Het eerste seizoen groeit het grote zilvergrijze rozet van brede, eironde bladeren met een typisch salie-aroma. In 2e jaar ontstaan daaruit 75-100 cm hoge, decoratieve rijkvertakte bloeistengels vol met 2,5 cm grote zilverlila lipbloemen. De plant zaait zich vervolgens uit, maar loopt ook vaak weer uit op de oude plant.
Deze sierlijke salie heeft ook grote waarde als kruid: De bloemen zijn rauw eetbaar en lekker door de sla of in de thee, het blad geeft rauw, gebakken of gekookt een sterke, warme, aromatische smaak en geur aan (vlees)gerechten. De bladeren kunnen worden gedoopt in beslag en gebraden worden tot verrukkelijke beignets! Tenslotte is deze salie een goede smaakmaker in bieren en wijnen.
Geneeskrachtige eigenschappen zijn vergelijkbaar met de Salvia officinalis: krampstillend, dus goed in de spijsvertering, kalmerend. Niet gebruiken tijdens zwangerschap.

Een plant met een rijke historie: door deskundigen te gebruiken als kalmerend middel of pijnstiller, maar bij grotere dosering verlammend en dus dodelijk. Socrates werd in 399 v.Chr. gedwongen een beker met coniine te drinken... Deze inheemse plant komt langs dijken en wegen zeldzaam voor. Het blad en de witte schermbloemen zijn pastinaak-achtig. Typerend zijn de holle, berijpte en meestal bruinrood gevlekte stengels. De typische geur verraadt, dat we met een giftige plant te maken hebben. Dieren eten er niet van, let op kinderen! De planten worden gemakkelijk 2-3 m hoog op een vruchtbare plek!

Deze bijzondere, geveerdbladige struik met warmgele vlinderbloemen verspreid een kruidige geur en is in de tropen vrijwel overal te vinden.
Ondanks de voorlichting dat ze giftig zijn, worden de bladeren van deze plant, “Dhiguthiyara” in de Maldivische taal, al eeuwenlang gebruikt in het dieet van de Malediven in gerechten zoals “mas huni” en ook als medicinale plant. Vrijwel alle delen (blad, wortel, zaden) van de plant worden door inheemse volkeren in India gebruikt als voedsel en medicijn. Maar nieuwe ontdekkingen hebben geleid tot mindere consumptie, waardoor de goede eigenschappen van deze plant beter tot zijn recht zijn gekomen en de giftige eigenschappen de mensen voorzichtiger hebben gemaakt.
De wortels, bladeren, bloemen en zaden worden gebruikt als laxeermiddelen. Het wordt gebruikt als koortswerend middel, ontwormingsmiddel en als middel tegen stuipen en toevallen. Senna Thee is dus heel populair als natuurlijk geneesmiddel. Wees altijd voorzichtig met het gebruik van zelf gekozen middelen, lees je goed in of vraag advies van deskundigen.
Overwinter de plant op een koele en lichte plaats, vorst kunnen ze niet verdragen, in de zomer lekker naar buiten in een flinke pot.

Op Sint-Jansdag (24 juni) bloeit dit gemakkelijke plantje met gele bloemen. Zet ze zonnig of halfbeschaduwd. Geneeskrachtig kruid, bv als antidepressivum. Er wordt ook een gele kleurstof uit gewonnen. De vaste plant bloeit vanaf de langste dag met gele bloemen, waarna de mooie bruin-oranje besjes ontstaan.

Het jonge blad is zowel rauw als gekookt eetbaar: zeer proteïne- en vitaminerijk! Onder de bleekpot groeien in het voorjaar malse scheuten. Van het oudere blad wordt (vers of gedroogd) een geneeskrachtige thee gemaakt. Geschilde wortels zijn lekker in de soep en geroosterd is het een element (samen met paardebloem- en cichoreiwortel) in surrogaatkoffie.
De plant kent heel veel geneeskrachtige toepassingen, vooral op het gebied van wondheling en ontsmetting. Gebruikt wordt het blad en wortelgedeelte van de plant. Vergeet niet de sierlijkheid van deze gemakkelijke groeier in de tuin. Regelmatig knippen deert de plant niet en het blad is een voedzame mulch voor aardappels en tomaten. Leg het blad 1 week in een beetje water en er ontstaat een zeer vruchtbare, kali-houdende vloeistof. Van de verse, groene delen wordt een gele kleurstof getrokken.

Een onbekende smaakmaker, die (zeldzaam) nog voorkomt in het wild. Het jonge blad is een pittige toevoeging in salades en bijzonder sierlijk door de fijne structuur. Het oudere blad kan onder een bleekpot mals genoeg worden en is door kort roerbakken voldoende zacht voor consumptie. De bloei is geel aan 75-100 cm lange stengels. Het zaad kan worden geperst tot mosterd, maar kan ook zowel rauw als gekookt gegeten worden. Medicinaal wordt het kruid aangewend voor verdoving, wondheling, verkoudheid, en vele andere toepassingen, zie internet en raadpleeg vooral eerst deskundigen. Meestal een- of tweejarig toegepast.

Forse planten van wel 2 meter hoog met gele bloemen. Het eerste jaar groeit de plant tot een enorm rozet van grijs viltige bladeren. Het tweede jaar volgt de bloei aan lange kandelaar-achtige stengels. Verzacht bij prikkel-hoest, lost slijm op. Verder nierreinigend en rustgevend. Voor toepassingen: raadpleeg een goed kruidenboek. Oude truc van vissers: gekneusd blad in het water lokt vissen naar de oppervlakte vanwege zuurstofgebrek.

Sterk verwant aan de malrove. Muntachtig blad en bloeiklustertjes bij elke bladaanhechting: roze lipbloempjes. Een sierlijk plantje, die bij kwetsing een scherpe geur afgeeft. Samen met moerasspirea en kamille maakt u gezonde thee, die bij ochtendmisselijkheid tijdens zwangerschap wonderen doet! Een milde rustgever, die ook algemeen tegen misselijkheid helpt. Hoogte 60 cm. Groeit overal!

Deze inheemse plant heeft oude geneeskrachtige historie: kramp-werend, pijnstillend, kalmerend. Alleen bij deskundige bereiding innemen, de plant is giftig. Uitwendig tegen pukkels en wratten. Groeit op een schaduw- of zonnige plek. Het blad en de kleine gele bloemetjes hebben enige sierwaarde. Planthoogte 30-80cm.

Wie kent niet de heerlijke geur van tijm…? Smaakmaker (in kleine beetjes) bij vrijwel alle gerechten, zeker als ze zwaar op de maag liggen, tijm stimuleert nl. de spijsvertering. Geef ze een droog plekje in de zon en knip de takjes met donkergroene blaadjes regelmatig, de plant verjongt zich dan voortdurend. Een strenge winter, gecombineerd met een natte plek is funest.

ECO GETEELDE ZADEN! Wie kent niet de heerlijke geur van tijm…? Smaakmaker (in kleine beetjes) bij vrijwel alle gerechten, zeker als ze zwaar op de maag liggen, tijm stimuleert nl. de spijsvertering. Geef ze een droog plekje in de zon en knip de takjes met donkergroene blaadjes regelmatig, de plant verjongt zich dan voortdurend. Een strenge winter, gecombineerd met een natte plek is funest.

De zomertijm is wat minder winterhard in ons klimaat, maar qua smaak wel superieur! De groei is iets minder compact dan bij de wintertijm en het blad is smaller en grijzer. Dit is de echte Provencaalse Tijm.

Een goede combinatie van sierlijk en nuttig! De grote tijm is compacter en heeft grotere bloemen dan de kruiptijm en de wilde tijm. Omdat de soort inheems is in Nederland is deze beter winterbestendig dan de echte tijm. De gebruikswaarde in gerechten is zeer goed, sommigen herkennen een vleugje citroenaroma.

Kunnen jullie aan die heerlijke Tijm komen, die we in Spanje (of Portugal) zagen? Ziehier: we kunnen dit intens en uniek smakende en heerlijk geurende kruid uiteraard aanbieden! Deze wordt (uiteraard) veel in de Spaanse keuken gebruikt, kan vers of gedroogd worden gebruikt. De planten kunnen het beste in potten gekweekt worden, in de winter wat droger houden en in een tunneltje of schuur zetten bij vorst (niet binnen). Het blad wordt in de zon grijsgroen en de bloemetjes zijn helder wit, waaraan de plant ook wel de naam “Witte Tijm” ontleent. Reken op een totale groeihoogte van ongeveer 30 cm.
Fransen herkennen er een harsachtige geur aan: Thym résineux

Dit broertje van de keukentijm is net zo smakelijk en aromatisch, maar heeft een hele compacte, kruipende groei. Prachtig als grondbedekker, geef ze een zonnige plaats, die goed vochtdoorlatend is. Deze plant overwintert gemakkelijker dan de keukentijm, je kan hem uiteraard minder vaak oogsten. Bijen en hommels zijn gek op de violetroze tijmbloemetjes! Hoogte 5-10 cm.

Zeer rijk bloeiend en grondbedekkend kruid met heldergele open bloemetjes. De wortel herbergt de geheimen: rode verfstof en catechinelooistoffen. In de geneeskunde geliefd bij ontstekingen, wonden en aambeien.

Een flink hoge, meerjarige grassoort, die 50-200 cm hoog kan worden en van regelmatig veel vocht houdt. Teelt in een kuip is aan te bevelen vanwege de onstuimige groei. De bloeipluimen zijn fantastisch!
Dit gras is vooral bekend vanwege de psychedelische effecten, die als fysieke en mentale zuivering worden beleefd en worden veroorzaakt door de aanwezigheid van DMT. Wees altijd zeer voorzichtig met experimenten en laat u goed informeren over gebruik en effecten.

Valeriaan is een veelzijdige plant: veel eetbare delen, geneeskrachtig en geestverruimend. Wees voorzichtig met het gebruik en bereid je ook voor op een gemakkelijke, flinke groei van deze winterharde plant. De zaden zijn eetbaar, van de bladeren en wortels wordt een belangrijke olie gemaakt, dat ijs en bakgerechten van een kruidige smaak voorziet.
Gedroogde wortels worden gebruikt voor een preparaat dat het bekende rustgevende effect geeft, lees je goed in over de beperkingen: gevaarlijk voor leverpatiënten en kans op verslaving, etc.
De planten kunnen woekeren, dus omringen met anti-worteldoek of planten in een grote kuip verdient aanbeveling. Ze worden ongeveer 1 m hoog met fraai geveerd blad en lichtroze bloemen in een schermvorm.

Behalve de bloemkleur en bladgeur doet de plant wel aan salie denken. Bij kwetsing geurt het blad naar knoflook! De grote trossen citroengele lipbloempjes hebben een unieke vorm, zaai ze maar eens! De geneeskracht van deze plant is vooral op het gebied van bloedzuivering en slijmvlies-genezing. In Zuid-Nederland en Oost-België een graag geziene wildplant. Ze groeit op droge zand- of kleigrond.

Werkelijk een sieraad, dit zeer fijne rood-bronskleurige blad met later de gele schermbloemen. De plant is meerjarig en overwintert gemakkelijk in niet te natte gronden. Het aromatische, naar anijs smakende blad wordt o.a. gebruikt in visgerechten. De zaden kan je meebakken in brood, cake, gebak e.d. of meekoken in soepen.

Mooie garnering en heerlijke smaak (bijvoorbeeld met vis, vlees en groenten) vormen de zeer fijn blaadjes met anijsachtig aroma. Sierlijk in de tuin door het fijne blad en de gele schermbloemen (als dille). De zaden kauwde men vroeger om hongergevoel te verdrijven: een ideale afslankhulp dus! Ze zijn ook heerlijk op vis, bijvoorbeeld zalm. In het groot worden de zaden gebruikt in gebak en bij inmaakkruiden (augurken).

Deze (sterk op venkel lijkende) soort kan wel 4 meter hoog worden! Ze groeien het liefst in de volle zon in goed drainerende grond en bloeien meestal het 2e of 3e jaar met grote, zachtgele schermbloemen aan zeer dikke stengels. Het blad is eetbaar (in kleine hoeveelheden) en zacht aromatisch. Dit familielid van Venkel en Wortelen is dus vooral populair als sierplant.

Een onbekende, spannende smaakbeleving, die een combinatie heeft van majoraan, citroenmelisse en nog wat pittige exotische tintjes... In Azië is dit kruid zeer populair en wordt gebruikt in heilzame thee, als toevoeging in salades, kort geroerbakt, en als dragend en eetbaar “schoteltje” voor lekkere eenhappertjes (amuses). Op internet vind je vele toepassingen in de traditionele geneeskunde: bij griep of verkoudheid, ontstekingremmend, darmregulerend, etc. In Vietnam wordt het kruid het meest gebruikt en heet daar Rau Kinh Gió’i. ‘s Winters kunnen ze goed in potten in de vensterbak groeien! In de tuin worden de planten 40-60 cm hoog, bij ons komen ze meestal niet in bloei, wellicht in de kas of zeer vroeg gezaaid? De blauwe bloei is fraai!

Van het Vlozaad of Psyllium kan het blad in de salade gegeten worden. Verder is het een plantaardig voedingsadditief dat tamelijk recent in de voedingsindustrie opgedoken is. De plant is afkomstig uit Iran en Indië. Psyllium peulen bevatten hele kleine zaadjes, die ook psyllium genoemd worden. De peulen leveren een voedingsvezel die vaak aan brood, maar ook aan andere producten toegevoegd wordt. De peul bevat tevens glycosiden en gom waarvan de voedingsindustrie gels maakt die als dikkingsmiddel en structuurverbeteraar gebruikt worden.
De vezel lijkt op vezels zoals we die uit bv. Zemelen of havermout kennen, maar de hoeveelheid water die ze kunnen opslorpen is veel hoger. Elke 100 gram psyllium-peul bevat 71 gram wateroplosbare vezel; een gelijke hoeveelheid havermout bevat maar 5 gram vezel. En psylliumvezel kan tot tien keer zijn eigen volume aan water opnemen!
Het is nog maar heel recent dat de wetenschap de unieke eigenschappen van deze vezels ontdekt heeft. Ze worden namelijk door je spijsverteringssysteem niet afgebroken en daardoor hebben ze totaal geen voedingswaarde.
Maar psyllium zou ook het cholesterolniveau van het bloed doen dalen. De FDA in de USA staat dan ook toe dat psyllium-bevattende producten een "gezond" label gebruiken, daar waar dat voor de meeste andere producten strikt verboden is. Er moet wel bij vermeld worden dat het effect slechts optreedt in combinatie met gezonde voedingsgewoonten, zoals niet te veel verzadigde vetten eten.
De combinatie van een gezond dieet met psyllium, kan je totale cholesterol niveau met 4% en je LDL-cholesterolniveau met 7% doen dalen. De vezels verminderen de absorptie van cholesterol en galzuren in de darmen en dat doet de cholesterolniveaus dalen.
Veel vezels in je voeding zijn gezond. Veel groenten en fruit leveren goede vezels, maar blijkbaar heeft psyllium nog iets meer te bieden omdat deze vezels in water oplosbaar zijn.
Bron (iets bewerkt): objectief.be

Isabgol (Psyllium) wordt verkregen uit het zaad van de plant. De eetbare isabgol wordt verkregen door een maalproces. Het bovenste laagje van de zaden wordt gezuiverd door ziften en wannen. De schil bestaat uit pure voedingsvezels die grotendeels uit hemicellulose bestaan. Ze fungeren als spons in het darmkanaal, omdat ze water en afvalstoffen in de darmen absorberen. Zo wordt een zachte lijvige massa gevormd die sneller door de colon gaat (en vermijdt dat potentieel giftige afvalstoffen zich afzetten in de colon).
Samenvattend:

• Hoge absorptie van water voor een beter effect
  
• Verlaagt het cholesterolgehalte in het bloed
  
• Zuivert de darmen van toxische bestanddelen met pure lichaamsfuncties
  
• Niet verslavend
  
• 100% natuurlijk plantaardig product
  

Een stukje geschiedenis: in Ayurveda (holistisch systeem van geneeskunde uit India) worden de gomachtige zaden gebruikt als laxerend, verzachtend en bloedstelpend middel, vooral bij chronische dikkedarmontsteking. In de moderne geneeskunde wordt de plant gebruikt als mild laxeermiddel en soms ook als aanvullende behandeling bij infecties van de urinewegen en bij ontstekingen van het genito-urinaire kanaal. Het vermindert de ontsteking van slijmvliezen van het darmkanaal.
Nog enkele (pseudo)wetenschappelijke kreten over de voedingswaarde:
Psyllium-vliezen zijn een doeltreffend bulkvormend laxeermiddel. Het bevat plantaardige gom, vaste vette olie en eiwithoudende materie in grote hoeveelheden. Het psyllium-vezel is een gelvormende hydrofiele muciloïde die in water wordt opgelost… Isabgol heeft een merkwaardig effect op het gastro-intestinaal systeem. Het is een natuurlijk gezonde vezel die niet in de darm wordt geabsorbeerd. Het heeft geen gekende interacties met andere medicijnen en werkt niet in op de absorptie van vitaminen en mineralen.
Isabgol wordt internationaal toegejuicht als het beste middel tegen constipatie zonder enige bijwerkingen. Dr. K.M. Nadkarni's Indische Materia Medica vermeldt dat isapgula-zaden worden gebruikt bij slijmvliesontsteking, chronische dysenterie, intestinale vloed, diarree, ontsteking van blaas, urinekanaal en nieren, ontsteking en functiestoornissen van de spijsverteringsorganen en bij koorts..
Bron: (iets bewerkt): www.lingy.net

Het jonge blad van deze sierlijke plant kan rauw door salades voor een stevig extra aroma. Dit blad wordt ook in theemengsels gebruikt.
Als geneesmiddel heeft vrouwenmantel een lange historie van in- en uitwendig gebruik. Alle delen van de plant worden hiervoor gebruikt, zie de Engelse tekst in de bijlage.
De plant is uiteraard ook een mooie toevoeging in de tuin: allereerst ontstaat een sierlijk bladerdek van iets gekarteld, rond blad in grijsgroene tint. Door de fijne beharing blijven de dauwdruppels er prachtig op liggen! De bloeiwijze is fijn pluimvormig, groengeel en uitbundig, 40 cm hoog. Gemakkelijke plant voor schaduw of halfschaduw, blad en bloem zijn sterk voor de vaas.

Dit is een heemplant, dus uitstekend voor verwildering. De basis wordt gevormd door fijne in kransen groeiende, eetbare blaadjes, gevolgd door gele, fijne bloemetjes in flinke trosjes. Deze verspreiden een heerlijk zoete geur! Hierom werden de gedroogde bloemen vroeger tussen de lakens gelegd om vlooien te verdrijven. De bloemen worden veel toegepast als veelzijdige verfplant in voedsel en kleding, maar ook om in kaas het stremsel van de wei te scheiden (coaguleren). Tenslotte kunnen de zaden ook geroosterd worden tot een koffievervanger en de bloemtoppen geven een prettig, bitter drankje.

De Native Americans (“Indianen”) kenden o.a. al de koortsonderdrukkende werking van dit fraaie en medicinale kruid. Nog steeds worden extracten van deze plant gebruikt in de Fytotherapie. Er zijn zelfs sterke aanwijzingen voor de werking tegen malaria! De planten worden ongeveer 1 m hoog en boven het overvloedige (kruiselings gerangschikte) blad bloeien witte bloeischermen. Vlinders zijn er dol op. Geef de plant een vochtige plaats!

Sterk geurende wilde mint met opvallend mooie bloei van roze bloei-aartjes. Zoals de naam al zegt: vochtig tot natte plaats. Deze mint werkt helend bij verkoudheid en griep.

Lekker pittig blad, heerlijk door de salade en zeer populair in de Japanse keuken. Waterpeper is uit de familie van de duizendknoopachtigen en groeit van oorsprong op vochtige plaatsen in de subtropen. De eenjarige plant zaait zich bij ons uit en kiemt dan het jaar erna na wat harken door de grond. Waterpeper houdt van vocht en lichte schaduw. Eet jonge scheuten, aan het begin van de bloeitijd, en gekiemde zaden in salades. De bladeren kunnen ook gedroogd worden. Hoewel de plant heel gezond is mag het rauw niet in grote hoeveelheden gegeten worden, houd het dus als smaakmaker! Na het roerbakken kunnen overigens wel grotere hoeveelheden worden gegeten. Waterpeper bevat veel vitamine C, ijzer, calcium, fosfor, magnesium en rutine. De smaak is behoorlijk peperig.

Eten uit de vijver! Blad en wortel moeten weliswaar gekookt worden, maar dan heb je ook iets bijzonders: de wortel bevat veel goed zetmeel en het blad smaakt prettig zoutig. Sommige bronnen zeggen dat de vruchtjes en jonge scheuten rauw gegeten kunnen worden, wees voorzichtig! Verder zijn er veel belangwekkende medicinale toepassingen bekend, van zowel het blad als de wortel: in- en uitwendig, zie veel informatie op internet (o.a. bij “Plants For a Future”), maar raadpleeg zeker ook een deskundige! De planten groeien op moerassige plaatsen tot zelfs iets onder water.