Rest eetbare planten

Basilicummunt of basilicummint heeft glanzend, iets langwerpig blad , rood-groen van kleur met een sierlijke purperen bloei. Deze munt past prima bij Italiaanse gerechten, zoals pasta en vissalades en is uiteraard de mooiste smaakovergang naar echte basilicum.

Prachtig, donker blad met een zilveren glans. Deze combinatie van donker en licht bracht inspiratie voor de naam “Berries and Cream” (= bessen met room), maar duiden ook op het fruitige aroma, dat deze frisse munt met zich draagt. Compacte groei met lila bloei maken het tot een goed bruikbare tuinplant. Gebruik deze munt (zoals alle andere soorten) in de thee en in gerechten, in ijs en in frisdrankjes.

De munt, die het meest wordt gebruikt als basis voor ons bekende pepermuntje. Een stevige menthol wordt getrokken van het blad, als thee is deze munt heel heilzaam om de luchtwegen te doen openen. Ook een stoombadje bij/tegen verkoudheid is erg opluchtend!

Wij dachten eerst: leuk… een mint met een chocolade-aroma. Bij nader onderzoek blijkt het de lekkerste mint te zijn om te combineren met chocolade in desert of cake. Maar ook in de thee is deze mint heerlijk fris. De lichtlila bloei-aren bloeien van onder naar boven.

Een grappig mintsoortje, die als een mosje over de grond of tussen staptegels kruipt met zeer kleine blaadjes. Lichte aanraking geeft al een frisse muntsmaak. De blaadjes kunnen speels in de thee worden gestrooid voor een heerlijke muntsmaak.

Deze kruising tussen de Mentha arvensis en Mentha spicata heeft sierlijk bont blad en kenmerkt zich door een stevige smaak! Heel geschikt voor thee en voor de versiering en op smaak brengen van gerechten.

Dit is de beroemde, geurige variëteit wiens etherische olie in zoetwaren (bijv. After-Eight) wordt gebruikt. Maak er ook een stevige thee mee en verder natuurlijk alle munttoepassingen, die je kent uit gerechten.

Een zeldzame, oude variëteit met een hoog aromatisch gehalte! Het donkergroene, glanzende blad kenmerkt dit ras, heerlijk voor de thee en in een sorbet!

Een vleugje gemberaroma geeft aan tomaten en fruitsalade de finishing touch. Deze gembermunt (ook lekker bij vis!) biedt een boeiende muntvariatie. De planten hebben een bescheiden breedtegroei.

Grapefruitmunt of grapefruitmint heeft geplooid blad met lichte grapefruitgeur en een mild pepermuntaroma. Sterke groeier, waar een heerlijke thee van wordt gezet. Uiteraard ook inzetbaar in gerechten.

Een prachtige muntsoort: 50-100 cm hoog met zilverwollig, langwerpig blad en lilaroze bloemen in eindtrosjes. Zeer winterhard en uiteraard geschikt voor teelt in potten. Een munt voor alle bekende toepassingen: gerechten en thee. Het mondgevoel van het zachte blad is een sensatie!

Deze gekrulde Kruizemunt is een rariteit, prachtig gekarteld en gekruld blad, waardoor deze niet alleen sierlijk is, maar ook een groter bladoppervlakte, dus meer smaak! Zelfs deze beauty groeit stevig door, dus de teelt in een pot is het beste.

Munt met een limoensmaak, kunt u zich iets frissers bedenken? Voor oa de lekkerste thee!

De delicate smaak en geur resulteren in een milde en verfrissende thee, die zijn weerga niet kent.

Een bij ons tamelijk winterharde, zeer aromatische munt met fijn blad en sierlijke, bolronde schermpjes van witte bloemetjes. Een heerlijke munt voor thee en zeer populair in de landen rond de Middellandse Zee en Portugal. Wij kregen een startplantje van een Portugese klant, die vertelde, dat dit voor zijn omgeving de belangrijkste munt was voor de beste muntthee... Geef de plant een zonnige of halfbeschaduwde plaats (hoe meer zon, hoe meer smaak) maar wel in vochthoudende (eventueel iets zure) grond, potgrond is prima dus.

Grote planten met veel productie! In de tuin kunnen de planten wel 1,5 m hoogte bereiken, in een (grote) pot is dit alles wat bescheidener... De nazomerbloei lokt enorm veel insecten! Omdat de plant op schaduwplaatsen goed gedijt (waar verder weinig bloei voorkomt) is dit van harte welkom. De frisse, iets zoete muntsmaak met een tikje gember is populair voor zowel vers als droog gebruik in salades, gekookte gerechten en thee. Ook de bloemen zijn geliefd in drankjes en ijs. De naam dankt deze munt aan de rode stengels en het jonge, roodgetinte blad.

Sinaasappelmint (of sinaasappelmunt) heeft een vleugje citrusgeur en groeit heel gemakkelijk maar woekert nauwelijks. Geef ze een vochtige plaats met enige schaduw. Knip jaarlijks de planten terug om goede hergroei te bereiken, af en toe de planten stekken geeft de nodige verjonging.

ELK JAAR VANAF MEI, JUNI LEVERBAAR TOT DE VOORRAAD OP IS.
Gemakkelijk groeit dit kruipplantje op zonnige of schaduwrijke plaatsen, de witte bloemetjes zijn als sterretjes in een bladmassa. In veel landen rond de Middellandse Zee, maar ook in Californië is dit een topper en wordt niet voor niets in het Spaans "Yerba buena" = het goede kruid genoemd. Het zachte mintaroma maakt de plant voor alle verfrissende smaaktoevoegingen geschikt. Uiteraard ook in de thee of als thee een veel gebruikte plant. Kinderen maken er kinderparfum van….

Deze donkergroenbladige munt wordt ongeveer 50 cm hoog en bloeit met lilablauwe bloemen. Winterhard in ons klimaat maar ook zeer geschikt voor de tropen. Een munt met stevige smaak (een tikkeltje Kummel- of Karwij-aroma), zeer geschikt voor alle gerechten en voor een sterke thee.

Thee uit de vijver! Vroeger werd heel vaak deze voorouder van veel huidige muntsoorten gebruikt in de thee, voor wie een moerasbak (elke waterdichte bak met halverwege een overloopgaatje) wil of kan maken is dit een ideale terrasplant. Door de extra waterbuffer is water geven immers veel gemakkelijker. Van juni tot de herfst heeft de plant sierlijke, lila bloemetjes in clusters boven elkaar.

Deze munt zal wel gevonden zijn in Zwitserland, door lange geïsoleerde teelt ontstaat een uniek ras: de grote groeikracht en het stevige aroma vallen meteen op! Zoals alle andere munten een ruim toepasbare soort voor thee en gerechten. Teel ze jarenlang in een pot, in het voorjaar een beetje mest en groeien maar!

De Muntstruik is een onbekend fenomeen in onze tuinen, maar wie hem eenmaal heeft geniet van de vele prettige eigenschappen! Allereerst verraad de naam de aanwezigheid van een heerlijke etherische muntgeur en muntsmaak aan het blad en de bloem. Sterk genoeg om maar enkele blaadjes nodig te hebben voor een verkwikkende thee. De sensationele smaak verrijkt chocoladegerechten, sauzen en desserts. De witte bloemetjes (met in het centrum paarse en oranje vlekjes) lokken bijen en hommels en zijn een frisse en sierlijke toevoeging aan salades. Het struikje wordt ongeveer 50-60 cm hoog en heeft bij strenge vorst graag enige bescherming. Tijdens zwoele avonden schud je even met je handen door de plant en de lucht vult zich met frisse muntgeur en houdt de muggen op afstand!

ELK JAAR VANAF MEI, JUNI LEVERBAAR TOT DE VOORRAAD OP IS.
In Zuid-Afrika is dit geurige familielid van de Citroenverbena (Vervaine) bekend onder de naam “beukesbossie” en is een populair kruid. Ook in Zuid-Amerika komt de plant veel voor. Vele traditionele medische toepassingen zijn bekend, in de keuken is vooral de toepassing als milde mint in bijvoorbeeld thee en bij gerechten in gebruik. De smaak is stevig, maar niet overheersend. Deze gemakkelijke plant houdt van zon en bloeit met witte bloeiaren op 50-100 cm hoogte. Overwinter ze vorstvrij.

Op een beschutte plek herken je dit boeiende plantje meteen aan de ronde, sappige, wintergroene blaadjes. Het is dan ook een vetplantje, dat verwant is aan Sedum en Steenbreek. We kwamen door een klant op het idee om dit soortje te gaan telen omdat een restaurateur in Menton (Le Mirazur) de blaadjes verwerkt in gerechten. Bij nader onderzoek blijkt inderdaad: de blaadjes zijn heerlijk in salades, de smaak is mild kruidig met een fijne bite! De bloemstengeltjes dragen naar beneden gerichte buisbloemetjes in een lichtgele tot roze kleur en zijn ook eetbaar.
In de natuur vind je ze in ons land zeer zelden, maar ik kwam ze overvloedig tegen in Zuid-West Engeland. Met de toenemende zachte winters kan daar snel verandering in komen, ze houden niet van strenge vorst en op een vochtig, halfbeschaduwd plekje groeien ze het grootst op. Maar het is ook een pionier, die op vochtige muren en kades zich tussen de stenen wurmt, eenmaal ontkiemt zal de plant zich aanpassen aan de omstandigheden: veel zon betekent zeer compacte groei, meer schaduw geeft grotere planten.

Van oorsprong komt deze groenblijvende boomsoort uit India en Sri Lanka, maar tegenwoordig vinden we de boom in de gehele tropen. Bij ons is het een kuip- of kamerplant, die zeer goed in een (flinke) pot te houden is. In Azië wordt de plant vanwege de vele medicinale toepassingen als "wonderboom" of "dorpsapotheek" gezien. De takken van de Neemboom worden door honderden miljoenen mensen als natuurlijke tandenborstel gebruikt! Als insektenverdrijver heeft de Neemboom grote waarde tegen malaria. Meer informatie over deze zeer veelzijdige plant op internet.

JAARLIJKS LEVERBAAR VAN SEPTEMBER TOT DE VOORRAAD OP IS.
De bollen hebben het uiterlijk van knoflook, de smaak is zachter en zoeter (richting prei). Dit soort wordt dan ook (w.s. terecht) de voorvader van onze prei genoemd en heeft naast de verfijnde preismaak ook een prachtige bloei: wit met roze bloempjes in compacte schermen bijeen op 1 m hoge stengels. In de zomer zijn de bollen uitgegroeid en kunnen worden geoogst en gegeten. Plant de kleinere bollen weer terug voor oogst het jaar erna! Het blad is uiteraard eetbaar als prei. Oerprei wordt vaak vergeleken en verward met Olifantenknoflook. Ze zijn zeer verwant, maar deze laatste vormt dikkere bollen met een steviger vlies.

Dit familielid van de komkommerkruid is in de zoektocht naar eetbare planten “boven komen drijven” hoewel de Schotten, IJslanders en Groenlanders deze plant al eeuwen langs de kusten vinden en eten. Koppert Cress heeft in ons land het “laatste duwtje” gegeven voor de huidige populariteit in de culinaire wereld. De knapperige, ziltige smaak komt natuurlijk het best tot stand langs de kust op zilte grond, maar landinwaarts blijft de smaak heerlijk zacht: als oesters, ansjovis of champignons... De plant, die kruipend slechts 20 cm hoog wordt, is zeer winterhard en bloeit prachtig (VI-VIII) met blauwe bloemetjes, die ook eetbaar zijn. Het matgrijze blad is een sieraad op uw bord. Zelfs de wortel is (ws gekookt of geroerbakt) eetbaar, volgens traditie bij de Inuit (Groenlandse Eskimo’s). Geef de plant een zonnige, goed gedraineerde plek en houd de slakken in de gaten.

Aantrekkelijk en smakelijk! Dit overblijvende, maar niet winterharde bladgewas heeft half paars, half donkergroene bladeren die een heerlijke toevoeging aan salades maken, of kunnen worden (kort) gekookt of geroerbakt als spinazie. Okinawa Spinazie kan de hele zomer op een zonnige of half beschaduwde plaats pronken in tuin of pot. Zorg altijd voor voldoende water.

Het “Superfood” van Brazilië!
Een opmerkelijke, succulente plant uit Brazilië (Minas Gerais), die in Nederland liefdevol voor u wordt gekweekt. Lokaal staat de plant bekend als een wonderdoener, veel ziekten worden voorkomen (zegt men), dus de moeite waard om deze plant te kweken en uit te proberen. In Zuid-Amerika worden de bladeren en bloemen gebruikt bij het bereiden van soepen, omeletten, hartige taarten, stoofschotels en in salades. De blaadjes hebben een knapperige textuur en de smaak heeft tonen van asperge, artisjok en spinazie. Ze zitten vol vitaminen, eiwitten, vezels en mineralen en omdat ze in de tropen veel (soms woekerend) aanwezig zijn is het voor vegetariërs en armere bevolking een goede vleesvervanger.

In de natuur wordt deze een fors groeiende klimmer, maar wij kweken de planten in een pot, op den duur kan je deze opbinden. De stengels hebben doorns, oudere takjes krijgen clusters van stekels. De heerlijk geurende, crèmewitte bloemetjes groeien uit tot oranje-gele vruchtjes (lijken op kruisbessen) met een heerlijke smaak!
De planten komen in alle tropische landen van Zuid-Amerika in het wild voor, inclusief Suriname.

ELK JAAR VANAF MEI, JUNI LEVERBAAR TOT DE VOORRAAD OP IS. Blad met een champignonsmaak: dat opent nieuwe perspectieven! Denk aan salades, als laatste toevoeging in soepen, in de wok etc. De aardsmaak is echt een sensatie. Oorspronkelijk komt de plant uit Papoea Nieuw Guinea, is dus bij ons een kamerplant, die ‘s zomers buiten kan en is naast smakelijk ook bijzonder fraai: glanzend op basilicum lijkend blad, vaak met een gele tekening, dat uitmondt in hemelsblauwe lipvormige bloemetjes. De plant groeit langzaam en verdraagt schaduw. Hoogte 40-60 cm.

DOOR DE KOUGEVOELIGHEID VAN DEZE PLANTEN MOETEN WE SOMS WACHTEN OP EEN GESCHIKT VERZENDMOMENT EN IS COMBINATIE IN 1 ORDER NIET ALTIJD MOGELIJK.
De Pandanus amaryllifolius of kortweg pandan is een tropische plant die uiteindelijk uitgroeit tot een op een palm lijkende boom, vandaar de naam schroefpalm. De plant is in het wild zeldzaam, maar wordt veel gecultiveerd als smaakmaker voor Zuidoost-Aziatische gerechten. Omdat ze zelden bloeit wordt ze doorgaans door stekken vermenigvuldigd.

Gebruik in gerechten
De bladeren worden, vers of gedroogd, vooral veel gebruikt bij de bereiding van Thaise en Indonesische rijst- en curryschotels en geven een wat nootachtige smaak. Om de smaak over te brengen worden de bladeren soms mee gekookt (gebundeld, zodat ze makkelijk weer verwijderd kunnen worden) of bijvoorbeeld eerst geweekt in kokosmelk die dan later aan het gerecht wordt toegevoegd. Ook kunnen de bladeren tot een mandje verwerkt worden waarin de rijst vervolgens gekookt of gestoomd wordt. In een Thais kipgerecht wordt de kip in de bladeren gewikkeld en dan gegaard.
Een ander bekend gerecht met pandansmaak is pandancake - een zeer luchtige sponscake die origineel zijn lichtgroene kleur ontleent aan het chlorofyl uit het sap van de gebruikte verse pandanbladeren, maar tegenwoordig met kleurstof meestal extra groen wordt gemaakt - mede omdat in plaats van verse bladeren vaak kleurloos pandanextract gebruikt wordt.

Andere toepassingen
Er worden allerlei positieve eigenschappen aan de plant toegeschreven, zoals een helende werking tegen allerlei tropische ongerieven, anti-virale werking, anti-allergeen, ontsteking remmend enzovoorts, waardoor de plant ook toepassing vind als grondstof voor medicinale middelen en soms ook een religieuze betekenis heeft.
In Oceanië wordt de plant, samen met andere varianten, veel breder gebruikt dan alleen in de keuken en worden ook andere delen dan de bladeren gebruikt als bouwmateriaal voor woningen, grondstof voor kleren en textiel of decoraties en worden er werktuigen voor de visserij van gemaakt. (Bron -grotendeels- : Wikipedia)

Verzorging
De planten zijn niet winterhard en moeten vanaf september in huis als kamerplant dienen, niet onder de 15grC en goed in het licht. Van eind mei-begin september mogen de planten buiten staan op een halfschaduw plekje.

De bekende hippiegeur! Patchoeli is een struikje van ongeveer 1 m hoogte met harige stengels, grote aromatische, donzige bladeren en heeft zijn oorsprong in tropisch Azië. Hieruit volgt (logischerwijs) dat de plant niet tegen kou kan, van september-april binnen houden dus! Nu wordt de plant voor winning van etherische olie verbouwd in Paraguay, China en Japan.
In Azië waardeert men vooral de insectenwerende eigenschappen van Patchouli, de bladeren worden gedroogd en tussen kleding gelegd om deze te beschermen tegen motten.
In het 19e eeuwse Frankrijk was de Patchoeligeur om zijn vermeende aphrodiserende werking (= zinnenprikkelend, seksgevoelens versterkend) vooral geliefd bij de adel, de olie werd hier dan ook in grote hoeveelheden gebruikt. De geur herinnert aan de Flowerpower tijd, Patchoeli werd in die tijd veelvuldig als parfum gebruikt. In de 60er en 70er jaren van de 20e eeuw was het de geur van een hele generatie. De Hippies besprenkelden hun kleding overvloedig met de olie die ze van hun Indiareizen meegebrachten. In de oorsprongslanden wordt de olie voornamelijk gewonnen om zijn antiseptische werking. Daartoe wordt de olie over kleding en stoffen gesprenkeld, eveneens kent men de olie mystieke krachten toe. In Japan en Maleisië gebruikt men Patchoeli als tegengif bij slangenbeten.
Essentiële olie wordt gedestilleerd uit de (gedroogde, meestal gegiste) bladeren en bloeiende toppen. Hij is stroperig met een geelbruine kleur en heeft een sterke, zware geur. In tegenstelling tot andere organische producten wordt de kwaliteit van Patchouli-olie door langer bewaren verbeterd. Een bijv. 5 jaar oude olie is zeer stroperig en heeft een zware zoete geur. De olie is ook belangrijk als middel tegen depressiviteit en heeft (zoals al vermeld) een goede reputatie als seksuele stimulans. Een interessante eigenschap van Patchoeli is dat de olie bij geringe hoeveelheden een stimulerende en bij hoge dosering een kalmerende werking heeft. Patchoeli-olie heeft een schimmeldodende werking, vooral bij huidschimmels, bevordert de huiddoorbloeding en wordt in de aromatherapie o.a. gebruikt bij: zwemmerseczeem, voetschimmel, impetigo, aambeien, spataderen, dermatitis, jeuk, acne/jeugdpuistjes, onzuivere vette huid, vet haar met roos, littekens, wonden, depressiviteit, cellulitis, kloven, open poriën, angst, nerveuze uitputting, frigiditeit, stress, rimpels, (nat) eczeem en koorts. De olie is een celvernieuwer en werkt aderwandversterkend en ontstekingswerend. (tekst bewerkt uit: www.anthemis.nl)

Wie gek is op extremen (en dat vindt iedereen stiekem wel interessant...) willen we kennis laten maken met een kampioen onder de heetste pepers: de Carolina Reaper. Voor de kenners: deze peper geeft een gemiddelde hitte van 1,7 miljoen SHU. Uitschieters naar 2,2 miljoen SHU komen voor.

Zeer aromatische, gele, zeer hete peper. Typerend voor deze zeer populaire, Surinaamse variëteit is de blokvormige, gekreukelde vorm. Voor de insider: ze lijken op de gele Ajoema, maar groter, meer gedeukt en nog smakelijker! De geur, die uit je gerecht komt is niet te evenaren….

Deze flinke boom groei in het Peruaanse deel van de Andes en geeft na de bloei helderroze bessen, die als peperkorrels worden verwerkt. De boom is overigens geen familie van het echte specerij Zwarte Peper. Bij ons groeit de boom goed als struik in een pot, er zijn mannelijke en vrouwelijke planten, het is dus wijs om minimaal 3 planten te kopen. Het aromatische van de plant blijkt al uit de geur van (iets gekwetste) stengel en bladeren. De boom is een taaie rakker, die goed tegen droogte kan en is dus inmiddels in alle tropische en subtropische delen van de wereld een (over)bekende boom. De roze peperkorrels worden vaak gemengd met echte peperkorrels. Traditioneel worden ze aangewend als medicijn tegen ontstekingen. Het blad wordt gebruikt als verfstof voor textiel. De buitenzijde van de bessen geven trouwens een zoete drank, die al vanaf 1000 v.Chr. werd gebruikt voor het brouwen van een alcoholische drank.

Peper als specerij kennen we vooral uit Sumatra. De VOC importeerde deze al zwart (uit de onrijpe vrucht) of wit (uit rijpe bessen). Peper is een tropische klimplant die veel vocht, schaduw en een hoge temperatuur vraagt. Bij ons groeit de plant dus het beste als kamerplant. Na de bloei ontwikkelen zich trossen van bessen die eerst groen, daarna rood en tenslotte zwart worden. Voor het verkrijgen van zwarte peper worden de trossen geplukt zodra enige bessen rood beginnen te worden. De trossen worden in de openlucht te drogen gelegd totdat de bessen zwart zijn. Vervolgens worden zij met de handen gewreven om de bessen van de stengel los te maken. Om schimmelen tegen te gaan worden de korrels gerookt. Een volwassen peperplant brengt jaarlijks een paar pond peper op. Voor het verkrijgen van witte peper worden alleen de rijpste rode bessen gebruikt. Deze worden in water geweekt en aan een gistingsproces onderworpen. Na enige dagen barst de huid open en komt de korrel te voorschijn. Vervolgens wordt deze in de zon gedroogd. De voorkeur voor zwarte of witte peper is en was een kwestie van smaak. Bron: www.voc-kenniscentrum.nl

Meerjarig familielid van de Tuinkers. Het stevige wasachtige blad is lekker om te snipperen door salade.
Sterke plant met zeer sierlijke, witte bloemetjes: iedereen vraagt bij ons wat voor leuk plantje dit is!
Op een vochtige plek worden ze vrij hoog en slap, droog en zonnig is beter. Houd de plant in toom, ze hebben de neiging zich sterk uit te breiden.

Mooie glanzendbladige munt met roze bloei en bij rustige beschadiging de herkenbaar odeur van het bekende geurwater uit Keulen! Van oorsprong was deze plant ook de bron van de etherische olie, die voor de bekende "4711" gebruikt werd. Tegenwoordig zal dat wel chemisch zijn nagemaakt. Een nostalgisch geurtje nietwaar…? Populair bij veehouders: af en toe door de plant heen lopen en er zijn veel minder vliegen!

Prachtig dieppaars blad typeert dit pepermuntsoort. De smaak is zoals het behoort te zijn: fris en prikkelend!

Dit familielid van de aubergine en de aardappel is typisch een plant uit Zuid-Amerika, waar hij dan ook populair en bekend is. De plant wordt ongeveer 1m hoog, en krijgt hele fraaie, crèmekleurige vruchten met een paars streepje. We selecteerden de zoetste planten om mee te stekken en door te telen: vruchten met een zachte en zoete smaak (als meloen), knapperige schil, heerlijk in salades en voor -of nagerechten. De planten houden van warmte, kunnen ‘s zomers buiten en moeten vanaf de eerste kou in september naar binnen. ‘s Winters af en toe snoeien, koel en licht zetten.