Zaden - Grassen en Granen

De naam zegt het al, wie van fijn ruim vallend gras houdt, komt aan zijn trekken… Dit meerjarig gras is 30-40 cm hoog en kan zowel vers als droog worden gesneden in boeketten.

Een fijn gras om mee te “weven” tussen andere hoge planten, de donzige bloei staat als een vlag in de top, op een hoogte van 1,5-2 m. De gespleten bloeiwijze lijken op kalkoenpoten, dat verklaart de Engelse naam. Dit fraaie siergras kan tegen droogte en settelt heel goed. In de herfst kleur het blad koperbruin tot dieppurper, een warme afrijpingsfase... In het voorjaar knip je de plant helemaal terug en de groei kan weer beginnen!

De basis van de plant is een bosje dun maar stevig, lancetvormig blad, net een bosje glanzend, donkergroen blad. Deze basis is zeer vorstbestendig en wintergroen, mits de planten goed in de zon en niet te nat staan. In de zomer verschijnen op korte stengeltjes (10-20 cm hoog) de lichtroze bolronde bloeischermpjes. Meerjarig.

De basis van de plant is een bosje dun maar stevig, lancetvormig blad, net een bosje glanzend, donkergroen blad. Deze basis is zeer vorstbestendig en wintergroen, mits de planten goed in de zon en niet te nat staan. In de zomer verschijnen op middenlange stengels (40-50 cm hoog) de witte, wijnrode, donker- en lichtroze bolronde bloeischermpjes. Deze meerjarige plant geeft sterke snijbloemen.

Wie kent niet de ouderwetse havermoutpap? Geliefd en verfoeid! Haver is een graan die meestal in combinatie met andere granen wordt gebruikt. Voor de sier is het een wuivende weldaad in uw tuin. Als snijgroen of voor het drogen moet worden geoogst als de zaadzetting net begint.

Ideale haver voor de hobbyist: de zaden zijn vliesloos, dus na oogsten meteen eetbaar (koken tot havermout) of gemakkelijk te malen. Voor de professionele teelt is naaktzadige haver nog teveel risico, de vlies beschermt het zaad uiteraard tegen schade door plat regenen of plat waaien (legering). Als hobbyist voorkom je legeren door het gewas niet te dicht te zaaien en niet te zwaar te bemesten. Uiteraard zaai je haver volop in de zon. Haver is een onderschat gewas, het heeft weinig gluten, vergelijkbaar met Teff, terwijl deze laatste nog lang niet aan ons klimaat is aangepast, haver wel!

Naast de witte haver werd vroeger ook deze “Zwarte Haver” geteeld. Zaai en ontdek meer over deze mooie, historische haver! Over oorsprong en geschiedenis hoor ik graag meer. Of dit ook een Avena sativa is, weet ik niet zeker... Meer info volgt.

Tot het begin van de 20e eeuw werd Haver veel in Zeeland verbouwd, vooral als paardenvoer, die toen nog een belangrijke rol speelden in algemeen transport en de landbouw. Gelukkig is die Haver van toen bewaard gebleven en de Zeeuwse Haveer wordt nog speciaal verbouwd voor plaatselijk bier, brood, muesli en havermout. De teelt van Zeeuwse Haver draagt bij aan het behoud van genetische, agrarische diversiteit! Deze oude Haver is robuust en aangepast op teelt in kleigrond en zandgrond. De smaak is beter, meer aroma, minder zetmeel en meer vezels.

Dit is de wilde voorouder van onze cultuurhaver. Het gras komt algemeen voor over de hele wereld en blijft door zijn hangende aartjes een prachtig bloeiertje! Rijpe wilde haver met als achtergrond de ondergaande zon, zie je het plaatje al? Het is een eenjarige plant, die flink diep kan wortelen, dus ideaal om lichte grond bij elkaar te houden en zware grond fijner te krijgen. De zaden zijn overigens eetbaar en heel gezond!

Een dankbaar grasje voor een zonnige, vochtdoorlatende of droge plek! De blauwgroene pollen kunnen voorin de border worden geweven met bloemplanten, het luchtige effect van dit grasje geeft rust en speelsheid. Op een hoogte van ongeveer 60 cm bloeien ze met lange aartjes, waarbij de bloei naar één kant gerangschikt is. Deze start groen en verkleurt naar roodpurper. Je kan de bloeistengels ook snijden voor het verluchtigen van boeketjes, zowel vers als gedroogd. Vogels smullen graag van de zaadjes en gebruiken het droge gras in het voorjaar voor nestmateriaal.

Uit de stengel komen meerdere hangende grasaartjes, glanzend met fijne tekening. Het wuivende gras ritselt speels in de wind, een lust voor oog en oor. Dit eenjarige grasje woekert niet in ons klimaat, wordt 40 cm hoog en is een topper voor boeketten! Zaai ook eens een flink veldje vol voor een zilverkleurig ritselconcert tijdens een zacht briesje!

De broertjes minor en maxima zijn eenjarig, dit soort is een vaste plant. De hangende, groene naar purper-wit rijpende aartjes ritselen speel in de wind. De hoogte is (afhankelijk van de grondsoort) 20-50 cm hoor.

Op 50 cm hoogte bloeit dit sierlijke, eenjarige grasje met subtiel kleine, driehoekige halmpjes, die in tientallen aan de stengels hangen als mini-lampionnetjes. De wind veroorzaakt een orkest van klein geritsel.

Een speels, eenjarig grasje, dat als een groene regen wappert in de wind! De hoogte is ongeveer 30-50 cm en de halmpjes hebben een iets hangende vorm zoals haver. Een fantastische keus in gemengde boeketten!

Een behaard éénjarig gras, 40-70 cm, met bloemaartjes in smalle, gedrongen pluimen, zilvergroen en met uitstaande, vaak gekromde naalden. Een geliefd soortje om als snijbloem te gebruiken, mooi in boeketten!

Dit prachtige grassoort staat op de lijst van bedreigde planten! Vroeger kwam Dreps veel in graanvelden voor, maar door slimmere zaadschoning is deze daaruit verdwenen. Er werd zelfs met dit gras (dus toen als graan) een brood gebakken, vanwege de lage opbrengst is dit niet rendabel, maar nog steeds een leuk experiment! Door de fraaie halmen waardeert de tuinliefhebber dit gras ook als eenjarige sierplant. Hoogte 40-100 cm, de bloei is in de zomer met wel 20 cm lange, hangende pluimen.

Een bijzonder gras voor warme en droge plekken. Dè oplossing voor het aanleggen van een gazon in landklimaat en droge tropen. Buffelgras vormt zeer dichte zoden, groeit zelden hoger dan 20 cm (1 of 2 keer maaien...) en is ook nog eens zeer vorstbestendig. Na vorst gaat het gras wel in rust en behoudt zijn groene kleur niet, deze komt weer trouw terug na opwarming van de grond! In de droge middenstaten van Noord-Amerika groeit dit gras in het wild en was voor de enorme bizonkuddes (en dus ook voor de indianen) van levensbelang. Brand deert een prairiegrasveld niet, de plant komt zelfs gezonder terug! Bizongras houdt niet van: schaduw, losse zandgrond en te koele zomers. Zaai ook eens wat op het dak, als u een groeidak heeft!

Een prachtig siergras, dat prachtig bloeit met grijzigroze, vrij compacte pluimen, waaraan na een regenbui de kleine waterdruppeltjes als diamantjes in de zon staan te schitteren. De totale hoogte is 100-130 cm. Het groene blad is vrij breed en groen in grote, dichtbebladerde pollen. Geef ze een zonnige plek!

Een van de mooiste grassen uit Nieuw Zeeland en een “collector’s item”. De compacte bossen waaieren sierlijk uiteen, het diepbronzen blad kleurt roze en oranje in de opkomende herfstkou. Geef ze een beetje schaduw. ‘s Winters beschermen of oppotten en de schuur of kas in. Hoogte 40-60cm.

De grote, ronde, gestekelde zaadhoofden zijn uniek! Ook in bloemwerk zeer decoratief. De plant groeit tot 60cm hoogte in de zon tot halfschaduw. Dit soort is winterhard en staat graag vochtig tot nat.

Een zeer sterke Zegge met opvallend bont blad: groen met een gele (bijna witte) rand. De planten groeien zowel op een zonnige als schaduwrijke plek. De geelachtige bloeiaren komen tot 50 cm hoog.

Een echte schaduwminner, die ideaal te combineren is met varens en grootbladige schaduwplanten. Het leerachtige blad is wintergroen. De groengele bloeipluimen hebben de "druipende" vorm van hazelaarkatjes. Zet zegge op een vochtige plaats, niet terugknippen. Tegen strenge vrieskou beschermen.

Voor een vochtige tot natte plek is deze zegge een ideaal gras. Het blad is lichtfrisgroen, de planthoogte varieert van 50-100cm. De aartjes zitten in groepjes en hangen sierlijk naar beneden.

Een Zegge zoals je ze niet vaak hebt gezien: Een opvallend roze trosje met pluizige, helderroze bloemetjes in combinatie met extra breed blad. Bij strenge winters is het (wintergroene) blad wat kwetsbaarder, geef ze in dat geval wat extra bescherming of zet ze in een pot binnen. Hoogte 30-40 cm.

Indrukwekkende, vrij zeldzame zegge. Het lange blad heeft een in de halfschaduw (de beste standplaats) een blauwgroene glans. Vanaf juniverschijnen de vrij grote, donkerbruin tot zwarte bloeiaren. Hoogte 90cm. Zet zegge op een vochtige plaats, niet terugknippen. Tegen strenge vrieskou beschermen.

Een bijzonder havertje, bossige groei, afhangende halmpjes. De zaadhoofdjes zijn getand en decoratief: frisgroen, afrijpend naar lilaroze. Het brede blad geeft een bamboe-effect. Meerjarig, bloeit het jaar na zaaien. Hoogte 75-100cm.

Dit grappige grasje is bij ons meestal eenjarig, maar het gevallen gras blijft wel de winter over. De grap is vooral de bloeiwijze, die door de wijd verspreide aartjes net een helikopter of windmolen voorstelt! Hoogte 30-50 cm.
Dit soort komt in het wild voor in Australië en is in warmeren delen meerjarig. De schapen zijn er dol op en het is dan ook een belangrijk grasje aldaar!

Grassoort uit Indonesië met breed lancetvormig blad. De plant is winterhard tot Zone 9, d.w.z. een lichte nachtvoorst wordt verdragen. De bijzondere bloeiwijze komt uit de oksels: een rond bolvormig vruchtje, wit en hard als een parel, gevolgd door een kort pluimpje. Na drogen (eerst op het veld laten rijpen) ligt het voor de hand, dat de zaden als kralen worden gebruikt. Zeker zo bekend zijn de consumptiekwaliteiten van Jobstranen: de zaden worden gekookt en zijn dan door de milde, prettige smaak een goede aanvulling in soepen, bij een grote oogst is het een goede tarwe- of rijstvervanger. Van geroosterde zaden maak je een redelijke surrogaat-koffie en de zaden laten zich ook fermenteren tot bier of wijn. Het hoge proteïnegehalte is vrij bijzonder. Hoogte 60-80 cm.

Grote zilverwitte pluimen sieren dit 2 m hoge siergras. Een bekende solitaire verschijning in menig tuin. Meerjarig