Geneeskrachtige Kruiden

Een meerjarige, fors groeiende plant met gele schermbloemen, die zeer sterk zijn als snijbloem. De hoogte is (afhankelijk van de standplaats) 80-150 cm en de bloei begint in juni met een nabloei tot diep in de herfst. De botanische naam “Tanacetum” is vermoedelijk afgeleid van het Oudgriekse woord “athanasia” dat “onsterfelijk” betekent. Het heeft deze naam waarschijnlijk te danken aan het feit dat de bloemen niet makkelijk verwelken en lang hun gele kleur behouden, maar het kan ook duiden op een soort levensdrank die ervan gemaakt werd. Ook werd boerenwormkruid gebruikt voor het conserveren van lichamen.
De klierharen aan het sierlijk geveerde blad zijn verantwoordelijk voor de typische kamferachtige geur, die een signaal geeft dat de plant wel eens giftig zou kunnen zijn. Welnu, dat is ook zo: de olie, die uit de plant kan worden gewonnen is in principe giftig, een reden waarom het in de Verenigde Staten verboden is om de plant te verkopen (wat natuurlijk onzinnig is, binnen de geneeskunst gebruiken we juist dat gif in de juiste dosering). Mieren houden niet van boerenwormkruid, daarom werd het kruid vroeger wel bij keukendeuren geplant.
Geneeskrachtige eigenschappen: uitwendig kan het gebruikt worden als lotion bij schurft. Wat boerenwormkruid in de schoenen geplaatst zou helpen tegen chronische koorts. In de fytotherapie wordt het gebruikt tegen onder andere artritis en verkoudheid. In de plant komt het giftige thujon voor dat wormafdrijvend (spoel- en lintwormen) is. Verkeerde doses veroorzaken duizeligheid, krampen, buikpijn en kunnen dodelijk zijn.
Verdelgingsmiddel: de etherische oliën uit de plant, zoals triticine, irisine en graminine worden gebruikt in de receptuur voor insectenverdrijvende middelen.
Als voedsel: in kleine hoeveelheden wordt boerenwormkruid vermengd in groenkoeken of ovenkoeken en gebruikt om de smaak van eieren te verbeteren.
Verfplant: de bloem is een dankbare “leverancier” van gele kleurstof.
(bron: o.a. Wikipedia)

Deze meerjarige plant is inheems, maar zeer zeldzaam (en beschermd) in ons land. De plant bloeit in kransjes rondom de stengel met fraaie lilaroze bloemetjes, die veel nectar bevatten en dus erg in trek zijn bij vlinders, bijen en andere insecten. Hoogte 40-50 cm.
De blaadjes en bloemetjes zijn kruidige smaakmakers, vers of gedroogd, door gerechten of rauw door de sla, ook maak je er een heerlijk kruidige thee mee. De smaak heeft tonen van basilicum en tijm.
Bronnen vermelden, dat de plant een goede invloed heeft op de spijsvertering, we lazen ook over wondbehandeling.
Van het blad wordt een bruine en gele kleurstof gewonnen, een goede verfplant dus.

Zeer sterke munt, die heel gemakkelijk groeit in de zon of schaduw. De smaak is stevig door het hoge mentholgehalte en het blad wordt daarom al sinds mensenheugenis gebruikt tegen beginnen keelpijn. Een heilzame en smakelijke thee ligt dus voor de hand, maar ook gesnipperd door de sla en bij visgerechten is munt een frisse smaakmaker! De planten woekeren snel, dus teelt in (grote) potten verdient aanbeveling. Het blad is wollig, net als Marokkaanse munt en de bloei uitbundig: bijen en vlinders profiteren mee.

Brandnetels zaaien? Hoe kom je er op! Door de toenemende vraag naar deze veelzijdige plant heb ik een studie gemaakt van alle toepassingen: niet gering… Veel vogels vinden bescherming tussen de 1-2m hoge planten, vlinders en bijen voeden zich, de vezel kan tot stof worden geweven, de bladeren geven een groene kleurstof, de wortels een gele. Het jonge blad kan als spinazie of in de soep worden gegeten. Koken of verhitten doet de stekende werking teniet. Geneeskrachtig: bloedzuiverend, bloedstelpend, vochtafdrijvend, anti-allergisch en zeer voedzaam. Geef ze een beperkte plek om woekeren te voorkomen.

Brandnetels zaaien? Hoe kom je er op! Door de toenemende vraag naar deze veelzijdige plant heb ik een studie gemaakt van alle toepassingen: niet gering… Het jonge blad kan als spinazie of in de soep worden gegeten. Koken of verhitten doet de stekende werking teniet. Geneeskrachtig: bloedzuiverend, bloedstelpend, vochtafdrijvend, anti-allergisch en zeer voedzaam.
Deze eenjarige brandnetel wordt het meest gebruikt in de professionele kweek omdat ze geen meerjarig wortelgestel vormen. De plant blijft ook lager (50 cm) maar vormt wel snel zaad, dus houd ze in de gaten... de bladeren “branden” nog meer dan de Grote Brandnetel, dus handschoenen aan bij het oogsten!

Een kruipend plantje met semi-succulente blaadjes en trosjes van kleine geelgroene bloemetjes. Zandgrond is ideaal, in het wild vind je ze (zeldzaam!) op zand, vaak langs rivieren. De geneeskrachtige werking is vooral bekend op het gebied van chronische blaascatarre en nierkoliek.

Verwant aan Alsem. Bittere toevoeging in de keuken en gebruik van de wortel als geneeskruid.

Van de wortels werd 'oorlogskoffie' gebrand. Nog steeds wordt cichorei toegevoegd om koffie te verreiken! De wortel is geneeskrachtig en het blad is gezond als salade. In Zeeland wordt veel cichoreiwortel geteeld, vanwege de inuline. Inuline is een ideaal vezelproduct, dat vanwege de goede darmwerking in fruitdranken wordt verwerkt.
In Italië is de wortelcichorei (Radicce) geliefd om zijn fijne, bittere smaak en wordt vooral in de winter gegeten. Heerlijk op de bakplaat of in soepen, wel “slow-food” laten sudderen, minstens een half uur.

Wat het eerste opvalt is het prachtige, diepingesneden, grijsgroene blad met sterk citroenaroma. Het is een Zuid-Europese plant, die net als lavendel en rozemarijn eigenlijk een struikje (houtig) is, maar bij ons door jaarlijks terug te snoeien zich steeds verjongt. Zet de plant zonnig en niet te nat, dan blijft deze jarenlang je maatje! De iets bittere nasmaak was in de Middeleeuwen reden om de plant te verwerken in vette gerechten voor een betere vertering. Geen verkeerde keuze, want een matig gebruik is goed voor het maag-darmkanaal. Uit de plant wordt een gele verfstof getrokken. In 1792 werd absint, gemaakt van onder andere citroenkruid, uitgevonden door een Franse dokter. Het was bedoeld als een geneesmiddel, maar werd een volksdrank. Het beroemde kruidenbittertje werd een tijd verboden vanwege de rustgevende bijwerking die werd gewantrouwd, een thee getrokken van citroenkruid (en toevoegingen vanwege de smaak) is nog steeds rustgevend. Overdaad schaadt!

Al eeuwen staat dit heerlijk naar citroen geurende en smakende kruid bekend om zijn verjongende en rustgevende werking! Thee van citroenmelisse met een beetje honing is een veel beproefd slaapmutsje... Maar gebruik ook eens een blaadje bij een frisdrankje of in de salade. Verder worden de blaadjes gebruikt bij paling, vis en vleesgerechten (niet meebakken of -koken) en bij de likeur- of wijnbereiding.