aan de hand van de heldere illustraties leer je de kenmerken te benoemen. Foto’s van bomen en planten helpen om de kenmerken ook in het veld te herkennen.

Dit boek laat je anders naar planten kijken. Als je weet waar je op moet letten, valt je meer op. Er gaat een plantenwereld voor je open.

• Botanisch woordenboek voor beginnende floristen
  
• Een visuele kennismaking met de belangrijkste kenmerken van planten, (korst)mossen en paddenstoelen
  
• Met illustraties van botanische termen en foto’s van planten
  
• Een belangrijke aanvulling op herkenningsapps
  

Corinne Décarpentrie is natuurliefhebber en grafisch ontwerper. Haar kennis van wilde planten en plantkunde combineerde ze met haar grafische achtergrond in dit boek, een boek dat ze graag had willen hebben toen ze zich in planten ging verdiepen.

In de Pers:
“Bewust leren kijken met ‘Geïllustreerd botanisch woordenboek’ - Herkenningsapps verslaan hun duizenden. Het grote nadeel is dat bewust kijken niet meer nodig is. Gelukkig verschijnen er nog boeken als het ‘Geïllustreerd botanisch woordenboek’. Voor iedereen die meer van de natuur wil leren op de ouderwetse en onovertroffen manier van het bewust en aandachtig kijken. Het mooie van ‘Geïllustreerd botanisch woordenboek’ is dat het meer doet dan begrippen uitleggen. Het nodigt uit tot bewust kijken en opent een wereld van wonderen. Wie zich verwondert over de natuur, gaat er ook van houden. Wie van de natuur houdt, is er zuinig op. ” - Basnatuurlijk >>

“Als je een boek of een tijdschrift leest over planten of tuinen, kan het gebeuren dat je tureluurs wordt van de begrippen. Vaak denk je ze te begrijpen, maar is dat ook zo? Gelukkig is er nu dit rijk geïllustreerde woordenboek. Een fijn en handig naslagwerk. Een aanrader voor iedereen die een beetje wil meedoen en misschien wel wil meepraten in de boeiende wereld van de planten.” – MergenMetz >>

“Deze toegankelijke gids is een uitstekend hulpmiddel bij het determineren van planten aan de hand van hun uiterlijke kenmerken. De botanische termen worden zeer overzichtelijk aangebracht, de duidelijke illustraties en beschrijvingen brengen de nodige basiskennis in een handomdraai bij. Ik durf het Geïllustreerd botanisch woordenboek tot één van de belangrijkste publicaties rekenen in het domein van recent verschenen natuurboeken.” – natuurpunt.be | Walter Belis >>

(1906) Kweker Charles Moutot. Als je een kweekproduct naar je vrouw noemt moet het wel iets goeds wezen…! (Misschien was ze nogal dik?) Nog steeds roemen de Fransen over deze prachtige grote aardbei, vooral vanwege de voortreffelijke en unieke smaak. De oogst is vroeg tot middelvroeg, de planten groeien krachtig en geven een matige oogst. Dat laatste valt voor de liefhebber in het niet bij de hemelse smaak, alles is ZACHT: zeer zacht vruchtvlees, zachte smaak, zoet- en zuurgehalte zacht en prettig. Vroeger zeer populair als jam-maker, maar ik heb enorm genoten van de vrucht op zich! Vooral de eerste vruchten kunnen echte showwinners zijn van wel 100 gram! (bnkk)

DIT RAS IS WAARSCHIJNLIJK VERLOREN GEGAAN, BESCHOUW DE BESCHRIJVING ALS HISTORISCHE INFORMATIE…
(1895-1898) Johannes Böttner. Een oud ras, dat tot ver in de 20e eeuw in menig Duits moestuintje groeide. Ook professioneel ging dit smakelijke, zoete ras tot rond 1960 nog goed mee! Nu smaak weer belangrijk beleeft het ras een 'come-back'. De middelgrote vruchten geven een redelijke oogst. Geef ze mulch of stro aan de voet om uitdrogen te voorkomen.

(19e eeuw) Zoet en aromatisch, met een eigenzinnige aan ananas herinnerende smaak. De tamelijk kleine, witte, tot lichtroze vruchten hebben helderwit vruchtvlees. Vroeg rijpend en… de vogels blijven er gegarandeerd vanaf!

De bekende hippiegeur! Patchoeli is een struikje van ongeveer 1 m hoogte met harige stengels, grote aromatische, donzige bladeren en heeft zijn oorsprong in tropisch Azië. Hieruit volgt (logischerwijs) dat de plant niet tegen kou kan, van september-april binnen houden dus! Nu wordt de plant voor winning van etherische olie verbouwd in Paraguay, China en Japan.
In Azië waardeert men vooral de insectenwerende eigenschappen van Patchouli, de bladeren worden gedroogd en tussen kleding gelegd om deze te beschermen tegen motten.
In het 19e eeuwse Frankrijk was de Patchoeligeur om zijn vermeende aphrodiserende werking (= zinnenprikkelend, seksgevoelens versterkend) vooral geliefd bij de adel, de olie werd hier dan ook in grote hoeveelheden gebruikt. De geur herinnert aan de Flowerpower tijd, Patchoeli werd in die tijd veelvuldig als parfum gebruikt. In de 60er en 70er jaren van de 20e eeuw was het de geur van een hele generatie. De Hippies besprenkelden hun kleding overvloedig met de olie die ze van hun Indiareizen meegebrachten. In de oorsprongslanden wordt de olie voornamelijk gewonnen om zijn antiseptische werking. Daartoe wordt de olie over kleding en stoffen gesprenkeld, eveneens kent men de olie mystieke krachten toe. In Japan en Maleisië gebruikt men Patchoeli als tegengif bij slangenbeten.
Essentiële olie wordt gedestilleerd uit de (gedroogde, meestal gegiste) bladeren en bloeiende toppen. Hij is stroperig met een geelbruine kleur en heeft een sterke, zware geur. In tegenstelling tot andere organische producten wordt de kwaliteit van Patchouli-olie door langer bewaren verbeterd. Een bijv. 5 jaar oude olie is zeer stroperig en heeft een zware zoete geur. De olie is ook belangrijk als middel tegen depressiviteit en heeft (zoals al vermeld) een goede reputatie als seksuele stimulans. Een interessante eigenschap van Patchoeli is dat de olie bij geringe hoeveelheden een stimulerende en bij hoge dosering een kalmerende werking heeft. Patchoeli-olie heeft een schimmeldodende werking, vooral bij huidschimmels, bevordert de huiddoorbloeding en wordt in de aromatherapie o.a. gebruikt bij: zwemmerseczeem, voetschimmel, impetigo, aambeien, spataderen, dermatitis, jeuk, acne/jeugdpuistjes, onzuivere vette huid, vet haar met roos, littekens, wonden, depressiviteit, cellulitis, kloven, open poriën, angst, nerveuze uitputting, frigiditeit, stress, rimpels, (nat) eczeem en koorts. De olie is een celvernieuwer en werkt aderwandversterkend en ontstekingswerend. (tekst bewerkt uit: www.anthemis.nl)