Rest eetbare planten

De Bodhiboom is inheems in India en Sri Lanka en is de belangrijkste boom in het Boeddhisme. Deze geldt als heilige boom, omdat Gautama Boeddha, de stichter van het boeddhisme, onder een bodhiboom: bodhi (=verlichting) bereikte. Binnen het Hindoeïsme worden ook veel exemplaren van deze Ficus als heilig erkend, maar daar gaat de plaatselijke priester over... De opvallend gevormde bladeren hebben een "druppelspits", waarvan men aanneemt dat die zorgen voor de snelle afvoer van regenwater. De plant mag ‘s zomers buiten staan en is verder een boeiende kamerplant, die je niet snel aantreft in het normale kamerplantensortiment! Voor de sier worden de blaadjes ontdaan van het bladgroen en vervolgens gedroogd, wat een prachtig skelet oplevert! Uiteraard wordt aan zo’n heilige boom veel geneeskrachtige werking toegeschreven, op internet is daar informatie over.

Uit Centraal Chili komt deze bekende thee- en bessenplant. De blaadjes hebben een sterk aroma, dat het je kan typeren als houtig, iets bitter met kamfer. Dat vraagt natuurlijk om een zelfde toepassing als ons Europese laurierblad, maar ook als mild deel in de Tisane (Yerna Mate), een beroemde kruidenthee in Zuid-Amerika. Dat deze thee allerlei gezondheidsclaims heeft vanuit traditionele geneesmethoden valt te raden. Omdat boldine in zuivere vorm giftig is, moet de “Mate” met mate gedronken worden, geen liters per dag... Minder bekend, maar zeer smakelijk zijn de kleine, paarsgroene vruchtjes!

Lage, compacte, natuurlijke soort uit Joegoslavië met klein blad dat naar citroen ruikt. De combinatie van het heerlijke aroma van bonenkruid met citroen doet menig (hobby)kok het hart sneller kloppen... Maak een spannende bonenschotel, een smakelijke salade of een pittige thee!

Een van de laagste, kruipende bonenkruid, die we kennen. Geef de plant een zonnige plaats, kalkrijke grond (niet in potgrond) en goed waterdoorlatend. Met dit kruid maak je een spannende bonenschotel, een smakelijke salade of een pittige thee!

Deze schaduwminnende, prachtige look is (hoewel zeer zeldzaam) verwilderd in Nederland. Net als Daslook is deze Boslook een ware verwennerij voor de uien- en knoflookliefhebber! Het is slim om eerst een veldje aan te leggen van deze look. Ze groeien gemakkelijk en al snel kan je het blad en de bloemetjes oogsten: beide hebben een subtiele en fijne uiensmaak met een tintje knoflook.

Een snelgroeiende kruip- of klimplant met de bijzondere eigenschappen van een echte tropische pinda! De laag ontstane bloemen richten zich na bevruchting naar de grond: net onder de grond groeit vanuit elke bloem een “nootje” van 1-2 cm groot, die een dun schilletje heeft. Na pellen kunnen ze rauw, gebrand of gebakken worden gegeten: een frisse nootsmaak met een tintje bonenaroma. De hoger bloeiende bloemen vormen peultjes met enkele echte zaden, die net als linzen kunnen worden gekookt. Het blad is driedelig en de lila bloemetjes groeien in trosjes. Omdat de plant vlinderbloemig is, wordt stikstof gebonden aan de worteltjes, die eventueel door buurplanten wordt gewaardeerd, een combinatie met stevig groeiende andere planten zoals maïs o.i.d. (let op voor overwoekering) is daarom heel nuttig. Het oogsten is een geduldig klusje! De plant is goed winterhard in ons klimaat (zone 7), houdt van schaduw (bosplant) en humeuze grond.

De Braziliaanse kers of Grumichama is een subtropische plant, die zich dus bij ons prima thuis voelt in huis (in de winter koel en licht) en ‘s zomers buiten. Een geringe nachtvorst doorstaat de plant. De witte bloemetjes zijn al een sieraad en worden na bestuiving beloond met sierlijke, purperzwarte vruchtjes (soms oranje), zeer vitamine C-rijk!
Ze zijn 1-2 cm in doorsnee en hebben een prettige, zoete kersensmaak. De vruchten bevatten één tot drie zaden. Ze kunnen als handfruit dienen of worden verwerkt tot jam en gelei. Pitjes kunnen beter worden verwijderd. Vruchtzetting vindt na enkele jaren plaats.

De cacaoboom wordt geteeld in landen rond de evenaar en levert cacaobonen, waarvan chocolade wordt gemaakt. Hij groeit tussen 20̊NB en 20̊ZB en stelt hoge eisen aan neerslag, temperatuur en bodemvruchtbaarheid. Cacaobomen groeien slecht in de volle zon. Daarom wordt cacao meestal onder schaduwbomen geteeld. Het is dus een uitdaging om deze plant als kamerplant op te kweken, ze mogen ‘s zomers (in de schaduw) naar buiten. Een cacaoboom wordt in de natuur meer dan 50 jaar oud, tot 10 m hoog en maakt een dichte kroon van leerachtig blad. Als de boom ± 4 jaar oud is, gaat hij bloeien. De kleine witte of roze bloemen zitten direct op de stam en op de dikke takken. Als hij eenmaal is gaan bloeien, bloeit de cacaoboom zonder ophouden vrijwel het hele jaar door. De boom draagt dan ook constant vruchten.
Bloeiwijze
Ondanks de lange bloei, levert de cacaoboom maar 30-40 (op langwerpige meloenen lijkende) vruchten per jaar. Ze worden geplukt en vervolgens opengebroken, de cacaobonen liggen in het midden van de vrucht. Elke vrucht bevat 40-50 “bonen”, die elk ± 1 g wegen. Een gemiddelde cacaoboom levert per jaar dus 1-2 kg bonen. Deze worden met het vruchtvlees dat er nog aanzit door schimmels en bacteriën 5 dagen gefermenteerd. Hierbij loopt de temperatuur op tot 50̊C. De kiem van het zaad wordt gedood en de kleur verandert van paars naar bruin. Door het fermenteren worden de smaakvoorlopers voor de chocoladesmaak gevormd. Vervolgens worden de bonen in de zon of in drooghuizen gedroogd. Deze zijn vervolgens klaar voor de export.
Geschiedenis
De cacao is inheems in Midden-Amerika en het noordelijke deel van Zuid-Amerika. De Azteken verbonden cacao met Tlaloc, de god van de regen en de vruchtbaarheid. Zij dronken een cacaodrank (Xocoatl) die vaak op smaak werd gebracht met vanille, chilipeper en piment.
Cacaobonen dienden bij de Azteken ook als betaalmiddel. Voor 10 bonen kon een konijn gekocht worden, terwijl men - naar verluidt - een slaaf kon kopen voor 100 bonen. De Spaanse veroveraar Fernando Cortez bracht in 1528 als eerste een grote hoeveelheid cacaobonen naar Europa.
In de 17e en 18e eeuw is de cacao aangeplant in Azië, met name in Ceylon, Indonesië en Maleisië. In Zuid-Amerika verspreidde de productie zich tot in Brazilië. Ook in Afrika werden cacaobomen aangeplant, aan de Goudkust (het huidige Ghana). Een vrijgelaten slaaf bracht de bonen in 1879 vanaf een plantage op Femando-Po over naar zijn geboorteland.
In 2002 was 79% van de wereldproductie afkomstig uit de landen Ivoorkust, Ghana, Indonesië, Nigeria en Brazilië. Een van de meest gebruikte insecticiden bij de verbouw van cacao in West-Afrika is lindaan (hexachloorcyclohexaan), een giftige organochloorverbinding net als DDT.
Nederland heeft vanouds een belangrijke rol in de cacaohandel gespeeld. In Suriname werden cacaobomen aangeplant. Na de afschaffing van de slavernij in 1863 waren deze cacaoplantages niet lonend meer. Amsterdam is nog steeds de belangrijkste wereldhaven voor cacao, jaarlijks wordt hier circa 500.000 ton cacaobonen overgeslagen. In 1828 werd door Conrad van Houten ontdekt hoe het vet uit de bonen kon worden verwijderd, waarbij cacaopoeder en cacaoboter ontstond. Dit was de basis voor de huidige chocolade.
CACAO IS NIET GEMAKKELIJK TE TELEN. GEEF ZE EEN WARME EN VOCHTIGE PLAATS, DOOR DE BEHOEFTE AAN HOGE LUCHTVOCHTIGHEID KUNNEN ER PLEKJES OP HET BLAD ONTSTAAN, KIJK DUS NIET TE KRITISCH…! HET IS DE UITDAGING VAN JOU ALS KWEKER OM ZE VERDER TE HELPEN.

Sier en nuttig ontmoeten elkaar weer! Dit Chileense soort komt uit het koude Patagonië en vormt heerlijk geurende, crèmewitte klokvormige bloemetjes. Na de bloei ontstaan de roze rode medaillon-achtige zaadpeulen, die tot diep in de herfst eraan blijven, ze doen wat aan de kardinaalsmuts denken. Het struikje verdraagt goed de kou, de bloesem is heel populair als bijenvoer! Uit de bast wordt looizuur gewonnen voor het looien van leer.

Het fraaie grijze klaverblad is in de lengte gevouwen. De lichtroze bloemetjes (met witte hartjes) knallen eruit. Ze houden van goed gedraineerde grond en groeien in het wild in het Andesgebergte (Patagonië e.o.) van Chili en Argentinië. De rijke bloei is van mei-augustus op 10 cm hoogte.
De culinaire wereld is gek op dit gewasje: sierlijk en smakelijk is immers de ideale mix om gerechten een extra touch te geven! Zowel de blaadjes als de tere bloemen hebben een lichte fris-zure smaak. De oorspronkelijke bewoners van Zuid-Amerika aten van deze Oxalis vooral de conische knolletjes.

Deze zeer gezonde, zwarte besjes (5-7 mm) groeien in vrij zuidelijke bossen van Chili en Argentinië en zijn aldaar zeer gewild en duur op de markt. De planten groeien bij ons in flinke potten en moeten vorstvrij (bijvoorbeeld in een schuur) overwinteren, een zeer lichte vorst wordt wel verdragen. Geef ze lichtzure, goed drainerende grond. De smaak is zoetzuur (als bosbessen), goed uit de hand te eten, maar je maakt er een ook gezonde jam, sap of wijn van.
VOOR DE BESTUIVING IS EEN MANNELIJKE PLANT NODIG, BESTEL ZE DUS ALTIJD SAMEN!

WIL JE DE VOLLE LENGTE VAN DE BOOMPJES. DAN IS OPHALEN AAN TE BEVELEN. BIJ VERZENDEN SNOEIEN WE TERUG NAAR 1,7 M.
Een in ons klimaat goed winterharde boom, na een strenge vorst kan invriezing plaatsvinden, maar loopt de boom toch weer uit vanuit de wortel. Iedereen kent wel de krachtige helende werking van Citronellaolie: etherisch en krachtig als Fishermans Friend... Het blad levert deze olie. Een gezond en zoet drankje wordt getapt uit de wonden van de schors, de plant schijnt ook een zoet manna te leveren. Deze sierlijke boom groeit uitstekend in een grote pot!

Het meest bekende citroengras, beroemd om zijn frisse citroensmaak in Aziatische gerechten. Maar ook voor de thee heel geliefd! Bekend is ook het gebruik in parfums, zeep, olie en medicijnen. Deze originele, dikke, Aziatische soort leveren we alleen als plant, omdat deze geen (goed) zaad levert.

Wat het eerste opvalt is het prachtige, diepingesneden, grijsgroene blad met sterk citroenaroma. Het is een Zuid-Europese plant, die net als lavendel en rozemarijn eigenlijk een struikje (houtig) is, maar bij ons door jaarlijks terug te snoeien zich steeds verjongt. Zet de plant zonnig en niet te nat, dan blijft deze jarenlang je maatje! De iets bittere nasmaak was in de Middeleeuwen reden om de plant te verwerken in vette gerechten voor een betere vertering. Geen verkeerde keuze, want een matig gebruik is goed voor het maag-darmkanaal. Uit de plant wordt een gele verfstof getrokken. In 1792 werd absint, gemaakt van onder andere citroenkruid, uitgevonden door een Franse dokter. Het was bedoeld als een geneesmiddel, maar werd een volksdrank. Het beroemde kruidenbittertje werd een tijd verboden vanwege de rustgevende bijwerking die werd gewantrouwd, een thee getrokken van citroenkruid (en toevoegingen vanwege de smaak) is nog steeds rustgevend. Overdaad schaadt!

Al eeuwen staat dit heerlijk naar citroen geurende en smakende kruid bekend om zijn verjongende en rustgevende werking! Thee van citroenmelisse met een beetje honing is een veel beproefd slaapmutsje... Maar gebruik ook eens een blaadje bij een frisdrankje of in de salade. Verder worden de blaadjes gebruikt bij paling, vis en vleesgerechten (niet meebakken of -koken) en bij de likeur- of wijnbereiding.

Een heerlijk frisse en fruitige salie, die echt naar citroen geurt! Het blad wordt dan ook gehakt aan fruitsalades en koude vruchtensappen toegevoegd of als hele blaadjes in de thee.
De bloemen, die iets zoet geuren en eetbaar zijn, versieren salades en desserts. Ook uiteraard in vleesgerechten en wat dacht u van toevoegen aan cakedeeg: fris en aromatisch. De plant groeit breed en bloeit zeer laat in de herfst met felrode, buisvormige bloemen op ongeveer 1 m hoogte.
Geef de plant een iets beschaduwde plaats en goed doorlatende grond, bij zachte winters of goede bescherming blijft de plant in leven, oppotten en in de schuur zetten bij vorst mag ook. Jaarlijks terugsnoeien helpt de struikachtige plant om te verjongen. Vermeerderen door stekken lukt heel gemakkelijk.

Dit kruid geeft absoluut de meest frisse en heldere citroenbeleving, zelfs lekkerder dan citroen zelf…! Heerlijk om een paar blaadjes te kwetsen door frisdrank! Of maak er 'Tisane de Verveine' van, een heerlijke kruidenthee. Overwinteren als kuipplant is goed mogelijk, op mijn dakterras overleeft de plant een lichte vorst zonder bescherming. De plant maakt geen zaad, dus we kunnen alleen planten leveren.

Dit kruid geeft absoluut de meest frisse en heldere citroenbeleving met een herkenbaar tintje limoen! Heerlijk om een paar blaadjes te kwetsen door frisdrank! Of maak er 'Tisane de Verveine' van, een heerlijke kruidenthee. Overwinteren als kuipplant is goed mogelijk, op mijn dakterras overleeft de plant een lichte vorst zonder bescherming. De plant maakt geen zaad, dus we kunnen alleen planten leveren.

JAARLIJKS LEVERBAAR VANAF JUNI TOT ZOLANG DE VOORRAAD STREKT.
Citronella is vooral bekend als anti-insectenpreparaat, echter voor de keuken is deze ook heel populair. De smaak is zoeter dan Citroengras, de plant wordt hoger. Gebruik ze in kerrie, in de soep of als thee. Een zeer goede beschrijving vind je op www.gielenaroma.nl

De uiteinden van de takken ruiken en proeven als Cola, verrassend voor en geliefd door kinderen! Voeg die topjes dan ook zonder problemen toe aan drankjes, desserts en maaltijden. De rest van de takken smaken bitterder maar geven bij de juiste dressing een goede smaakversteviging aan salades of vleesgerechten. Meteen goed voor de spijsvertering... De winterharde planten houden van zon en kunnen tegen zilte wind. De fijnvertakte, grijze blaadjes zijn op zich al sierlijk en worden in juli-oktober extra gesierd met kleine gele bloemetjes. Totale hoogte 80-100 cm.